واکاوی بحران پدیده گرد و غبار و پیامدهای تغییرات اقلیمی و تخریب سرزمین درمناطق منشأ گرد و غبار بر بوم سازگان های غرب و جنوب غرب ایران

درسال های اخیر در اثر تغییرات اقلیم، خشکسالی، دخالت های فزاینده بشری و استفاده غیر منطقی از منابع طبیعی و تخریبآن، طوفان های گرد و غبار مناطق وسیعی از کشور را تحت تأثیر قرار داده است. تشدید پدیده گرد و غبار چند سالی است کهکشور ما را به ویژه در مناطق غرب و جنوب غربی تحت تأثیر قرار داده است. این پدیده پیامدهای منفی برای سلامت انسان،آب و هوا، محیط زیست، کشاورزی، پرورش گیاهان، صید و صیادی، آبهای جاری، صنایع مختلف و غیره در برداشته است.طوفان های گرد و غبار اکنون به یکی از معضلات زیست محیطی تبدیل شده که گریبان گیر اکثر استان های غربی و حتیمرکز ایران هم شده است؛ معضلی که ریشه در دخالت های غیر مسئولانه در طبیعت دارد. کانون اصلی این گرد و غبارها درشمال و غرب عراق قرار گرفته است. حوضه باتلاقی خشک شده فرات در حد فاصل سوریه و عراق که ده ها هزار کیلومتر مربعمساحت دارد، کانون فعال این گرد و غبارهاست. این گستره عظیم در گذشته به دلیل وجود آب فرات و سر شاخه های آن،باتلاق ها و نیزارهای وسیعی بوده است، اما امروزه عواملی مثل مهار آب رودخانه فرات توسط سدهای بزرگ ترکیه، سوریه وخود عراق و همچنین خشکسالی ممتد و طولانی مدت خاورمیانه، به تخریب سریع این زیست بوم و خشک شدن آن انجامیدهاست. بنابراین در دو دهه اخیر به تدریج شرایط طبیعی این منطقه تخریب شده است. موقعیت جغرافیایی سرزمین عراق درغرب ایران از یک سو و این واقعیت اقلیمی که در عرض های میانه جریان های جوی عموماً غربی هستند از سوی دیگر، سببمی شود که هرگونه دگرگونی و تغییرات آب و هوایی بر روی عراق مستقیماً بر آب و هوای ایران اثر بگذارد. در سال های اخیرافزایش تعداد طوفان های گرد و غبار که آسیب های سنگین زیست محیطی، بهداشتی و اجتماعی و اقتصادی به ایران وارد آوردهتا اندازه ای به رخداد خشکسالی در عراق نسبت داده می شود. بنابراین آگاهی از شرایط آب و هوایی عراق برای ایران امریحیاتی است. بنابراین در این پژوهش به واکاوی بحران پدیده گرد و غبار و پیامدهای تغییرات اقلیمی فرامحلی و تخریبسرزمین در مناطق منشأ گرد و غبار بر بوم سازگان های غرب و جنوب غرب ایران پرداخته خواهد شد.