هجوم مغول به ایران و مولفه های پایداری در اشعار سیف فرغانی

هجوم ویرانگر مغول به سرزمین ایران بسیاری از مساجد، مدارس و کتابخانه‌ها، را با خاک یکسان ساخت، کتاب ها را به آتش کشید و اهل علم، فضلا، شعرا، ادبا و عرفا را در خون خود غوطه‌ور ساخت. در این میان، برخی از اهالی علم و ادب و شعر و شاعری پایداری کرده و جان خود را در راه ثبات قدمشان فدا نمودند. بعضی دیگر – که توانسته بودند از ایلغار شدید مغول، جان سالم به در ببرند- راه هجرت را پیش گرفته، وطن مألوف را جلا گفتند. سیف فرغانی اگرچه جز دومین دسته بود و راه هجرت در پیش گرفت؛ اما هیچ گاه خاموش ننشسته و اشعار فراوانی را در راستای استقامت و پایداری سرود. دیوان وی سرشار از مفاهیم مختلف پایداری همچون مقاومت در مقابل حاکمان ظالم، شناساندن چهره بیدادگران، دعوت به قیام علیه استبداد، موعظه حاکمان زمان، همدردی با بازماندگان کشته‌شدگان و امید به آینده روشن است. این نوشتار بر آن است تا با اشاره به هجوم مغول به ایران و رویکرد برخی از شاعران و ادیبان در برابر آن، به معرفی سیف فوغانی و دیوان وی، به بررسی مؤلفه‌های پایداری در اشعار وی بپردازد.