چالش های فرهنگی- اجتماعی امنیت و توسعه پایدار در سکونتگاه های مرزی (مورد مطالعه: مرز ایران و افغانستان)

حفظ و گسترش امنیت مرزها و مناطق مرزی دغدغه همیشگی کشورهایی است که دارای مرزهای مشترک طولانی با همسایگان خود میباشند. دیدگاه های نوین در زمینه امنیت مناطق مرزی بر استراتژی توسعه پایدار مناطق مرزی تأکید فراوان دارند. در حقیقت آنچه که میتواند امنیت مرزها را تضمین نماید توسعه پایدار مناطق مرزی است. امنیت بسترساز توسعه میباشد و از طرفی، از توسعه تأثیر می پذیرد به طوری که توسعه نیافتگی میتواند راهی برای بروز ناامنی باشد. عدم توسعه مناطق مرزی و حاشیه ای، جریان مهاجرت را از مناطق مرزی به سوی مناطق شهری و مرکزی تسریع و تشدید نموده و با خالی شدن سکونتگاه های مرزی از جمعیت و فعالیت و انباشته شدن مناطق مرکزی و شهری از جمعیت و بروز برخی مشکلات، هم مناطق مرکزی و هم مناطق مرزی با مسائل و مشکلات امنیتی مواجه میگردند.در این پژوهش که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده، ضمن بررسی چالشهای فرهنگی-اجتماعی به رهاورد توسعه پایدار در مرز کشور ایران و افغانستان اشاره شده است.نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که به دلیل بی ثباتی سیاسی، اداری و اقتصادی در منطقه مرزی شرق کشور(مناطق مرزی ایران-افغانستان) پیامدهایی همچون ورود پناهندگان و آوارگان افغانی به منطقه، مهاجرت ساکنین بومی به مناطق مرکزی کشور، قاچاق و مصرف مواد مخدر، به مخاطره افتادن انسجام مذهبی و دینی و مخاطرات زیست محیطی در این منطقه شده است.