بررسی اثر جانبی بوسولفان در بافت بیضه و اسپرم اپی‏دیدیمی موش بالغ بدنبال تیمار با دوز درمانگاهی

هدف: هدف از این تحقیق بررسی آثار جانبی دوز درمانگاهی بوسولفان بر بافت بیضه و اسپرم اپی‏دیدیمی موش نر بالغ است. مواد و روش‏ها: موش‏های نر بالغ نژاد NMRI (25 تا 35 گرم) به دو گروه شانزده تایی تقسیم شدند. کنترل و گروه تیمار با بوسولفان که به‏ترتیب 100 میکرولیتر DMSO(Dimethyl Sulfoxide) و 2/3 میلی‏گرم بر کیلوگرم بوسولفان به‏مدت چهار روز دریافت کردند. حیوانات 35 روز بعد از آغاز درمان کشته شدند. تغییرات بافتی در لوله سمی نیفر، پارامترهای کیفی اسپرم (تعداد و مورفولوژی)، قابلیت حیات و شکست کروموزومی اسپرم به‏ترتیب به‏وسیله میکروسکوپ نوری، CASA (Computer–aided Sperm Analyzer) ، سنجش MTT (3-[4, 5-Dimethylthiazol-2-yl]-2, 5 Diphenyltetrazolium Bromide) و سنجش تانل بررسی شدند. نتایج: بوسولفان به‏طور معنی‏داری منجر به کاهش پارامترهای اسپرم (تعداد و مورفولوژی طبیعی) و افزایش تخریب دیواره لوله سمی نیفر شد. ناهنجاری‏های سر، قطعه میانی و دم در اسپرم گروه درمان در مقایسه باکنترل به‏طور معنی‏داری کاهش یافته بود. از سوی دیگر، سطوح پایین‏تر MTT در گروه درمان در مقایسه با کنترل معنی‏دار بود. افزایش تعداد اسپرم‏های تانل مثبت در گروه درمان نشان دهنده افزایش شکست کروموزومی به‏دنبال درمان با بوسولفان بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که دوزهای درمانگاهی بوسولفان آثار ژنوتوکسیک، پرآپوپتوتیک و سیتوتوکسیک بر روند اسپرماتوژنز می‏گذارد. علاوه بر آن، بوسولفان سیتوتوکسیستی را در بافت بیضه افزایش می‏دهد.