افزایش کارآیی نیتروژن و پتاسیم در زراعت ذرت علوفه ای با دو روش کاشت

به منظور مقایسه عملکرد ذرت در دو روش کاشت یک و دو ردیفه و بررسی افزایش کارآیی سطوح مصرف نیتروژن و پتاسیم در زراعت ذرت علوفه ای، پروژه ای به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به مدت سه سال بر روی رقم سینگل کراس ‮‭704‬ در ایستگاه تحقیقات گلپایگان اجرا شد. دو روش کاشت یک ردیفهR1 و دو ردیفه R2 (در روش دو ردیفه فاصله ردیفهای کاشت‮‭20‬، سانتیمتر در نظر گرفته شد.)به صورت اسپلیت و چهار سطح نیتروژن و چهار سطح پتاسیم به صورت فاکتوریل اجرا شد. چهار سطح نیتروژن شامل: صفر‭((N‬0، توصیه شده بر اساس آزمون خاک( (‮‭25‬ ،N1 درصد بیشتر از توصیه ‭((N‬2 و‮‭50‬ درصد بیشتر از توصیه‭(N‬3) و چهار سطح پتاسیم شامل: صفر‭(K‬0)، توصیه شده بر اساس آزمون خاک(‮‭100 , (K‬1 در صد بیشتر از مقدار توصیه‭(K‬2) و ‮‭200‬ در صد بیشتر از مقدار توصیه‭(K‬3) بودند.هر سال قبل از اجرای آزمایش،نمونه خاک مرکب تهیه و تجزیه های فیزیکو شیمیایی لازم انجام می شد. ابعاد کرتها(6*‮‭4/5‬ )متر مربع بود. فسفر مصرفی تمام تیمارها یکسان بود.زمان برداشت از دو پشته میانی هر کرت بوته ها به صورت کف بر، برداشت شدند و عملکرد کمی و کیفی تکرار های هر تیمار اندازه گیری شد. بررسی نتایج تجزیه آماری سه سال آزمایش نشان داد که اثرات روش کاشت، تیمارها، سطوح نیتروژن مصرفی و سال بر عملکرد کمی محصول معنی دار بوده است. ولی تاثیر سطوح پتاسیم بر عملکرد معنی دار نبود. متوسط عملکرد سه سال کل تیمارها در روش یک ردیفه ‮‭56454‬ و در روش دو ردیفه ‮‭73214‬ کیلو گرم در هکتار بود ولی تاثیر روش کاشت بر وزن هزار دانه، مقدار پروتیین دانه، غلظت پتاسیم دانه و بوته اختلاف معنی دار نداشت. اثر تیمارها بر عملکرد اختلاف معنی دار نشان داد و تیمار N2K1 با ‮‭75900‬ و تیمار N0K2 با ‮‭49687‬ کیلوگرم در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد را داشتند. تیمارها بر غلظت پتاسیم دانه و در صد پروتیین دانه اثر معنی دار نداشتند ولی بر غلظت پتاسیم بوته و در صد پروتیین بوته تاثیر معنی دار نشان داد وتیمار N2K2 با ‮‭7/2‬ در صد بیشترین و تیمار N0K2 با ‮‭5/23‬ در صد کمترین مقدار پروتیین را داشتند. تیمارN3K0 با‮‭0/64‬ بیشترین و تیمار N0K3 با ‮‭0/47‬ در صد کمترین غلظت پتاسیم را داشت. اثر سطوح نیتروژن بر عملکرد، وزن هزار دانه، پروتیین دانه و بوته معنی دار بود. سطح N2 با ‮‭73566‬ و N0 با‮‭51603‬ کیلوگرم در هکتار بیشترین و کمترین عملکرد را داشتند. سطح N2 بیشترین و سطح N0 کمترین میزان پروتیین دانه و بوته را داشتند که به ترتیب پروتیین دانه آنها ‮‭11/14‬ و‮‭10/25‬درصد و پروتیین بوته آنها، ‮‭6/83‬ و ‮‭5/51‬ درصد بود. سطح N3 بالاترین وزن هزار دانه را داشت و مقدار آن ‮‭114/72‬ گرم بود و سطح N0 پایین ترین مقدار وزن هزار دانه را داشت که برابر ‮‭90/85‬ گرم بود. اثر سال بر وزن هزار دانه، در صد پروتیین و غلظت پتاسیم دانه معنی دار بود ولی اثر روش کاشت معنی دار نبود. اثر مقادیر پتاسیم بر عملکرد کمی محصول، وزن هزار دانه، پروتیین دانه و غلظت پتاسیم دانه معنی دار نبود ولی بر مقدار پروتیین بوته اختلاف معنی دار نشان داد و سطحK3 بالاترین و سطح K0 کمترین غلظت پروتیین بوته را داشت. در گروه بندی روشهای کاشت و سطوح نیتروژن و پتاسیم، تیمارR2N2K2 با ‮‭85140‬ کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را داشت و تیمار ‭ R‬1N0K0با ‮‭43848‬ کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد را داشت. واژه های کلیدی: ذرت علوفه ای، روش کاشت، نیتروژن، پتاسیم