بررسی تاثیر عملیات آبخیزداری در کاهش فرسایش و رسوب حوزه های آبخیز در ‭10 ‬استان (استان کرمانشاه)

به منظور ارزیابی تاثیر عملیات بیولوژیکی، مکانیکی و بیومکانیکی آبخیزداری بر کنترل فرسایش و کاهش رسوبدهی حوزه های آبخیز، این پروژه تحقیقاتی در حوزه آبخیز حاجی آباد کنگاور انجام شد. عملیات آبخیزداری انجام شده شامل بندهای گابیونی و خشکه چین، کانال های ذخیره و نیز عملیات کپه کاری و کاشت بادام و مو بود. ارزیابی وضعیت فرسایش خاک و رسوبدهی به کمک مدل پسیاک اصلاح شده و نیز حجم سنجی رسوبات در پشت سازه های مکانیکی جهت ارزیابی اثر اقدامات آبخیزداری استفاده گردید. نتایج ارزیابی نشان داد که عملیاتکپه کاری در زیرحوزه‭h-int‬و بذرکاری درختان مثمر بادام و مو در زیر حوزه1‭-h‬5 توانسته است. میزان فرسایش و رسوب را به ترتیب به میزان ‮‭14/4‬ و 8 درصد کاهش دهد. همچنیندر زیر حوزهh2که عامل اصلی فرسایش مرتبط با فرسایش کناره ای، عملیات احداث گابیون و خشکه چین به صورت متراکم توانسته است فرسایش خاک و رسوبدهی را به میزان ‮‭13‬ درصد تقلیل دهد. بعلاوه کاهش 5 درصدی فرسایش و رسوبدهی زیر حوزهh8 نیز مربوط به عملیات بیولوژیک محدودکپه کاری در زیر حوزه مورد نظر می باشد. در مجموع عملیات مکانیکی و بیولوژیک آبخیزداری در کل حوزه توانست که میزان فرسایش و رسوبدهی حوزه را در طول سه سال اجرا به میزان کمتر از یک درصد کاهش دهد. عامل اصلی کم بودن کارایی عملیات آبخیزداری در حوزه یاد شده کم بودن پتانسیل تولید رسوب و فرسایش در حوزه یاد شده بود. واژه های کلیدی: آبخیزداری، عملیات مکانیکی، عملیات بیولوژیکی، کنترل فرسایش، رسوبدهی، مدل پسیاک اصلاح شده