تحقیقات مدیریت عوامل بیماریزای برنج

برنج با نام علمی ‭Oryza sativa ‬متعلق به خانواده ‭Graminae ‬گیاهی است با تاریخچه بسیار قدیمی که قدمت آن به ‮‭2700‬ سال قبل از میلاد مسیح می رسد. سطح زیر کشت برنج در سال زراعی ‮‭83-84‬ حدود ‮‭628‬ هزار هکتار برآورد شده است که استان مازندران با ‮‭32/13‬ درصد و استان گیلان با ‮‭31/69‬ درصد بیشترین سطح زیر کشت را دارا بوده و بترتیب در مقام اول و دوم تولید کشور قرار گرفته اند. میزان تولید شلتوک برنج در سال ‮‭1383‬ در کشور ‮‭2931‬ هزار تن است که بر اساس اهداف برنامه چهارم توسعه مقرر گردیده است به ‮‭3427‬ هزار تن تا سال ‮‭1388‬ برسد. در این راستا ضروری است موانع مهم تولید با توجه به محدودیت نهاده های کشاورزی از جمله زمین و آب شناسایی و به منظور به حداقل رساندن تاثیر آنها در تولید این محصول پرارزش تلاش گردد. اعمال مدیریت مطلوب در زمینه کنترل بیماریها یکی از راهکارهای موثر در ارتقا بهره وری و عملکرد در شالیزارهای کشور می باشد. عوامل بیماریزا اعم از قارچها،باکتریها، ویروسها و نماتدها قادر به ایجاد بیماری در گیاه برنج بوده و در بسیاری موارد آلودگی ایجاد شده توسط این عوامل منجر به ایجاد خسارت و کاهش شدید محصول می گردد. ‮‭45‬ بیماری قارچی، ‮‭10‬ بیماری باکتریایی، ‮‭15‬ بیماری ویروسی، ‮‭29‬ گونه نماتد و دو یا سه بیماری فیتوپلاسمایی در دنیا از این گیاه گزارش شده است. از میان عوامل بیمارگر گزارش شده تعدادی بعنوان موانع اصلی کشت و تولید برنج هستند که کمیت و کیفیت برنج را به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش می دهند. در این پروژه وضعیت تحقیقات مدیریت بیماریهای برنج از منظز توسعه، از منظر اقتصادی، محدودیت ها و مشکلات موجود در تحقیقات ، بررسی و تعیین روابط متقابل مشکلات بر یکدیگر، تحقیقات گذشته و چشم اندازهای آینده بررسی شد و پروژهصها و فعالیتصهایی برای رفع موانع تولید در بخش مدیریت بیمارهای برنج پیشنهاد شده است. واژگان کلیدی: برنج، بیماریهای قارچی، باکتریایی، ویروسی، نماتد، راهبردی