تبیین وحدت وجود از دیدگاه (ابن عربی و اسپینوزا)

هدف از پژوهش حاضر تبیین وحدت وجود از دیدگاه (ابن عربی و اسپینوزا ) می باشد. که یکی در جهان اسلام ودیگری در جهان یهودیت داعیه دار وحدت وجود هستند. روش پژوهش حاضر به صورت توصیفی تحلیلی است. وحدت وجود در این مقاله حول دو محور ابن عربی و اسپینوزا می گردد. ابن عربی چون کشف و شهود را نسبت به عقل برتری می دهد باید از دسته عرفا دانست ولی اسپینوزا بیشتر به عقل و منطق هندسی پایبند است . در دایره المعارف بریتانیکا آمده است: وحدت وجود، در فلسفه و الهیات این نظریه است که خدا کل است و کل خداست. جهان آفریدهای متمایز از خدا نیست خدا جهان است و جهان خداست. با توجه به بررسی های انجام شده باید گفت: وحدت وجود از منظر اسپینوزا با ابن عربی متفاوت است. وحدت وجود ابن عربی با توحید یکی است و بر اساس آیات و روایات قرآن این معنا گرفته شده است و باید وحدت وجود ابن عربی را وحدت متعالی وجود نامید و در مورد اسپینوزا باید گفت که: این وحدت وجود باتئیسم سازگار نیست چون خدای اسپینوزا تعالی ندارد. و پانن تئیسم هم نیست به این علت که به عالم غیب ایمان ندارد و وحدت وجود اسپینوزا را باید وحدت جوهری نامید.