نقدی بر محکومیت امدادگران به مسئولیت مدنی (حکومت قاعدۀ احسان بر اتلاف)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 271

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IHCS-19-12_018

تاریخ نمایه سازی: 8 آذر 1399

چکیده مقاله:

نجات جان مصدومان در حوادث مصداق بارز احسان است، اما اتلاف در ایراد زیان مقتضی ضمان است؛ بنابراین، برخی مصادیق این دو قاعده در مسئولیت امدادگران به‌ظاهر متعارض یا متزاحم‌اند. در رفع این تهافت ممکن است چنین به‌نظر برسد که رابطۀ عموم و خصوص من‌وجه دو قاعده تساقط هردو در وجه مشترک و رجوع به ادلۀ عام و مطلق لزوم جبران و ضمان می‌گردد. بااین‌وصف، این نگرش قابل نقد است، بنابراین قاعدۀ احسان به‌خصوص در موارد ضرورت امداد می‌تواند حاکی از محکومیت آن بر قواعد دال بر ضمان باشد وبدین‌ترتیب، رفع خلأهای قانونی برای تضمین معافیت امدادگران از مسئولیت در موارد احسان ایشان در موارد منتهی به اتلاف انفس یا اموال امدادجویان ضروری است. دیدگاه برخی از نظام‌های حقوقی دیگر هم‌چون انگلستان بیان‌گر نوعی ضرورت اجتماعی در جهان امروز برای تأمین معافیت از مسئولیت امدادگران در چنین مواردی است و درنتیجه، آموزۀ مناسب به‌منظور وضع قوانین لازم در این حوزه نیز برای رفع ابهام یا خلأهای موجود درقالب حکم اولیه متأثر از قاعدۀ احسان یا ثانویه متأثر از ضرورت اجتماعی امروز پیش‌نهاد شود.  

نویسندگان

سیدحسن وحدتی شبیری

دکترای حقوق خصوصی، رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی و هیئت علمی دانشگاه قم

