چالش‌های قضیه سالبة‌المحمول

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 225

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HASPH-5-2_004

تاریخ نمایه سازی: 25 آذر 1399

چکیده مقاله:

از مباحث چالش‌برانگیز در دانش منطق، قضیه سالبة‌المحمول است. منطق‌دانان در پذیرش این قضیه به دو گروه تقسیم شده‌اند و گروهی که وجود آن را پذیرفته‌اند نیز درباره مفادش هم‌نظر نیستند. گویا خونجی نخستین منطق‌دانی است که از این قضیه یاد کرده و البته بدون توجه به چالش‌های احتمالی درباره سالبة‌المحمول، وجود آن را مسلّم انگاشته و احکام آن را، مانند دیگر قضایا، تفصیل داده است. پس از خونجی، ابهری سالبة‌المحمول را طراحی کرد، ولی استدلالش در اثبات این قضیه با مخالفت خواجه طوسی روبه‌رو شد. استدلال ابهری و اشکال طوسی پیروانی پیدا کرده و افزون بر آن، استدلال دیگری نیز برای اثبات سالبة‌المحمول ذکر شده که برخی دیگر آن را نقد کرده‌اند. نگاشته حاضر تلاش دارد با تمرکز بر طرح دو مسئله مهم درباره ساختار منطقی و مفاد قضیه سالبة‌المحمول و بررسی سخنان گفته شده درباره این دو مسئله، نشان دهد که دلیلی محکم برای اثبات سالبة‌المحمول وجود ندارد و اشکالات این قضیه قوی‌تر از ادله اثبات آن هستند.

نویسندگان

محمدعلی نوری

پژوهشگر منطق و فلسفه، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی و سطح چهار حوزه علمیه قم، قم، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ـ ابن‌سهلان ساوی، عمر بن‌‏سهلان (1993)، البصائر النصیریة فی علم ...
  • ـ ابن‌سینا، حسین بن‌عبدالله (1364)، النجاة من الغرق فی بحر ...
  • ـ ابن‌کمونه، سعد بن‌‏منصور (1387)، شرح التلویحات اللوحیة و العرشیة، ...
  • ـ ابهری، اثیرالدین مفضل بن‌عمر (1370)، تنزیل الافکار (همراه با ...
  • ـ ارموی، سراج‌الدین محمود بن‌‏ابی‏بکر (1294)، مطالع الانوار (در شرح ...
  • ـ ارموی، سراج‌الدین محمود بن‌‏ابی‏بکر (1373)، بیان الحق و لسان ...
  • ـ جوادی آملی، عبدالله (1375)، رحیق مختوم (شرح حکمت متعالیه، ...
  • ـ حائری یزدی، مهدی (1384)، جستارهای فلسفی (مجموعه مقالات)، به ...
  • ـ خونجی، محمد بن‏‌نام‌آور (1389)، کشف الاسرار عن غوامض الافکار، ...
  • ـ سبزواری، ملاهادی (1384)، شرح المنظومة، تصحیح حسن‌زاده آملی، تهران: ...
  • ـ سندیلوی، حمدالله بن‌فضل‌الله (1325)، شرح سلّم، تصحیح محمد عبیدالله ...
  • ـ سهروردی، یحیی بن‌حبش (1385)، المشارع و المطارحات، تصحیح مقصود ...
  • ـ شهابی، محمود (1380)، رهبر خرد، تهران: کتابخانه خیام. ...
  • ـ شهرزوری، محمد بن‌محمود (1383)، رسائل الشجرة الالهیة، ج 1، ...
  • ـ صفوی، عیسی بن‌محمد (1983)، شرح الغرة فی المنطق، تحقیق ...
  • ـ طباطبایی، سید محمدحسین (1384)، قضیه‌ای به نام موجبه سالبة‌المحمول ...
  • ـ عبدالرحیم (1421)، حاشیة عبدالرحیم (در الحاشیة علی التهذیب ملاعبدالله ...
  • ـ عطار، حسن بن‌محمد (1997)، حاشیة علی شرح الخبیصی، قاهره: ...
  • ـ فارابی، محمد بن‌محمد (1408)، المنطقیات للفارابی، ج 1، تحقیق ...
  • ـ قطب‌الدین رازی، محمد بن‌محمد (1294)، شرح مطالع الانوار فی ...
  • ـ قطب‌الدین رازی، محمد بن‌محمد (1386)، تحریر القواعد المنطقیة، تصحیح ...
  • ـ قطب‌الدین شیرازی، محمود بن‌مسعود (1380)، شرح حکمة الاشراق، به ...
  • ـ ملاصدرا، محمد بن‌ابراهیم (1378)، التنقیح فی المنطق، تصحیح غلامرضا ...
  • ـ ملاصدرا، محمد بن‌ابراهیم (1383)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة، ...
  • ـ ملاصدرا، محمد بن‌ابراهیم (1392)، تعلیقات شرح حکمة الاشراق قطب ...
  • ـ ملاصدرا، محمد بن‌ابراهیم (1416)، رسالة التصور و التصدیق (در ...
  • ـ نصیرالدین طوسی، محمد بن‌محمد (1370)، تعدیل المعیار فی نقد ...
  • نمایش کامل مراجع