دوره نوسنگی پیشا سفال و چالش های آن در فارس

علیرغم پیشینه نسبتاً طولانی بررسی و کاوش های باستان شناختی در استان فارس، این حوزه فرهنگی به ویژه در مورد دوره های پیش از تاریخی هنوز با ابهامات بسیاری روبرو است. برخی از این ابهامات به دلیل کاوش های قدیمی و عدم استفاده از تکنیک های به روز و میان رشته ای می باشند. به عنوان نمونه باستان شناسان هنوز از تاریخ گذاری دقیق دوره های پیش از تاریخ فارس به علت کمبود نمونه های کربن 14 ناتوانند. یکی دیگر از مشکلات این حوزه فرهنگی وقفه بین فراپارینه سنگی به دوره موشکی است که تا انجام کاوش های اخیر، بسیاری بر این باور بودند که به دلایل زمین ریخت شناسی در این دوره در این منطقه استقرار انسانی وجود نداشته یا در زیر رسوبات آبرفتی مدفون گردیده است. اما با کاوش های انجام شده در تنگ بلاغی اندکی از پرسش ها پاسخ داده شد، اما هنوز آگاهی ما از این دوره در فارس بسیار کم و در هاله ای از ابهام قرار دارد. در بررسی سطحی پژوهشگران دوره سنگ از غارها و پناهگاه های صخره ای در دشت های میان کوهی، تعدادی دست ساخته سنگی بدست آمده است که منسوب به دوره نوسنگی بدون سفال است؛ به عنوان نمونه از چندین محوطه، سنگ مادرهای فشنگی و دستساخته های سنگی شاخص دوره نوسنگی و از مهم ترین شواهد این دوره هستند، به دست آمده است. بر اساس شواهد موجود به نظر می رسد غارها و پناهگاه های صخره ای در دوره نوسنگی در فارس همچنان از مطلوب ترین مکان ها برای استقرار گروه های انسانی بوده است. این مهم با تمرکز بر یافته های جدید پژوهشگران به ویژه بررسی های نگارندگان در محوطه هایی با آثار دوره نوسنگی تاکید دارد. این یافته ها از دشت های میان کوهی مرودشت، ارسنجان، شیراز، نیریز، پاسارگاد، کامفیروز و همچنین بررسی ها جدید در لارستان به دست آمده است.