سنخ‌شناسی نگرش خبرگان قانون اساسی سال 1358 به رسانه‌های جمعی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 260

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRC-27-57_008

تاریخ نمایه سازی: 9 آذر 1399

چکیده مقاله:

حق‌ها و آزادی‌های مطبوعاتی و انتشار رسانه‌ها جزئی از حقوق و آزادی‌های فردی و عمومی عنصری ساختاری و بنیادین قلمداد می‌شود. قانون اساسی مشروطه برای نخستین‌بار در تاریخ این سرزمین حقوق مطبوعات را به‌ رسمیت شناخت. خبرگان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز همین حقوق را در قانون اساسی نوبنیاد با افتراق‌هایی جزئی گنجاندند. نویسندگان و مقننان اساسی چهار اصل را به حقوق و منزلت مطبوعات و رسانه‌های گروهی اختصاص دادند. پرسش اصلی در این مقاله این است: جایگاه و حقوق رسانه‌ها در قوه مؤسسان نوین، از منظر خبرگان قانون اساسی چه ارزش و ارجی داشته است؟ به عبارتی بهتر، قانون‌گذاران اساسی در مقطع 1358 چه نگرش‌ها یا دیدگاه‌هایی درباره رسانه‌ها داشته‌اند؟ نگارندگان با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی، پس از بررسی مبانی تئوریک حقوق و جایگاه رسانه‌ها در جهان امروز، هفت نوع نگرش را از درون مشروح مذاکرات قانون اساسی استخراج و تبیین نموده‌اند: نگرش ابزارگرای سودمند، تحدید‌گرا، راهبرد‌گرا، جرم‌انگارانه، نظارتی، تلفیقی و دو نوع نگرش حق‌گرا. نویسندگان، با توضیح مختصر مفهوم هر نگرش، مذاکرات و دیدگاه‌هایی را که درباره اصول مذکور در مجلس خبرگان قانون اساسی مطرح شده بود، به بررسی و طیف­بندی گذاشته­اند. نتایج پژوهش حاکی از این است که علاوه‌برآن که در مشروح مذاکرات رسانه­ها مبتنی بر حقوق اساسی امروز قلمداد شدند، ماهیت دینی و انقلابی نظام حقوقی - سیاسی جدید، سبب شد، رسانه­ها واجد ویژگی ارزشی و اخلاقی نیز باشند. همچنین، در مجلس خبرگان قانون اساسی به نهاد مطبوعات و رسانه اهمیت و ارج بسیاری داده شد، لکن تنها کلیت مطبوعات موردبحث و گفتگو بود و به حقوق روزنامه­نگاران و اهالی رسانه اشاره ویژه­ای نشد.

نویسندگان

علی دارایی

کارشناس ارشد حقوق عمومی دانشگاه تبریز

علی اکبر گرجی ازندریانی

دانشیار حقوق عمومی دانشگاه شهید بهشتی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • انصاری، باقر (1387). آزادی اطلاعات. تهران: دادگستر. ...
  • اجاق، سیده زهرا، و اجاق، سیده فاطمه(1394). «محدودیت های آزادی ...
  • اسدی، عباس و بابازاده مقدم، حامد و سلمان پور، امیر(1395). ...
  • اسماعیلی، محسن(1389). «آزادی اطلاعات و حقوق خبرنگاران». در مجموعه مقالات ...
  • اسماعیلی، محسن (1394). «حقوق مطبوعات؛ چالش های امروز و نیازهای ...
  • اسماعیلی، محسن  و امینی­پژوه، حسین (1394)، «معناشناسی برخی از هنجارهای ...
  • بابایی­مهر، علی(1388). »تفسیر، اصول و مبانی آن در حقوق عمومی». ...
  • جاوید، محمدجواد و شاهمرادی، عصمت(1394). «تعهد رسانه در قبال شفافیت ...
  • خامنه­ای، مهین­دخت (1342). «هیئت منصفه در دادگاههای امریکای شمالی». کانون ...
  • خواجه سروی، غلامرضا و سهراب زاده، عباس(1396). «رسانه و شخصیت ...
  • خسروی ، حسن و زمانه قدیم, نوید و باقری حامد، ...
  • خلیلی، محسن (1377). «نگرشی بر جایگاه مطبوعات در مذاکرات مجلس ...
  • دوتوکویل، آلکس(1393). تحلیل دموکراسی در آمریکا. (رحمت­الله مقدم مراغه­ای: مترجم). ...
  • سعیدی، رحمان، غفوریان نادرنژاد، محمدمحسن (1390). تحولات نظام حقوقی مطبوعات ...
  • سلماسی­زاده، محمد ونژد نجفیان محمدمحسن(1391). «مجلس اول شورای ملی و ...
  • صبری، نور­محمد(1393). هیئت منصفه (مطالعه تطبیقی). تهران: میزان. ...
  • صورت­ مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ...
  • ضیایی، سید یاسر و طباخی ممقانی، جواد(1390). «حق پاسخگویی در ...
  • عقیلی، سید وحید(1397). «نقش رسانه‌های نوین در توسعه سیاسی کشورهای ...
  • قاضی شریعت­پناهی، ابوالفضل(1383). حقوق اساسی و نهاد­های سیاسی. تهران: میزان. ...
  • کاتوزیان، ناصر(1394).گامی به­سوی عدالت. (جلد اول). تهران: میزان. ...
  • کری؛ پیتر، ساندرز؛ جو(1386). حقوق رسانه. (حمیدرضا ملک­محمدی: مترجم).تهران: میزان. ...
  • کعبی، عباس و اصغری شورستانی محمدرضا و اصل زعیم و ...
  • گرجی ازندریانی، علی­اکبر و مرادخانی، فردین(1392). «تکوین مفهوم قانون اساسی ...
  • مرکز مالمیری، احمد(1394). حاکمیت قانون؛ مفاهیم، مبانی و برداشت­ها. تهران: ...
  • معتمدنژاد، کاظم و معتمدنژاد، رؤیا(1377). «ارکان حقوقی آزادی مطبوعات (اصل ...
  • معتمدنژاد، کاظم(1390). «تحولات مبانی حقوقی آزادی رسانه‌ها در عرصه های ...
  • معتمدنژاد، رؤیا(1398). «اصول بنیادی حقوق جهانی ارتباطات: میراث مشترک». پژوهش ...
  • مشهدی، علی و انصاری، اسماعیل و قورچی بیگی، مجید(1389). «مطالعۀ ...
  • منصوریان، ناصر علی (1390). «حقوق عمومی ارتباطات؛ عرصه ای بین ...
  • هاشمی، سیدمحمد(1386). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران (جلد 2). تهران: ...
  • هریسی نژاد، کمال­الدین و انصاری پور، مریم (1393). «تحلیل موضع ...
  • نمایش کامل مراجع