تاثیرات گردشگری بر رشد و توسعه اقتصادی

امروزه گردشگری یا توریسم یکی از بزرگترین صنایع جهان به حساب می آید. در بسیاری از اقتصادهای در حال توسعه و در حال گذار، گردشگری به عنوان ابزار غالب در رشد اقتصادی جلوه می کند. منافعی که گردشگری به ارمغان می آورد به مراتب بیشتر از هزینه هایی است که صرف توسعه آن می شود. سازمان گردشگری جهانی (2013 ,UNWTO) اعلام کرده که در سال ۲۰۱۲ حدود ۹ درصد از تولید ناخالص داخلی و ۶ درصد از کل صادرات جهانی متعلق به گردشگری بوده است. همچنین در سال ۲۰۱۴، ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی (۷ / ۶ تریلیون دلار آمریکا) در جهان به گردشگری اختصاص داشته و ۲۷۷ میلیون شغل ایجاد کرده است یعنی از هر ۱۰ شغل، یک شغل مربوط به صنعت توریسم بوده است (2015 ,WTTC). این سازمان تعداد گردشگران بین المللی را در کل سفرهای انجام گرفته در سال ۲۰۱۸ حدود ۱/ ۴ میلیارد نفر برآورد کرده است. همچنین رشد صادرات گردشگری ۴ درصد بوده که از رشد صادرات کالا (۳) فراتر رفته است. مسافرت و گردشگری نیز ۱۰/ ۴ درصد از تولید ناخالص جهانی را به خود اختصاص داده است (کالدروود و سوشكین، ۲۰۱۹). همچنین پیشبینی شده که تا سال ۲۰۳۰ تعداد گردشگران به ۱ / ۸ میلیارد نفر برسد. البته ممکن است این پیشبینیها محافظه کارانه باشد چون مواردی مثل شیوع کرونا نشان داد که نمی توان با قاطعیت در مورد آینده اظهار نظر نمود. مطابق گزارش حبیبی و همکاران (۲۰۱۸) سهم توریسم در رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۰۵ برابر ۳ / ۲٪ و در سال ۲۰۱۲ برابر ۱۰/۴ ٪بوده است. همچنین سازمان گردشگری جهانی سهم توریسم را در میزان اشتغال ایران در سال ۲۰۱۳ به میزان ۸/۹ ٪محاسبه نموده است (خوشخو و همکاران، ۲۰۱۷). بنا به گزارش معاونت اقتصادی اتاق ایران سهم گردشگری در تولید ناخالص داخلی کشور در سال ۲۰۱۸ برابر ۲/۵٪ بوده است.