ارزیابی تکمیلی در توده ‭F1‬حاصل از تلاقی نارنگی کلمانتین (والد مادری) با برخی ارقام پرتقال (پدر) به منظور انتخاب و معرفی رقم

نارنگی کلمانتین یکی از ارقام تجاری مرکبات توصیه شده برای مناطق شمالی کشور بوده، ولی اندازه کوچک میوه، تعداد زیاد بذر و حساسیت میوه به سرما و گرانوله شدن را می توان از معایب آن دانست. برای رفع این نقایص و تولید درختانی که میوه های مشابه کلمانتین ولی با کیفیت تر از آن تولید کنند، پروژه ای به اجرا در آمد که در آن، نتاج حاصل از تلاقی بین والد مادری کلمانتین و پرتقال های هاملین، مارس و سالوستیانا به عنوان والدین پدری مورد بررسی قرار گرفت. نتاج بذری ‭(F‬1) حاصل از این دورگ گیری ها روی پایه پونسیروس پیوند شدند. به این ترتیب در ارزیابی مقدماتی امکان گزینش نتاجی که دارای باردهی بهتری بوده و صفاتی از قبیل زودرسی، دیررسی، کم بذری، درشتی میوه، پوست نازکی، جدا شدن راحت پوست از گوشت، پرآبی و خوش طعم و معطر بودن را نشان می دادند، مهیا شد. از تعداد ‮‭396‬ نهال دورگ بارور، تعداد ‮‭68‬ نمونه گزینش شدند. برای تعیین میزان سازگاری و بررسی تکمیلی خصوصیات کمی و کیفی محصول، هر یک از نتاج گزینش شده روی پایه نارنج پیوند و در دو ایستگاه تحقیقات مرکبات خرم آباد تنکابن و ایستگاه تحقیقات باغبانی جهرم مورد بررسی قرار گرفتند. در ارزیابی های انجام شده در ایستگاه خرم آباد، نتایج نشان داد که ژنوتیپ های ‮‭76113‬ و ‮‭76104‬ قابلیت استفاده به عنوان رقم را دارا هستند و این ژنوتیپ ها به عنوان نارنگی های زودرس تجاری تحت نام های خرم و جهانگیر معرفی شدند. نتایج آزمایش های انجام شده در ایستگاه جهرم نشان داد که ژنوتیپ های ،‮‭76014 7608‬ و ‮‭76129‬ قابلیت معرفی رقم را دارند. واژه های کلیدی: دورگ گیری، دانهال جنسی، رقم، مرکبات، نارنگی