بررسی امکان بهبود وضعیت تولید گاوهای شیری منطقه گلپایگان با استفاده از بهبود وضعیت تغذیه فازدوم: استفاده از مکمل فسفر و انرژی

شیر ماحصل پروزش گاو شیری و تامین کننده هزینه های واحد دامداری است و افزایش تولید آن ادامه حیات واحد دامداری را باعث می شود این طرح گامی جهت بررسی عوامل موثر در بهبود تولید شیر گاوهای شیری منطقه گلپایگان می باشد.در این طرح تعداد 6 روستا که امکان اجرای طرح در آنها فراهم تر بود فهرست گردیدند و سپس در هر روستا دو دامدار بصورت قرعه کشی ، انتخاب شدند. دامداران انتخاب شده در جمع دارای ‮‭40‬ راس گاو شیری بودند که پس از ثبت مشخصات دام های آنها ، به صورت تصادفی به دو گروه ‮‭20‬راسی تقسیم گردیدند.یک گروه به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد که طی مدت 6 ماه فصل تغذیه تر (‮‭15‬ اردیبهشت تا ‮‭15‬ آبان ) از هیچ گونه خوراک مکملی استفاده ننمودند و گروه دوم به عنوان گروه آزمایش در نظر گرفته شد. گروه آزمایش در رژیم تغذیه تر از نوعی خوراک مکمل شامل آرد جو و پودر چربی و نمک و منوسدیم فسفات دریافت نمودند ، به نحوی که مجموع این جیره کمبودهای تغذیه ای گاوهای شیری را بر طرف نماید. طی مدت 6 ماه اطلاعات مربوط به تولید شیر هر ‮‭15‬ روز یک بار و ترکیبات آن هر دو ماه یک بار و اطلاعات تولید مثلی ثبت گردید و در پایان آزمایش عملکرد دو گروه شاهد وآزمایش از طریق آزمون ‭T ‬مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصل از شناسایی وضعیت موجود نشان داد که گاوهای شیری منطقه در بهار و تابستان از نظر دریافت انرژی و فسفر دچار کمبود و ازنظر دریافت پرو تیین و کلسیم دارای مازاد دریافت می باشند(‮‭0/01‬‭P<). ‬نتایج نشان داد که میانگین تولید شیر گروه آزمایش در طول مدت 6 ماه رژیم تغذیه تر (‮‭2819 39‬کیلو گرم) به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد (‮‭2313 61‬کیلو گرم) بیشتر بود(‮‭0/01‬‭P<).‬ازترکیبات شیر، چربی و کل مواد جامد بدون چربی تحت تاثیر جیره قرار گرفتند (‮‭0/05‬‭P<). ‬درصد چربی افزایش (‮‭3/8‬ درصد گزوه تیمار و ‮‭3/1‬ گروه شاهد )و کل مواد جامد بدون چربی (‮‭11/2‬برای گروه تیمار و ‮‭12/2‬ برای گروه شاهد )کاهش معنی داری داشت. (‮‭0/05‬‭P<) ‬اما پروتیین ،لاکتوز و کل مواد جامد تحت تاثیر مکمل خوراک قرار نگرفت. طول روزهای باز ‭O.D) ) ‬یعنی فاصله بین زایمان تا فحلی منجر به آبستنی در گروه آزمایش و گروه شاهد در طول فصل تغذیه علف تر به ترتیب معادل ‮‭91 60‬ و ‮‭112 31‬ روز بود که تفاوت معنی داری نشان می دهد(‮‭0/01‬‭P<). ‬تولید شیر سالیانه و فصل تغذیه تر گروهی که خوراک مکمل دریافت نموده اند نیز به طور معنی داری بیشتر از تولید شیر سالیانه و فصل تغذیه تر گروهی است که خوراک مکمل مصرف نکرده اند. (‮‭0/01‬‭P<).‬با مصرف مکمل خوراک شیر تولیدی افزایش و فاصله زایمان تا آبستنی بعدی کاهش یافت. لذا میتوان از طریق توصیه مصرف مکمل در قصول بهار و تابستان تولید شیر و راندمان گله گاوهای منطقه را افزایش داد. واژگان کلیدی: تغذیه گاو شیری خوراک مکمل انرژی - فسفر