دانش بومی کشت جالیز و نقش آن در معیشت روستاییان حاشیۀ دریاچۀ هامون

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 225

فایل این مقاله در 35 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QJIK-5-10_005

تاریخ نمایه سازی: 19 آذر 1399

چکیده مقاله:

توجه به کشاورزی بومی یک استراتژی‌ جدید در توسعۀ جوامع محلی است که به دلیل انطباق‌پذیری با شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی جامعه، نقش حائز اهمیتی درتولید و بهبود معیشت مردم محلی دارد. در بستر خشکیده دریاچه هامون نوعی کشت بومی جالیز انجام می‌گیرد که در محل به کشت «تیرماهی» یا «تیرماه‌ای» مشهور است و سبب تأمین معاش تعداد زیادی از ساکنین منطقه شده و با کشاورزی ارگانیک تشابه زیادی دارد. بر این اساس، هدف مطالعۀ پیش‌رو شناسایی و معرفی فناوری‌های بومی این کشت و بررسی نقش آن در معیشت جوامع روستایی سیستان است. روش تحقیق توصیفی –تحلیلی و به شیوۀ اسنادی و میدانی اطلاعات لازم جمع آوری شده است و از تکنیک‌های کیفی وکمی مشاهدۀ مستقیم و مصاحبۀ سازمان‌یافته و پرسشنامه استفاده شده است. جامعۀ آماری شامل ۳۷ کشاورز جالیز‌کار از ۱۲روستای منطقه سیستان است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که روستاییان از زمان‌های گذشته تا کنون درهنگام خشکسالی دریاچه،حدود ۱۲ هکتار از اراضی دریاچه را به کشت محصول جالیز (خربزه) اختصاص می‌دهند و جز از بذر و مراقبت در مرحله داشت از نهادۀ دیگری استفاده نمی‌کنند. روستاییان با تکیه بر دانش و تجربیات بومی خویش، محصول ارگانیکی تولید می‌کنند که ضمن افزایش درآمد، به محیط زیست نیزصدمه‌ای وارد نمی‌کند. نتایج آزمون T تک نمونه‌ای با میانگین ۳.۰۳ نشان داد که این کشت تأثیر قابل توجهی بر بهبود معیشت روستاییان منطقه دارد.

نویسندگان

خدیجه بوزرجمهری

دانشیار جغرافیا ی دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد- ایران

حسنعلی جهانتیغ

دانشجوی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی گروه جغرافیای دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • -  افشارزاده، نشمیل و پاپ زن، عبدالحمید. (1390). دانش بومی ...
  • تولید خربزه ارگانیک در اراضی دریاچه هامون سیستان [مقاله کنفرانسی]
  • -  علی‌احمدی، حمزه؛ رستمی، حبیب و جهانی، عباس. (1387). کشت ...
  • -     آزادی، یونس و بیک محمدی، حسن. (1391). تحلیلی بر ...
  • -  بارانی، حسین؛ بهمنش، بهاره و شهرکی، محمدرضا. (1391). دانش ...
  • -  برقی، حمید؛ قنبری، یوسف و حجاریان، احمد. (1390). تحلیل ...
  • -  بوزرجمهری، خدیجه. (1383). شناخت و بررسی دانش بومی زنان ...
  • -  بوزرجمهری، خدیجه. (1385). دانش کشاورزی بومی جنسیتی و نقش ...
  • -  پاپ‌زن، عبدالحمید و شیری، نعمت الله. (1391)، بررسی موانع ...
  • -  پیری، حلیمه و حسین، انصاری. (1392). بررسی خشکسالی دشت ...
  • -  جمعه‌پور، محمود و میرلطفی، محمودرضا. (1389). نقش دانش بومی ...
  • -  چکشی، یهاره؛ محمودی، عباسعلی و پژمرده، مصطفی. (1391). استفاده ...
  • -  چهارسوقی امین، حامد و میردامادی، سید مهدی. (1387). شناخت ...
  • -  خداوردیان، مجیدرضا. (1393). طراحی الگوی توسعه و ترویج کشاورزی ...
  • -  خزیمه‌نژاد، حسین؛ فرهنگ‌فر، همایون؛ بهدانی، محمدعلی و حسن‌پور، مجتبی. ...
  • -  خسروی، محمود. (1389). تحلیل زمانی – مکانی پایدار دریاچه‌های ...
  • -  دهداری، سمیه؛ فرجی، محمد؛ چراغیان، عالم و قربانی، مهدی. ...
  • -  رضوی، سیدحسن؛ پورطاهری، مهدی و رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا. (1394). ...
  • -  رضوی، منصوره. (1394). دانش بومی استفاده از گیاهان خودرو ...
  • -  رنجبر شمس، حمیده و امیدی نجف‌آبادی، مریم. (1393). عوامل ...
  • -  زمانی‌پور، اسدلله؛ محمدقلی‌نیا، جواد و غوث، کمال. (1390). کاربرد ...
  • کشاورزی ارگانیک (زیستی) راهبردی در جهت محیط زیست پایدار روستایی [مقاله کنفرانسی]
  • -  شریفی مقدم، محمد. (1389). مبانی و الزامات امنیت و ...
  • -  صابری، امیر و کرمی دهکردی، اسماعیل. (1393). مقایسه فرهنگ ...
  • کشاورزی ارگانیک، گامی مؤثر در تولید محصولات سالم [مقاله کنفرانسی]
  • کشت خربزه در اراضی دریاچه هامون سیستان [مقاله کنفرانسی]
  • -  عواطفی همت، محمد و بازگیر، احمد. (1396). دانش بومی ...
  • -  محمدی، بیوک. (1387). درآمدری بر روش تحقیق کیفی، چاپ ...
  • -  میرزایی، مهرنوش؛ رحمانی، صفت‌الله؛ شوکت فدایی، محسن و پرهیزگاری، ...
  • -  نوری‌پور سی‌سخت، شیروان و شاه ولی، منصور. (1384). بررسی ...
  • -  وثوقی، منصور و حبیبی، سونا. (1393). دانش بومی؛ گامی ...
  • -   Abioye, abiola.,zaid, yetunde and egberongbe, Halima s. (2011). Documenting ...
  • -   Altieri, Miguel. (1990). Why study traditional Agriculture? In C. ...
  • -   Beckford, Clinton.,and barker, david. (2007). The role and value ...
  • -   David, W. (2011). Impact of socio-ecology on local food ...
  • -   Okali, D. Okpara, E. & Olawoye, J. (2001). "The ...
  • -   Serrat, O. (2008). "The Sustainable Livelihoods Approach", Manila: ADB. ...
  • -   Slater, Matthew J.; Mgaya, Yunus D.; Mill, Aileen C.; ...
  • -   David, wahyudi., widianingshi, nayu n., kasim, anwar., and ploeger, ...
  • -   Jamal Abdullah, haidi and Hassan, targ k. (2015). The ...
  • -   Lwoga, E.T, Ngulube, P and StilWell, C. (2010). The ...
  • -   Nakata, M., & Langton, M. (2005). Australian indigenous knowledge ...
  • -   Rahman, mostafizur. (2012). Practice of indigenous knowledge system by ...
  • -   Takoyoh Eyong, Charles. (2007). Indigenous Knowledge and Sustainable Development ...
  • -   Tikai, P and Kama A. (2010). A study of ...
  • -   Tang, Q.; Bennett, S.J.; Yong, X. & Yang, L. ...
  • نمایش کامل مراجع