تحلیل رویکرد ارتباطات امام صادق(علیه‌السلام) با سران فرقه زیدیه(با بهرهگیری از روش تحلیل گفتمان روایی پدام (PDAM)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 463

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRC-27-57_007

تاریخ نمایه سازی: 9 آذر 1399

چکیده مقاله:

امام صادق (علیه‌السلام) به‌عنوان صاحب مکتب جعفری، تکیه‌گاه اصلی شیعه از نظر فکری و عقیدتی می‌باشد. بخش قابل‌توجهی از احادیث و علوم اهل‌بیت (علیهم‌السلام) توسط این امام همام گسترش‌یافته است. در دوران امام صادق (علیه‌السلام) فرقه‌های متعددی در شیعه ظهور و بروز یافتند و ایشان حفظ و صیانت شیعه از انحرافات را در رأس برنامه‌های خود قرار دادند. از جمله این فرقه‌ها، زیدیه می‌باشد که در دوران امام ششم تاحدی گسترش‌یافته بودند. ازاین‌رو، تحلیل شیوه برخورد امام با این فرقه انحرافی، اهمیت بسزایی دارد. تحقیق پیش‌رو با هدف رویکردشناسی ارتباطات امام صادق (علیه‌السلام) در مواجهه با جریان زیدیه، به روش توصیفی - تحلیلی با رویکرد میان‌رشته‌ای به ارائه روش ارتباطی امام با این فرقه پرداخته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد: با دقت در نحوه برخورد امام (علیه‌السلام) با رهبران و پیروان زیدیه، می‌توان رویکرد متفاوتی از جمله: جذبی، دفعی، تدافعی، استحفاظی و تهاجمی را مشاهده کرد. امام با وجود اثبات حقانیت و ابطال طرف‌های گفتمان، از منازعه گفتمانی اخلاق گریز برحذر بوده و در کمال صراحت، دقت، ادب و احترام، نفس این گفتمان‌ها را به عرصه‌ای برای اثبات حقانیت شیعه امامیه در برابر مخالفان (زیدیه) بدل کردند. نکته قابل‌تأمل این است که با وجود این رویکرد امام (علیه‌السلام) ابتدا در جهت جذب این فرقه است (جذبی) اما در مواردی امام جانب استحفاظی و تهاجمی به خود گرفته و آنها را که دیگر اهل اصلاح نیستند، طرد می‌نماید. ازاین‌رو گفتمان دفعی – تهاجمی امام (علیه‌السلام) وجهه غالب به خود می‌گیرد.

نویسندگان

حسین خاکپور

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان

افسانه قربانی

دانشجوی کارشناسی ارشد علوم حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان

