تدوین زیر برنامه راهبردی طرح جامع پایگاه داده های حوزه های آبخیز کشور

رشد فزاینده جمعیت در کشور و نیاز به توسعه در زمینه های مختلف اقتصادی از جمله کشاورزی ، دامداری و توسعه سکونت گاه های روستایی و شهری ، دستیازی به عرصه های طبیعی را اجتناب ناپذیر می سازد. تحقیق و بررسی در زمینه فرسایش خاک و هدر رفت رواناب های سطحی و ایجاد سیلابها، سبب شناخت تاثیر عوامل مختلف اعم از پایدار و ناپایدار، طبیعی و یا منبعث از فعالیتهای بشری گردیده که مجموعه این شناخت ها و راه حل های ارایه شده جهت حفاظت خاک وآب، مجموعه اقدامات آبخیزداری را تشکیل می دهد. در این رهگذر دسترسی سریع و آسان به اطلاعات به روز از حوزه های آبخیز اعم از اطلاعات مکانی، توصیفی و یا داده های سری های زمانی از جمله نکات کلیدی در مدیریت حوزه های آبخیز می باشد. گستردگی، تنوع و حجم زیاد داده های مکانی مرتبط با پروژه های آبخیزداری در کل کشور(تولید شده یا در حال تولید) نیازمند وجود پایگاه های داده های مکانی مناسب برای ذخیره سازی و ساماندهی می باشند. بدلیل عدم دسترسی به چنین پایگاه هایی، داده های مکانی تولید شده اغلب یا از بین رفته و یا دسترسی به آنها با مشکلاتی همراه است. از سوی دیگر امکان جستجویسریع و دریافت اطلاعات توسط کاربر اغلب زمان بر می باشد. با توجه به آنکه پایگاه های داده های مکانی تعریف شده فعلی اغلب توصیفی بوده تا مکانی و اغلب در محیط هایی غیر از محیط GIS تولید شده اند لذا از کارایی مطلوب برخوردار نمی باشند. این در حالی است که برای ساخت پایگاه های توصیفی نیز هزینه های زیادی لازم است پرداخت گردد. با توجه به وجود امکانات فراوان در نرم افزارهایGIS موجود، می توان با صرف هزینه کم اقدام به طراحی و تولید محیط یکپارچه ای از پایگاه داده های مکانی و نرم افزار GIS مرتبط با آن برای نگه داری، ساماندهی و بازیابی داده ها نموده به نحوی که دسترسی به داده های حوزه های آبخیز به شکلی منطقی و سریع امکان پذیر باشد. در این راستا وجود یک جایگاه قانونی و تشکیلاتی مرتبط(نظیر کارگروه، دپارتمان، اداره و نظایر آن) به همراه تعدادی نیروی متخصص که بتواند عهده دار این مسیولیت باشد ضروری بوده بنحوی که در صورت عدم تامین آن نتایج برنامه با عدم موفقیت همراه خواهد بود. کلمات کلیدی:پایگاه داده ، حوزه آبخیز، سامانه اطلاعات مکانی، لایه اطلاعاتی، مدیریت حوضه