چرا رستم از سوی مادر ضحّاک‌نژاد است؟
محل انتشار: دوفصلنامه کهن نامه ادب پارسی، دوره: 8، شماره: 1
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: انگلیسی
مشاهده: 334
فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CLASS-8-1_001
تاریخ نمایه سازی: 15 آذر 1399
چکیده مقاله:
نگارنده در این جستار میکوشد تا پاسخی درخور به این پرسش بیابد که بهراستی چرا نیای مادری رستم را در شـاهنامه، ضحّاک خواندهاند؟ در پاسخ چهار توجیه را میتوان ارائه داد: 1- میدانیم که نیای پدری رستم، گرشاسپ است و او بـهویژه در متنهای پهلوی، از آنجاکه آتش را آزرده است، دوزخی میشود. شاید موبدان عهد ساسانی برای گرفتن انتقام از رستمِ سکاییپارتی (که از نظر تفکّر سیاسی و عقیدتی در تقابل با ساسانیان است)، او را از سوی مادر به کسی نسبت دادهاند که کنشی همسان گرشاسپ دارد و او کسی نیست جز اژیدهاک که مطابق با اوستا، آذر را میآزرد؛ 2- از آنجاکه در کیش زروانی، حکومت را به اهریمن سپردهاند، ایرانیان پهلوانی نیاز دارند که بخشی از وجود او اهریمنی باشد تا بتواند چیرگی مطلق بر جهان شاهنامه بیابد؛ بدینسان رستم از سوی مادر با ضحّاک پیوند مییابد؛ 3- در برخی منابع، چهرهای مثبت از ضحّاک ارائه کردهاند. شاید نسبتِ رستم به ضحّاک در شاهنامه و نازشِ رستم به نیای مادریاش، بازتابِ علاقۀ تودۀ عوام به ضحّاک در منابع دیگر باشد؛ 4- ضحّاک و رستم، نخستین شورندگان بر پدر ـ پادشاه هستند و این نیز میتواند سبب پیوند رستم با ضحّاک باشد.
نویسندگان
حمیدرضا اردستانی رستمی
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلاحی واحد دزفول
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :