بررسی حد بهره برداری مجاز گونه های مهم مرتعی در مراتع نمونه پنج منطقه رویشی ایران (خشکه رود)

برای محاسبه ظرفیت مراتع تعیین حد بهره برداری مجاز گونه های مهم و کلیدی مراتع لازم و ضروری میصباشد. با داشتن مقادیر دقیق این فاکتور برای گونه های مرتعی است که می توان ظرفیت واقعی مراتع منطقه را تعیین نموده و از نابودی پوشش گیاهی، خاک و کاهش منابع آب در اراضی مرتعی جلوگیری نمود. این پژوهش بمنظور تعیین حد بهره برداری مجاز 3 گونه مهم مرتعی از قبیل ‭Artemisia sieberi‬، ‭Stipa hohenackeriana ‬و ‭Salsola laricina ‬، در سایت خشکه رود ساوه انجام گردید. از هر گونه ‮‭40‬ پایه انتخاب شده و برداشتصهای ،‮‭25‬ ،‮‭75 50‬ درصد و تیمار شاهد اعمال گردیده است (هر ‮‭10‬ پایه یک تیمار). برداشت تولید به صورت ماهیانه توسط قیچی باغبانی و در فصل چرای منطقه به مدت سه سال و هر ساله اقدام به اندازه گیری یا برآورد چشمی ویژگی های بنیه و شادابی، مرگ ومیر، ارتفاع و تولید پایه ها شد. نتایج حاصل در قالب طرح اسپلیت پلات در زمان، در سه سال ‮‭1387‬ تا ‮‭1389‬ در نرم افزار ‭SAS‬مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین تیمارهای اعمال شده بر روی هر گونه در هر سال وجود داشته است. همچنین بین تیمارهای اعمال شده بر روی یک گونه در طول سه سال اختلاف معنی داری مشاهده شد. به طور کلی ضریب برداشت ‮‭30‬ تا ‮‭40‬ درصد در منطقه با توجه به تیمارهای مناسب گونه های مطالعه شده بهترین می باشد. واژه های کلیدی: حدبهره برداری مناسب و مجاز، خشکه رود ساوه، استان مرکزی