محله محوری الگوی نوین برای مردمی شدن شهرداری های تهران در افق 1404

محله و محله گرایی ریشه در زندگی مدنی ایرانیان دارد و افراد اولین تجربه اجتماعی خود را از محله اخذ می کردند و به نوعی هویت محله ای نائل می آمدند . محله ها بیش از آنکه بارمعنایی جغرافیایی و کالبدی داشته باشند ، واحدهایی اجتماعی فرهنگی محسوب می شوند که به زندگی اجتماعی افراد معنا می بخشند . محله ها همواره از استوارترین و پرشورترین فضاهای زیستی شهروندان محسوبمی شوند . افراد در این محله ها حضور خود را به طور ملموس احساس می کنند و خود را متعلق به آن و محله را از آن خود می دانند و به همین دلیل از مسئولیت پذیری اجتماعی خاصی برخوردارند که مشارکت اجتماعی آن ها را نیز در پی خواهد داشت . روند تند و سریع رشد شهر بالاخص از دهه چهل به این سو ، شهر را با تغییرات عمده ای مواجه کرد که یکی از آن تغییرات ، کم رنگ شدنویژگی های محله ای طی چهار تا پنج دهه بوده است . مواجه شدن با دو موج شدید مهاجرتی از روستاها و شهرهای کوچک به کلان شهرها به ویژه تهران و جای گیری شدن مهاجران در محله های حاشیه ای شهر و شکل گیری محلات جدید ، جابجایی بسیار زیاد ساکنان در درون شهر که از یک سو به کاسته شدن افراد اصیل محلات و از سوی دیگر به ورود و خروج سریع ناآشنایان منجر شدهاست ، تا حدود زیادی محله را در مقایسه با قالب های پیشین با بحران مواجه کرده است . اکنون کلان شهری چون تهران هم در عرصه مشارکت مدنی با مشکلات جدی دست به گریبان است و هم به شهری بی روح و فاقد هویت برای شهروندان تبدیل شده است .در حال حاضر ، مدیران شهری و شهرداری ها با شرایط متغیر و پیچیده ای روبه رو شده اند که از یک سو با افزایش انتظارات مردمبرای داشتن شهری آباد و سالم با بهترین خدمات شهری مواجه هستند و از سوی دیگر ، هرساله با کاهش منابع مالی برای تأمین این خواسته ها دست و پنجه نرم می کنند . از همین روی مباحث مربوط به توسعه پایدار شهری با تکیه بر مشارکت مردمی و توجه به محلات به یک مبحث کاملاً جدی در عرصه مدیریت شهری تبدیل شده است . با محوریت قراردان محله ، الگوی مدیریت مشارکتیاز پایین به بالا را می توان جایگزین مدیریت متمرکز و از بالا به پایین کرد . با توجه به توسعه ناپایدار شهر و ناقص شهر تهران، مسئله مدیریت شهری و نیز هویت شهری که بتواند تعلق اجتماعی افراد را برانگیزد ، از جایگاه ویژه ای در حوزه مطالعات مربوط به توسعه اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی تهران ، آن هم در سطح محلات دارد . یکی از مکانیزه هایی که در جامعه ما ، این فرآیند راتسهیل می کند و ممکن می سازد ، شورایاری هاست، شورایاری ها تجلی عینی مشارکت مستقیم مردم در امور شهرهستند . اگر هر محله یک شهردار و اعضای منتخب داشته باشد ، به تدریج شهرداری ها و اداره شهر مردمی شده و مشکلات موجود در محلات و مناطق حل می شود . هدف این مقاله شناخت راهکارهای مردمی شدن شهرداری ها و مدیریت شهری است . یافته های این تحقیقنشان می دهد که رویکرد محله گرایی با محوریت مشارکت شهروندان در مدیریت محلی مهمترین استراتژی مهم در حاکمیت شهری است که کمک شایانی به پیشبرد توسعه اجتماعی فرهنگی ، کالبدی فضایی و بالا بردن کیفیت زندگی شهروندان درافق 1404 می گردد . و احساس تعلق به محله و میزان مسئولیت پذیری شهروندان افزایش می یابد. روش تحقیق ازنظرهدف کاربردی و از نظر محتوا ونحوه انجام اسنادی تحلیلی است