غلامرضا رضوی دوست

مربی دانشگاه سیستان و بلوچستان، گروه علوم قرآن و حدیث

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • امامی، منصور(1395)، گونه‌شناسی برخورد صادقین(علیه‌السلام) با فرقه‌‌های مختلف، تهران: دانشگاه ...
  • الهی زاده، محمدحسین (1385)، جنبش حسنیان، ماهیت فکری و تکاپوی ...
  • ابن معین، یحیی، تاریخ ابن معین به روایه الدرری، به ...
  • ابن داوود حلی، حسن(1392)، رجال ابن داوود، نجف: مطبعه الحیدریه. ...
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق(1350)، الفهرست، رضا تجدد، تهران: اسوه. ...
  • اصفهانی، ابوالفرج(1385)، مقاتل الطالبیین، نجف: مکتب الحیدریه. ...
  • اکبری، ملیحه(1396)، رویکردشناسی امام رضا در مواجهه با جریان‌‌های انحرافی، ...
  • بشیر، حسن(1392)، گفتمان ولایتمندی امام رضا (علیه‌السلام) میان دو رویکرد ...
  • بشیر، حسن(1391)، «رسانه‌‌های بیگانه: قرائتی با تحلیل گفتمان از مجموعه ...
  • بشیر، حسن(1392)، رویکردهای اجتماعی در گفتمان روایی امام صادق (علیه‌السلام) ...
  • بشیر، حسن(1395)، کاربرد تحلیل گفتمان در فهم منابع دینی، تهران: ...
  • برقی، احمدبن محمد، المحاسن، تحقیق سید جلال الدین حسینی امروی، ...
  • بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، بیروت: مکتب الاسلامیه. ...
  • پاکتچی، احمد(1367)، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران: دائره المعارف اسلامی. ...
  • جعفریان، رسول(1386)، تاریخ تشیع، تهران: علم. ...
  • جلالی نائینی، سید محمدرضا(1362)، توضیح الملل، تهران: اقبال. ...
  • خضری، احمد(1390)، تاریخ تشیع 1، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. ...
  • خویی، ابوالقاسم(1372)، معجم الرجال الحدیث ، بیروت : مرکز نشر ...
  • خاکپور، حسین؛ اکبری، ملیحه؛ نوری، ابراهیم(1396)، تحلیل رویکرد ارتباطات امام ...
  • رضایی، ابوالفضل(1395)، الوجیز فی تاریخ ادب عربی ، تهران: جهاد ...
  • شوتس ایشل، رینر(1391)، مبانی جامعه‌شناسی ارتباطات، تهران: نشر نی. ...
  • شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، تخریج: محمد فتح ...
  • شهیدی، سید جعفر(1392)، زندگانی امام صادق، تهران: دفتر نشر فرهنگ ...
  • صفری فروشانی، نعمت‌ا..(1393) ، تعاملات فکری- فرهنگی زیدیه در عصر ...
  • صدوق، ابن بابویه(1404)، من لایحضره الفقیه ، تحقیق: علی اکبر ...
  • صدوق، ابن بابویه(1403)، الامالی ، تحقیق: علی اکبر غفاری، قم: ...
  • صدوق، محمد بن علی(1404)، عیون ، تحقیق: حسین اعلمی، بیروت: ...
  • طبرسی، احمد بن علی، (1416)، الاحتجاج، تحقیق: ابراهیم بهادری و ...
  • طبرسی، حسن بن فضل(1392)، مکارم الاخلاق، قم: منشورات الشریف الرضی. ...
  • طوسی، محمد بن حسن(1404)، اختیار معرفه الرجال، تحقیق: سید مهدی ...
  • طوسی، محمد بن حسن(1385)، رجال طوسی، تحقیق: سید محمد صادق ...
  • عرب نژاد، حسن(1390)، مواجهه امامین صادقین با زیدیان، تهران: دانشگاه ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر حلی، (1417)، خلاصه ...
  • فرمانیان، مهدی، (1387)، آشنایی با فرق تشیع، قم: حوزه علمیه. ...
  • فوکو، میشل(1391)، سوژه و قدرت، تهران: نی. ...
  • فرجامی، اعظم(1390)، تأثیر زیدیه بر حدیث امامیه، قم: مرکز تربیت ...
  • قاضی نعمان، نعمان بن محمد، شرح الاخبار فی فضائل الائمه ...
  • قاضی، عبد الجبار، امنیه و الامل، اسکندریه: دارلمطبوعات، الجامعیه، بی ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب(1407)، اصول کافی ، ترجمه علی اکبر غفاری ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب(1363)، شرح اصول کافی، تحقیق : علی اکبر ...
  • الکتبی، محمدبن شاکر(2000)، فوات الوفیات و ذیل علیها، بیروت: دارالکتب ...
  • کشی، محمدبن عمر(1404)، الرجال، تحقیق: میرداماد، محمدباقر مجلسی، مهدی رجائی، ...
  • لیتل جان، استیفن(1384)، نظریه‌‌های ارتباطات، ترجمه: سید مرتضی نور بخش ...
  • موسوی مقدم، عبدالرزاق، بی تا، زیدالشهید، ترجمه: عطاردی، تهران: انتشارات ...
  • مجلسی، محمدباقر(1369)، مراه العقول، تهران: نور وحی. ...
  • مهدوی، هادی(1395)، روان‌شناسی ارتباط در جمع‌آوری اطلاعات انسانی، تهران: اطلاعات ...
  • محسنیان راد، مهدی(1374)، ارتباط‌شناسی، تهران: سروش. ...
  • مجیدی، حسن(1396)،  تحلیل گفتمان احتجاجات و مناظره‌‌های امام صادق (علیه‌السلام)، ...
  • مفید، ابوعبدالله محمدبن محمد ، الارشاد فی معرفه حجج الله ...
  • نجاشی(1416)، رجال نجاشی، قم: مؤسسه نشر الاسلامی. ...
  • یعقوبی، احمدبن ابی یعقوب(1358)، تاریخ یعقوبی، بیروت: دارصادر. ...
  • هیبلز، سارا؛ ریچارد. ال.ویور(1392)، ارتباط مؤثر، ترجمه عفت یحیایی، عباس ...
  • نمایش کامل مراجع