حسین عبدالحمید

حقوق خصوصی، دانشگاه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن‌ادریس، محمد بن احمد (1410 ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، ...
  • ابن‌بابویه، محمد بن على (1409 ق)، من لایحضره الفقیه، ترجمۀ ...
  • ابن‌بابویه، محمد بن على (1413 ق)، من لایحضره الفقیه، قم: ...
  • ابن‌زهره، حمزۀ ‌بن علی (1417 ق)، غنیه النزوع الی علمی ...
  • استرند، گینگر (1387)، «نکاتی مهم درمورد صنعت نگه‌داری حیوانات خانگی»، ...
  • افتخاری، رضا (1387)، «مسئلۀ اجتماع اسباب ضمان قهری در فقه ...
  • بازگیر، یدالله (1376)، قانون مجازات اسلامی در آینۀ آرای دیوان ...
  • بجنوردى، حسن (1401 ق)، قواعد فقهیه، تهران: مؤسسۀ عروج. ...
  • بروجردى، سیدحسین (1429 ق)، ترجمۀ جامع احادیث الشیعه فی احکام ...
  • بهرامی احمدی، حمید (1395)، ضمان قهری مسئولیت مدنی، تهران: دانشگاه ...
  • بهرامی احمدی، حمید و عزیزالله فهیمی (1386)، «مبنای‌ مسئولیت‌ مدنی‌ ...
  • تقی‌زاده، ابراهیم و سیداحمدعلی هاشمی (1391)، مسئولیت مدنی (ضمان قهری)، ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1372)، دایرۀ‌المعارف حقوق اسلامی، تهران: گنج دانش. ...
  • جنیدی، لعیا (1378)، «تقصیر زیان‌دیده»، مجلۀ دانشکدۀ حقوق دانشگاه تهران، ...
  • حسینی مراغی، عبدالفتاح ‌بن علی (1418 ق)، العناوین،قم: مؤسسۀ النشر ...
  • حسینی‌نژاد حسین‌قلی (1370)، مسئولیت مدنی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی. ...
  • حکمت‌نیا، محمود (1386)،مسئولیت مدنی در فقه امامیه، قم: پژوهشگاه علوم ...
  • خویى، سیدابوالقاسم (1410 ق)، تکملة المنهاج الصالحین، قم: مدینة العلم. ...
  • ره‌پیک، حسن(1395)، حقوق مسئولیت مدنی و جبران‌ها، تهران: خرسندی. ...
  • سعد، نبیل ابراهیم (۱۹۹۸)، منظریه العامه للالتزام، بیروت: دارالنهضۀ العربیه. ...
  • سنهوری، عبدالرزاق احمد (2009)، الوسیط فی شرح القانون‌ المدنی ‌الجدید، ...
  • شهیدثانى، زین‌الدین‌ بن على (1410 ق)، الروضة البهیة فی شرح ...
  • شهیدثانى، زین‌الدین ‌بن على (1413 ق)، مسالک الأفهام إلى تنقیح ...
  • صفایی، سیدحسین (1385)، «مسئولیت مدنی مؤسسات عمومی و بررسی لایحۀ ...
  • العماری، عبدالقادر محمد (1417 ق)، «ضمان الأشیاء التابعة لشخص طبیعی ...
  • فاضل لنکرانی، محمد (1435 ق)، القواعد الفقهیه، قم: مرکز فقهی ...
  • قاسم‌زاده، سیدمرتضی (1378 الف)،مبانی مسئولیت مدنی، تهران: دادگستر. ...
  • قاسم‌زاده، سیدمرتضی (1378 ب)، «مسئولیت مدنی ناشی از ترک فعل»، ...
  • قاسم‌زاده، سیدمرتضی (1387)، الزام‌ها و مسئولیت مدنی بدون قرارداد، تهران: ...
  • کاتوزیان، ناصر (1386)، الزام‌های خارج از قرارداد، ضمان قهری، تهران: ...
  • کاتوزیان، ناصر (1387)، دورۀ مقدماتی حقوق مدنی: اعمال حقوقی، تهران: ...
  • کاشف‌الغطاء، حسین (بی‌تا)،تحریر المجله، قم: مکتبۀ فیروزآبادی. ...
  • کاتوزیان، ناصر و دیگران (1386)، مسئولیت مدنی ناشی از حوادث ...
  • لطفی عبدالرضا و دیگران (1390)، پرسمان فقهی ــ قضایی (پاسخ‌های ...
  • لورراسا، میشل (1375)، مسئولیت مدنی، ترجمۀ محمد اشتری، تهران: حقوقدان. ...
  • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقى (بی‌تا)، بحار الانوار لدرر الاخبار الائمه ...
  • مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى (بی‌تا)، حدود و قصاص و دیات، ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن (1378)، المختصر النافع فی فقه ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن (1418 ق)، المختصر النافع فی ...
  • مفید، محمد بن محمد (1413 ق)،المقنعه، قم: کنگرۀ جهانى هزارۀ ...
  • ندوی، علی‌احمد (بی‌تا)، القواعد الفقهیه: مفهوم‌ها، نشات‌ها، تطورها، دراسه، دمشق: ...
  • یزدانیان، علیرضا (1379)، حقوق مدنی قلمرو مسؤولیت مدنی، تهران: ادبستان. ...
  • یزدی، محمدکاظم‌ بن عبدالعظیم (بی‌تا)، حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری، ...
  • Bell, Johon, Sophie boyron, and Simon Whittaker (1998), Principels of ...
  • Bermingham, Vera (2005), Tort in a Nutshells, Sweet and Maxwell. ...
  • Buffelan-Lanore, Yvaine et Virginie Larribau-Terneyre (2010), Droit Civil: Les Obligations, ...
  • Harlow, Carol (1987), Tort Low, Fontana Press. ...
  • Kidner, Richard (2006), Casebook on Torts, Ninth Edition, New York: ...
  • نمایش کامل مراجع