تعیین آستانه زیان اقتصادی کرم ساقه خوار برنج در روش های مبارزه شیمیایی و بیولوژیک

با توجه به اهمیت برنج در مسایل اقتصادی ،سیاسی و امنیت غذایی کشور بویژه در استان های شمالی که اقتصاد کشاورزی رکن اصلی آن را تشکیل می دهد توجه ویژه به کاهش ضایعات آفات بالاخص کرم ساقه خوار برنج به عنوان آفت کلیدی این محصول از اهمیت ویژه ای برخوردار است . با وجود اطلاعات گسترده که در خصوص بیولوژی ،فیزیولوژی،اکولوژی،دشمنان طبیعی و ... وجود دارد توجه لازم و بایسته ای در خصوص مدیریت تلفیقی آفات ‭Management) Pest.(Integrated ‬نشده بود‭. IPM ‬به عنوان یک سیستم مدیریت انبوهی آفت که جایگزین شیوه سنتی حذف آفت شده است از تمام روش ها و تکنیک های مناسب در یک سیستم سازگار استفاده می نماید تا سطح جمعیت آفت را در زیر سطح زیان اقتصادی نگه دارد. لذا آستانه و سطح زیان اقتصادی به عنوان پایه و اساس ‭IPM ‬و معیار تصمیم گیری اقتصادی در مدیریت مبارزه تلقی می گردد. بر این اساس جهت دستیابی به بهترین معیار مبارزه در دو استان گیلان و مازندران در دو گروه ارقام زودرس و دیررس (ارقام طارم و حسنی از گروه زودرس ها،نعمت و سپیدرود از گروه دیررس ها) در دو روش مبارزه بیولوژیک و شیمیایی اقدام به انجام تحقیق فوق در دو قسمت زیر قفس(شرایط کنترل شده) در قالب آزمون فاکتوریل در طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و خارج از قفس (شرایط محیط عمل زارع) بدون انجام هیچگونه مبارزه ای انجام گردید.در قسمت زیر قفس تیمارهای آزمایشی با در نظر گرفتن تراکم جمعیت و تعداد نسل آفت در هر منطقه عمل گردید. تیمارها از تراکم یک دسته تخم آفت درمتر مربع تا پنج دسته تخم پروانه ساقه خوار برنج ‭Chilo suppressalis ‬در مترمربع و تیمار شاهد در 4 تکرار اجرا گردید. جهت تعیین نرم مبارزه محاسبات براساس ضریب رگرسیونی و معیار آستانه سودآوری با استفاده از روابط ‭Pedigo & Stone ‬انجام گردید . آستانه های زیان اقتصادی ارقام مورد بررسی جهت کاربردی نمودن آن پس از اعمال ضرایب پارازیتیسم طبیعی در جداول نهایی نشان داده شد .نرم های مبارزه برای استان گیلان برای نسل اول و دوم رقم حسنی در مبارزه شیمیایی بترتیب ‮‭2/01‬و‮‭1/73‬لارو در متر مربع وبرای مبارزه بیولوژیک ‮‭1/65‬و‮‭1 /21‬ لارو در متر مربع محاسبه گردیده است. برای نسل اول و دوم رقم سپید رود درمبارزه شیمیایی بترتیب ‮‭2/28‬و 2 لارو در متر مربع و همینطوربرای مبارزه بیولوژیک بترتیب ‮‭2/20‬و‮‭1/92‬ لارو در متر مربع بوده است . در استان مازندران برای نسل اول ودوم رقم طارم درمبارزه شیمیایی بترتیب ‮‭2/09‬و‮‭1/62‬ وبرای مبارزه بیولوژیک بترتیب ‮‭1/96‬و‮‭1/42‬لارو در متر مربع محاسبه گردید .و نهایتا برای نسل های اول،دوم و سوم رقم نعمت در مبارزه شیمیایی بترتیب ‮‭2/11‬ ، ‮‭1/99‬ و‮‭1/97‬ و در مبارزه بیولوژیک بترتیب ‮‭1/83‬ ، ‮‭1/81‬ و‮‭1/83‬ لارو در متر مربع در نوسان بوده است . کلمات کلیدی: آستانه ،زیان اقتصادی ،برنج ،مدیریت مبارزه ،آفات ،گیلان ،مازندران،مبارزه شیمیایی،مبارزه بیولوژیک،کرم ساقه خوار