بازخوانی یک تاریخ؛ روایتی دیگر از کارنامۀ آقامحمدخان قاجار نقد و بررسی کتاب تاریخ ایران در دورۀ قاجاریه: عصر آقامحمدخان

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 419

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IHCS-20-1_017

تاریخ نمایه سازی: 8 آذر 1399

چکیده مقاله:

این مقاله به نقد کتاب تاریخ ایران در دورۀ قاجاریه: عصر آقامحمدخان اثر غلام‌‌حسین زرگری‌‌نژاد می‌‌پردازد. ازآن‌جاکه زندگی و عملکرد آقامحمدخان قاجار از مباحث مناقشه‌انگیز تاریخ ایران است، تاکنون پژوهش‌‌ها و رمان‌‌های تاریخی فراوانی دربارۀ او نوشته شده است. به‌طور کلی، هم در گفتمان تاریخ‌‌نگاری دورۀ پهلوی و جمهوری اسلامی و هم در پژوهش‌‌های مستقل از وی چهره‌‌ای خون‌ریز، بی‌‌رحم، و انتقام‌‌جو ترسیم شده است که اگر حکومت زندیه را برنمی‌‌انداخت، سرنوشتی متفاوت‌‌تر در انتظار ایران بود. زرگری‌‌نژاد در زمرۀ پژوهش‌گرانی است که در آثار پیشینش همین نگاه را به آقامحمدخان بازتاب داده، اما در کتاب تاریخ ایران در دورۀ قاجاریه: عصر آقامحمدخان کوشیده است این تصویر را با خوانش انتقادی منابع و اسناد زیرسؤال ببرد و چهره‌‌ای کاملاً متفاوت از وی ترسیم کند. شخصیتی که نه‌تنها شایعات مطرح‌شده دربارۀ بی‌‌رحمی او، به‌ویژه کورکردن مردم کرمان یا قفقاز، صحت ندارد، بلکه برعکس، او درمیان مدعیان قدرت، ازجمله لطفعلی‌‌خان زند، تنها کسی بود که به ایران و احیای قلمرو تاریخی آن می‌اندیشید و تمام تلاشش مصروف مسئلۀ ایران بود. این مقاله با رویکردی انتقادی می‌‎کوشد آرا و دیدگاه‌‌های زرگری‌‌نژاد را ارزیابی کند.

نویسندگان

علیرضا ملائی توانی

دانشیار تاریخ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی‌ کرمانی (1354)، فرماندهان کرمان، تدوین محمدابراهیم باستانی پاریزی، تهران: ...
  • آدمیت، فریدون (1360)، آشفتگی در فکر تاریخی، تهران: ضمیمۀ جهان ...
  • آوری، پیتر (1377)، تاریخ معاصر ایران از تأسیس تا انقراض ...
  • تکمیل همایون، ناصر (1394)، ره‌‌آغاز فرمان‌روایی ایل قاجار، تهران: پژوهشگاه ...
  • جونز، سرهارد (1356)، آخرین روزهای لطفعلی‌خان زند، ترجمۀ هما ناطق ...
  • دنبلی، عبدالرزاق (مفتون) (1350)، تجربة الاحرار و تسلیة الابرار، تدوین ...
  • دولت‌آبادی، یحیی (1362)، حیات یحیی، ج 1، تهران: عطار و ...
  • زرگری‌نژاد، غلامحسین (1374)، رسائل مشروطیت (هجده رساله و لایحه دربارۀ ...
  • زرگری‌نژاد، غلامحسین (1380)، «خاوری شیرازی و تثبیت مکتب تاریخ‌نویسی استرآبادی»، ...
  • زرگری‌‌نژاد، غلامحسین (1395)، تاریخ ایران در دورۀ قاجاریه: عصر آقامحمدخان، ...
  • زرگری‌نژاد، غلامحسین (1395)، سیاست‌نامه‌های قاجاری: سی‌ویک اندرزنامۀ سیاسی عصر قاجار، ...
  • ساروی، محمدتقی (1371)، تاریخ محمدی «احسن ‌التواریخ»، تدوین غلامرضا طباطبایی ...
  • سپهر، میرزامحمدتقی (لسان‌الملک) (1353)، ناسخ‌ التواریخ، سلاطین قاجاریه، تدوین محمدباقر ...
  • شیل، لیدی (1368)، خاطرات لیدی شیل همسر وزیرمختار انگلیس در ...
  • کار، ادوارد هالت (1349)، تاریخ چیست؟، ترجمۀ حسن کامشاد، تهران: ...
  • کاظم‌زادۀ ایرانشهر، حسین (8 جمادی‌الاول 1342/ 7 دسامبر 1923)، «ملیت ...
  • کالینگوود، ار. جی. (1390)، اصول تاریخ و نوشتارهای دیگر در ...
  • مالکم، سرجان (بی‌تا)، تاریخ ایران، ج 2، ترجمۀ میرزاحیرت، تهران: ...
  • مروزی، محمدصادق (بی‌‌تا)، تاریخ جهان‌آرا، نسخۀ خطی، کتاب‌خانۀ ملی ایران. ...
  • واتسون، رابرت گرنت (1365)، تاریخ ایران در دورۀ قاجاریه، ترجمۀ ...
  • وزیری ‌کرمانی، احمدعلی‌خان (1340)، تاریخ کرمان (سالاریه)، تدوین محمدابراهیم باستانی ...
  • هدایت، رضاقلی‌خان (1339)، تاریخ روضة‌الصفای ناصری، ج 9، قم: کتاب‎‌فروشی ...
  • هوشنگ مهدوی،عبدالرضا (1350)، تاریخ روابط خارجی ایران از ابتدای دوران ...
  • Lockhart, Laurence (1973), Nadir Shah: A Criticale Study Based Mainly ...
  • نمایش کامل مراجع