مفهوم شناسی جمال و جلال در معماری اسلامی از دو دیدگاه ادراک و تجلی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 374

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-16-38_012

تاریخ نمایه سازی: 3 دی 1399

چکیده مقاله:

بحران هویت و فقدان مبانی نظری مشخص در ساخت بناهای مذهبی که ریشه در معانی عمیق اندیشه اسلامی داشته باشد، یکی از چالش های معماری امروز ایران است. فقدانی که نه تنها در فرآیند آفرینش معماری که در شناخت و مداخله در بناهای گذشته نیز نتایج نامطلوبی به بار آورده است. بنابراین تحقیق بیشتر در مفاهیمی همچون جمال و جلال که هم در ماهیت آثار معماری و هم در ادراک آنها، قابل بازشناسی هستند، لازم می نماید. با توجه به اینکه مفاهیم جمال و جلال همواره ذیل موضوع زیبایی بررسی شده اند، ابتدا تدوین یک چارچوب نظری مشخص که دو دیدگاه متفاوت به زیبایی را بیان نماید، انجام شد. مقولات زیبایی‌شناسانه، که مفاهیم جمال و جلال مستخرج از آنها تعریف شده‌اند، در گام بعدی مورد تدقیق قرار گرفته‌اند. سپس مفهوم شناسی جمال و جلال ذیل دوگانة بدست آمده از چارچوب نظری، انجام پذیرفته است. این بخش از مفاهیم کیفی و مباحث نظری محض آغاز شده و در نهایت به نتایجی کمی-کیفی در معماری رسید. در انتها، پارامترهای مشخصی بیان شد که از سویی مشخص می‌کنند،  دو واژة جمال و جلال تجلی چه صفاتی بوده و چه تاثیری بر مخاطب می‌گذارند. تحقیق از نظرِ هدف یک تحقیق کاربردی است و از حیثِ راهبرد در دسته­ی تحقیقاتِ توصیفی- تحلیلی قرار می­گیرد. ضمن اینکه روش‌های تحقیق تحلیلی-تاریخی نیز، بویژه آنجا که آثار و بناهایی از گذشته مورد استناد قرار گرفته اند، استفاده شده است. گردآوری اطلاعات در حوزه­ی تئوری با مطالعات کتابخانه­ای و با ابزار فیش برداری، انجام شده است.   اهداف پژوهش: 1- تبیین جایگاه مفاهیم جمال و جلال، در رویکردهای متفاوت به زیبایی‌شناسی اسلامی 2- دستیابی به چگونگی تحقق مفاهیم جمال و جلال در معماری اسلامی    سوالات پژوهش: 1- جایگاه جمال و جلال ذیل موضوع زیبایی در عالم اسلام، از چه رویکردهایی قابل تبیین است؟ 2- مفاهیم جمال و جلال چگونه در معماری اسلامی محقق می‌شوند؟

نویسندگان

محمد علی سیستانی هنزافی

دانشجوی دکترای معماری، گروه معماری، دانشکده عمران، معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران، تهران، ایران

آزاده شاهچراغی

گروه معماری، دانشکده عمران معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

حمید ماجدی

گروه شهرسازی، دانشکده عمران، معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن عربی، محی الدین (1384)، فتوحات مکیه، ترجمه محمد خواجوی، ...
  • پازوکی، شهرام (1396)، حکمت هنر و زیبایی در اسلام، تهران: ...
  • هوگ، ج، مارتن، هانری(1375)، سبک شناسی هنر معماری در سرزمینهای ...
  • نصر، سید حسین (1384)، جوان مسلمان و دنیای متجدد، ترجمه ...
  • پاکزاد، زهرا (1390)، «نقش دیوان و موجودات اهریمنی در نگاره ...
  • تقوایی، ویدا (1381)، «از جمال­شناسی تا زیبایی­شناسی»، هنرهای زیبا، دوره ...
  • جعفرمحمدی، سمانه و مجتبی انصاری (1394)، «زیبایی شناسی (کمال و ...
  • حمزه­نژاد، مهدی و ساناز رهروی پوده (1395)، «گونه شناسی مفهومی ...
  • حمزه­نژاد، مهدی و صبا خراسانی مقدم (1391)، «گونه شناسی مزارهای ...
  • خدیور، هادی و رجب توحیدیان (1390) «تجلی جمال و جلال ...
  • خوش­کلام، فرشته و مهدی حمزه نژاد (1391) «زیبایی شناسی مساجد ...
  • راستگو، سید محمد و سید فرید راستگوفر (1388)، «جمالِ جلال ...
  • رهنورد، زهرا (1386)، «جلوه­های جمال و جلال در نگارگری و ...
  •  سعادت­جو، پریا، حمزه نژاد، مهدی و عبدالحمید نقره کار (1392)، ...
  • سلیمیان، ندا (1391)، «تجلی صفات جلالیه و جمالیه­ی خداوند در ...
  • شایسته­فر، مهناز (1385)، «جلال در جمال، تأثیر سیره پیامبر بر ...
  • عارف مینا آباد، راهب (1391)، «صفات جمال و جلال از ...
  • قائمی­فر، شقایق (1395)، «الگوی زیبایی شناسی در معماری بر اساس ...
  • کاشفی، محمد صادق (1392)، «گذار زیبایی شناسی از امر زیبا ...
  • ملاصالحی، حکمت­الله (1375)، «معماری و صور جلالی»، کیهان فرهنگی، سال ...
  • ملاصالحی، حکمت­الله (1377)، «صور جلالی در معماری اسلامی ایران»، فارابی، ...
  • ملاصالحی، حکمت­الله (1385)، «مقوله زیبایی شناسی ظرافت و برخی از ...
  • منتظر، بهناز، سلطان­زاده، حسین(1397)،" بازتاب نقش پنج ضلعی منظم در ...
  •  Burk, Edmund (1998), A     Philosophical Inquiry intothe Origins of our ...
  •  De Clercq, Rafael (2008), “The Structure of Aesthetic Properties”. Philosophy ...
  •  Delumean, John (1990), “Sin and Fear: The Emergence of Western ...
  •  Lyotard, Jean Francois (1992), “The Postmodern Explained: Correspondence 1982-1985”, Translated ...
  •  Otto, Rudolf ()1923), “The idea of the holy: an inquiry ...
  •  Shaw, Phillip (2006), “The Sublime”, New York: Routledge, P.119 ...
  • Sibley, Frank (1965), “Aesthetic and Non-aesthetic”, Philosophical Review, vol 74, ...
  •  Sibley, Frank (2001a), “Aesthetic Concepts”, In John Benson, Betty Redfern ...
  •  https://blog.safarme.com/culture-and-art/imam-mosque-glorious-symbol-of-iran-architecture/ 1397/11/10 ...
  •  https://www.alamy.com/stock-photo-wall-art-from-a-excavated-room-known-as-the-vulture-shrine-in-the-87978451.html / 2019/01/29 ...
  •  http://www.goldenageproject.org.uk/390.php / 2019/01/29 ...
  •  https://www.lastsecond.ir/news/4500-year-old-ramp-egypt / 2019/01/30 ...
  •  http://www.saeedsun.ir/blog/2015/11/24/39742.html / 1397/11/03 ...
  •  https://www.tasnimnews.com/fa/media/1397/01/06/1668080/photo/19 / 1397/11/03. ...
  • نمایش کامل مراجع