بررسی مقاومت هیبریدهای منوژرم چغندرقند نسبت به نماتد مولد سیست در شرایط مزرعه و گلخانه

این پروژه در واقع فاز دوم پروژه تهیه گرده افشان دیپلویید مقاوم به نماتد بوده است که فاز اول آن در سال ‮‭1390‬ به اتمام رسیده و حاصل آن تهیه هفت S2 گرده افشان مولتی ژرم و ‮‭14‬ هیبرید دیپلویید منوژرم آنها از اوریژین ‮‭261‬*(‮‭20314‬*‮‭1009‬‭-W) ‬بوده است. در سال اول این پروژه هیبریدهای بدست آمده در دو منطقه چناران و خوی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در درون یک آزمایش ‮‭36‬ رقمی منوژرم هر یک در چهار تکرار کشت شدند. در پاییز ریشه ها برداشت و خصوصیات کمی و کیفی چغندر قند نظیر(عملکرد ریشه، درصدقند، عملکرد شکر ناخالص و خالص و ) اندازه گیری و با استفاده از نرم افزار‭SAS‬مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.همچنین در این سال ارزیابی مقاومت برای هیبریدهای مذکور در گلخانه کرج انجام شد. براساس نتایج آزمون عملکرد و ارزیابی گلخانه ای سال اول، تعداد هفت هیبرید برتر انتخاب و در آزمون عملکرد سال دوم در شرایط آلوده ایستگاه طرق مشهد و خوی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در درون یک آزمایش ‮‭25‬ رقمی منوژرم هر یک در چهار تکرار کشت شدند.همچنین در سال دوم برای هفت هیبرید منتخب و توده گرده افشان آنها در گلخانه کرج ارزیابی مقاومت و در آزمایشگاه ارزیابی مولکولی با نشانگر1‭-Hs‬1‭pro ‬انجام شد. نتایج آزمون مولکولی والدهای گرده افشان و هیبریدهای آنها با استفاده از نشانگر نشان داد که دامنه حضور ژن مقاومت در والدهای گرده افشان بین ‮‭25‬ تا ‮‭75‬ درصد و در هیبریدهای آنهابین 5 تا ‮‭58‬ درصد متغیر است. در نهایت، براساس نتایج آزمون های عملکرد، ارزیابی مقاومت گلخانه ای و ارزیابی مولکولی سه هیبرید به همراه گرده افشان های آنها (‮‭20‬‭-S-‬،3 ‭S-‬،‮‭11‬ ‭S) ‬انتخاب شدند. واژه های کلیدی: چغندرقند، گرده افشان، نشانگر مولکولی، نماتد مولد سیست، هیبرید.