بررسی و مقایسه جمیعت باکتریهای موثر در چرخه نیتروژن در اکوسیستمهای تخریب یافته و سالم جنگلی راشستان های شمال ایران

نیتروژن یکی از مهمترین عناصر مورد نیاز برای موجودات زنده است . چرخه این عنصر شامل تثبیت ازت، معدنی شدن ترکیبات ازته آلی، نیتریفیکاسیون و دنیتریفیکاسیون میصباشد که میکروارگانیسمصها و بخصوص باکتریصها نقش مهمی در آن دارند. بررسی جمعیت میکروبی موثر در چرخه ازت می تواند نشان دهنده وضعیت عنصر ازت در خاک و در نتیجه در یک اکوسیستم باشد. هدف از این تحقیق بررسی جوامع میکروبی موثر در چرخه ازت، پتانسیل نیتریفیکاسیون و آنزیم نیترات رودکتاز در رویشگاهصهای دستصخورده و نخورده راش در دو استان مازندران و گیلان بود. جوامع میکروبی اکسیدکننده آمونیوم، اکسیدکننده نیتریت و ‭denitrifier ‬با استفاده از روش بیشترین تعداد احتمالی (3 ‭( MPN ‬لولهصای مطالعه شدند. پتانسیل نیتریفیکاسیون و فعالیت آنزیم نیترات رودکتاز نیز با روشصهای رنگ ستجی و بهصکمک اسپکتروفتومتر اندازهصگیری شد. نتایج نشان دهنده تفاوت جوامع میکروبی، پتانسیل نیتریفیکاسیون و نیز آنزیم نیترات رودکتاز در بین رویشگاهصهای دستصخورده و نخورده راش بود. بالاترین جوامع میکروبی در هرسه گروه از باکتریصهای مطالعه شده در مرحله اپتیمال رویشگاهصهای دستصنخورده مشاهده شد و در هر حالت بیش از رویشگاه های دستصخورده بود. این امر میصتواند به دلیل شرایط اکولوژیک مطلوبصتر در نواحی دستصنخورده باشد که شرایط را برای رشد جوامع میکروبی مناسبصتر میصسازد. پتانسیل نیتریفیکاسیون در فصل بهار در رویشگاه های دستصخورده بیش از رویشگاهصهای دست نخورده و در فصل پاییز برعکس است. کاهش پتانسیل نیتریفیکاسیون در رویشگاه های دستصخورده در پاییز میصتواند ناشی از کاهش فعالیت جوامع میکروبی بدنبال کاهش دما و ترشحات ریشهصهای گیاهی باشد. در مورد آنزیم نیترات رودکتاز در رویشگاه گیلان در هر دو فصل میزان فعالیت در رویشگاه دستصخورده بیش از رویشگاه دست نخورده است. این امرمیصتواند ناشی از شرایط رویشگاه و وجود سوبسترای بیشتر برای آنزیم باشد که از تخریب وارد رویشگاه شده است. اما در مازندران فعالیت نیترات رودکتاز در رویشگاه دستصنخورده بیش از رویشگاه دست خورده است. در مجموع می توان گفت که میصتوان از شاخصصهای میکروبی برای تعیین شرایط خاک اکوسیستمصها بهره برد. کلمات کلیدی: آنزیم نیترات رودکتاز، پتانسیل نیتریفیکاسیون، جوامع میکروبی، راش، دست خورده و دست نخورده