سند و إسناد در کتب حدیثی شیعه در سه قرن اول هجری
محل انتشار: دوفصلنامه کتاب قیم، دوره: 10، شماره: 22
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 544
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_KGY-10-22_011
تاریخ نمایه سازی: 24 آذر 1399
چکیده مقاله:
یکی از ابزارهای صیانت حدیث از جعل و دروغ، تدقیق در سند روایات است تا افزون بر آن، به شبههافکنی مخالفان مبنی بر عدم اهتمام شیعه به سند و إسناد تا قرن چهارم و پنجم، پاسخ داده شود. از اینرو ضروری است کتب حدیثی شیعه در سه قرن اول هجری بررسی شود تا نمودار سیر تاریخی و مقدار کاربرد سند و إسناد در این کتابها بررسی شود. در پژوهش پیش رو، نشان داده شده از 35 کتاب حدیثی شیعه در سه قرن اول هجری، فقط روایات دو کتاب بدون سند است (حدود 7/5 درصد) و در دو کتاب، کمتر به سند پرداخته شده (حدود 7/5 درصد) و در نُه کتاب، اکثر احادیث دارای سند میباشد (تقریبا 7/25 درصد) و روایات 22 کتاب (حدود 9/62 درصد) همگی سنددار هستند. بنابراین اکثر یا همه احادیث بیش از 88 درصد کتب حدیثی ـ فارغ از نوع سندها و صحیح یا ضعیف بودن آنها ـ دارای سند است. همچنین سیر تاریخی نمودار نشانگر آن است که إسناد در شیعه از اواسط سده اول مرسوم بوده و در حدود دوره زندگانی امام صادق (ع)، رشد بیشتری یافته است. سپس در حدود زمانی امامت حضرت رضا(ع) با وجود کاهشِ نسبیِ إسناد، با کاربرد سند توسط ایشان در احادیثی همچون «سلسلة الذهب» تقویت میشود و طولی نمیکشد که ذکرِ سند در کتب حدیثی، بیشتر و بهتر میشود تا آنجا که «قرب الاسناد» نگاشته میشود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
کمال صحرائی اردکانی
استادیار دانشگاه میبد
علی محمد میرجلیلی
استاد دانشگاه میبد
علی اکبر حاضری جیقه
فارغ التحصیل دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه میبد