معنای واژۀ «مستمرّ» در آیۀ (وَإِنْ یَرَوْا آیَةً یُعْرِضُوا وَیَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ) با تکیه بر بافت زبانی و غیر زبانی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,284

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MISHKAT-38-4_006

تاریخ نمایه سازی: 23 آذر 1399

چکیده مقاله:

واژۀ « مستمرّ» در آیۀ شریفۀ (وَإِنْ یَرَوْا آیَةً یُعْرِضُوا وَیَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ) (قمر /۲) از واژگان قرآن­کریم است که مفسران در بیان معنای آن دچار اختلاف شده و آرای گوناگونی را مطرح نموده­ اند؛ همان­گونه که در میان منابع دانش لغت هم این تشتت آراء و اقوال دیده می­شود؛ زیرا عده­ای این واژه را دارای یک اصل معنایی دانسته و برخی برای آن چند اصل معنایی در نظر گرفته­اند. اختلاف در اصل معنای لغوی «مستمرّ»، مفسران را در تفسیر این آیه دچار اختلاف نظر نموده است؛ سحر متداوم، سحر زائل شونده، سحر قوی، سحر مشابه و سحر فراگیر از معانی «سحر مستمرّ» در تفاسیر موجود است. با توجه به اختلاف گسترده­ای که در میان مفسران در بیان معنای این ترکیب وجود دارد، به نظر می­رسد می‌توان با تکیه بر نقش عناصر زبانی در متن و تأثیر آن در تشخیص معنا و موقعیت تولید متن، معنای تداوم را بر دیگر معانی ترجیح داد. بافت زبانی و غیرزبانی این آیه نشان می‌دهد، معنای مستمرّ باید دارای بار منفی باشد و از میان معانی منفی که مطرح شده، معنای تداوم با بافت زبانی و غیرزبانی هماهنگ­­تر است.

کلیدواژه ها:

سورۀ قمر ، سحر ، مستمرّ ، بافت زبانی و غیرزبانی

نویسندگان

زهرا قاسم نژاد

استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه شیراز

سیده محبوبه کشفی

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه شیراز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، مکتب ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، تصحیح جمال الدین ...
  • ابن­درید، محمد بن حسن، جمهرة اللغه، تصحیح عادل عبدالرحمن البدری، ...
  • ابن­سکیت، یعقوب بن اسحاق، اصلاح المنطق، تحقیق احمد محمد شاکر و ...
  • ابن­عاشور، محمد بن طاهر، التحریر والتنویر، مؤسسه تاریخ عربی، بیروت، ...
  • ابن­قتیبه، عبدالله بن مسلم ، تفسیر غریب القرآن، تحقیق سیداحمد ...
  • ابوعبیده، معمر بن المثنی، مجاز القرآن، مکتبة الخانجی، قاهره، 1381ق. ...
  • ازهری، محمد بن احمد، معانی القراءات، تحقیق عید مصطفی درویش و ...
  • اسعدی و همکاران، آسیب‌شناسی جریان های تفسیری، پژوهشگاه حوزه و ...
  • امین اصفهانی، سیده نصرت، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، انتشارات ...
  • بابایی، علی‌اکبر و دیگران، مکاتب تفسیری، مکتب روایی محض و ...
  • بلخی، مقاتل بن سلیمان، تفسیر مقاتل بن سلیمان، دار احیاء ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح تاج اللغة وصحاح العربیه، تحقیق ...
  • حوی، سعید ، الاساس فی التفسیر، دارالاسلام، قاهره، بی­تا. ...
  • خامه­گر، محمد، ساختار هندسی سوره های قرآن، سازمان تبلیغات اسلامی ...
  • خطیب، عبدالکریم، تفسیر القرآنی للقرآن،  دار الکتب العربی، بیروت، 1403ق. ...
  • رازی، ابوالفتوح، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، ...
  • راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، تحقیق صفوان ...
  • رجبی، محمود، روش تفسیر قرآن، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ...
  • زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، دار ...
  • سبزواری، محمد بن حبیب الله، الجدید فی تفسیر القرآن المجید، ...
  • سلوی، محمد العوی، الوجوه و النظائر فی القرآن الکریم، دار ...
  • سمرقندی، نصر بن محمد بن احمد، بحر العلوم، بی­نا، بی­جا، ...
  • شنتمری، ابوالحجاج یوسف بن سلیمان، أشعار الشعراء الستة الجاهلیین، دار ...
  • صفوی، کوروش، معناشناسی کاربردی، همشهری، تهران، 1394ش. ...
  • صنعانی،عبدالرزاق، تفسیر القرآن، تحقیق مصطفی مسلم محمد، مکتبة الرشد، ریاض، ...
  • طباطبایی، سیّدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، انتشارات اسماعیلیان، قم، 1417ق. ...
  • طبرسی، ابوعلی فضل بن‌حسن، مجمع البیان فی علوم القرآن، انتشارات ناصر ...
  • طبری، محمد بن جریر، جامع البیان عن تأویل آی القرآن، دار ...
  • طریحی، فخر الدین محمد، مجمع البحرین، کتاب‌فروشی مرتضوی، تهران، چاپ ...
  • طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء ...
  • عسکری، ابوهلال حسن بن عبدالله، جمهرة الامثال، دار الفکر، بیروت، ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، دار احیاء التراث ...
  • فراء، یحیی بن زیاد، معانی القرآن، دار المصریه للتألیف والترجمه، ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم ...
  • فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، شرکة مکتبة ومطبعة مصطفی ...
  • قائمی­نیا، علیرضا، «نشانه‌شناسی و فلسفۀزبان»، ذهن، شمارۀ 27، تهران، 1385ش. ...
  • کاشانی، ملا فتح الله، تفسیر منهج الصادقین فی الزام المخالفین، ...
  • ماتریدی، محمد بن محمد، تأویلات اهل السنة (تفسیر ماتریدی)، تحقیق ...
  • ماوردی، ابوالحسن علی بن حبیب، النکت والعیون، تحقیق خضر محمد ...
  • مدرّسی، محمد تقی،  من هدی القرآن، دار محبّی الحسین؟ع؟، تهران، ...
  • مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، دار الکتب العلمیه، ...
  • مهائمی، علی بن احمد ، تفسیر القرآن المسمی تبصیر الرحمن ...
  • مهدوی‌راد، محمد علی، آفاق تفسیر، هستی‌نما، تهران،1382ش. ...
  • میدانی، عبدالرحمن حسن حبنکه، معارج التفکر ودقائق التدبر، دار القلم، ...
  • نهاوندی، محمد، نفحات الرحمن فی تفسیر القرآن، بنیاد بعثت، قم ...
  • نیشابوری، حسن بن محمد، غرائب القرآن ورغائب الفرقان، دار الکتب ...
  • Brown, G. & G. Yule (1983), Discourse Analysis. Cambridge: Cambridge, ...
  • نمایش کامل مراجع