تحلیل اگزیستانسیالیستی شعر شاملو و ادونیس (مورد پژوهانه: ترانههای کوچک غربت و اغانی مهیار الدمشقی)

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 303

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JALL-10-18_003

تاریخ نمایه سازی: 8 دی 1399

چکیده مقاله:

 ارتباط شعر معاصر فارسی و عربی با فلسفه، بهویژه با دستاوردهای اگزیستانسیالیسم، در برخی اشعار تبدیل به یک هویت مشخص شده است؛ چنان که شاهد یک امتزاج، در دو نوع دستاورد بشری هستیم. از مصادیق چنین ادعایی، تبلور این فلسفه در «ترانه­های کوچک غربت» احمد شاملو و «اغانی مهیار الدمشقی» ادونیس است که دو شاعر با پرداختن به مولفه­های بنیادین آن به خلق اثری هنری دست یازیده­اند.  نوشته حاضر ضمن ارایه تصویری از ارتباط فلسفه اگزیستانسیالیسم با ادبیات معاصر، مصادیق این نوع فلسفه را در دو مجموعه مورد بررسی قرار دهد. بر همین مبنا نتایج، نشان خواهد داد؛ در این کندوکاو، با دو اندیشمند مواجه هستیم که شعر برای آن­ها فراتر از یک گفتار یا یک شاخه هنری است. آن­ها در مواجهه با اگزیستانسیالیسم رویکردهایی مختلف را اتخاذ می­کنند و این رویه فلسفی، باعث تعمیق روابط اشیا و حوادث در شعر آن­ها می­گردد و درعینحال، ممکن است منجر به شکل­گیری نوعی پیچیدگی و دیریابی برای مخاطبانشان نیز گردد. بااینوجود، مباحثی همچون هستی­شناسی، تناقض و تنهایی، حضور دیگری، صیرورت و نمایندگی انسان از جمله قضایایی است که دو شاعر بر مبنای نگرش اگزیستانسیالیسم به طرح آن همت گماشته­اند.

نویسندگان

فرهاد رجبی

دانشگاه گیلان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • 1. أبوجبین، عطامحمد. (2004). شعراء الجیل الغاضب. ط1. عمان: دارالمسیرة. ...
  • 2. احمدی، بابک. (1390). سارتر که می‌نوشت. چ4. تهران: نشر ...
  • 3. أدونیس. (2006). أغانی مهیار الدمشقی. ط1. دمشق: بدایات. ...
  • 4. اسکیلاس، اوله مارتین. (1387). درآمدی بر فلسفه و ادبیات. ترجمه: ...
  • 5. اسماعیل، عزالدین. (1966). الشعر العربی المعاصر. بیروت: دارالثقافة. ...
  • 6. اونامونو، میگل. (1388). درد جاودانگی. مترجم: بهاءالدین خرمشاهی. چ8. تهران: ...
  • 7. آشوری، داریوش. (1377). شعر و اندیشه. چ2. تهران: نشر مرکز. ...
  • 8. براهنی، رضا. (1371). طلا در مس. ج2. تهران: مؤلف. ...
  • 9. بقایی، محمد. (1386). شاملو و عالم معنا. چ1. تهران: مروارید. ...
  • 10. بلاکهام، هرولدجان. (1391). شش متفکر اگزیستانسیالیست. مترجم: محسن حکیمی. ...
  • 11. بوخنسکی، یوزف ماری. (1354). فلسفه‌ معاصر اروپایی. مترجم: شرف‌الدین خراسانی. ...
  • 12. پاشایی، ع. (1388). نام همه شعرهای تو. چ3. تهران: ثالث. ...
  • 13. تسلیمی، علی. (1393). گزاره‌هایی در ادبیات معاصر ایران. شعر. چ3. ...
  • 14. جحا، میشال خلیل. (2003). أعلام الشعر العربی الحدیث. ط2. بیروت: ...
  • 15. الجیوسی، سلمی الخضراء. (2007). الإتجاهات و الحرکات فی الشعر العربی ...
  • 16. حریری، ناصر. (1372). درباره‌ هنر و ادبیات. (گفت‌وشنود با شاملو). ...
  • 17. الخطیب، حسام. (1999). آفاق الأدب المقارن. ط1. دمشق: دارالفکر. ...
  • 18. الخملیشی، حوریة. (2010). الشعر المنثور و التحدیث الشعری. ط1. الجزائر: ...
  • 19. الخیّر، هانی. (2006). أدونیس شاعر الدهشة و کثافة الکلمة. ط1. ...
  • 20. الدیدی، عبدالفتاح. (1985). الإتجاهات المعاصرة فی الفلسفة. ط2. مصر: الهیئة ...
  • 21. زاید، علی عشری. (2008). عن بناء القصیدة العربیة الحدیثة. ط5. ...
  • 22. زرقانی، مهدی. (1391). چشم انداز شعر معاصر ایران. چ1. تهران: ...
  • 23. سارتر، ژان پل. (1344). کلمات. مترجم: حسینقلی جواهرچی. چ1. تهران: ...
  • 24. سارتر، ژان پل. (1376). تهوع. مترجم: امیرجلال‌الدین اعلم. چ4. تهران: ...
  • 25. سارتر، ژان پل. (1391). اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر. مترجم: مصطفی ...
  • 26. سلاجقه، پروین. (1387). امیرزاده‌ کاشی‌ها. چ2. تهران: مروارید. ...
  • 27. سیدحسینی، رضا. (1389). مکتب‌های ادبی. چ15. تهران: نگاه. ...
  • 28. شاملو، احمد. (1389). مجموعه آثار. چ9. تهران: نگاه. ...
  • 29. شیّا، محمد شفیق. (2009). فی الادب الفلسفی. ط1. بیروت: المؤسسه ...
  • 30. صانعی، منوچهر. (1387). مبانی اندیشه‌های فلسفی. چ1. تهران: امیرکبیر. ...
  • 31. عبدالمولی، محمد علاء الدین. (2006). وهم الحداثة. مفهومات قصیدة النثر ...
  • 32. عبید، محمد صابر. (2007). صوت الشاعر الحدیث. دمشق: اتحاد کتاب ...
  • 33. غیاثی، محمدرضا. (1375). اگزیستانسیالیزم فلسفه عصیان و شورش. چ1. قم: ...
  • 34. فرجی، علیرضا. (1389). آلبر کامو نیهیلستی دیگر. چ1. تهران: نشر ...
  • 35. فولیکه، پل. (1347). فلسفه عمومی: مابعدالطبیعه. مترجم: یحیی مهدوی. چ1. ...
  • 36. کاپلستون، فردریک. (1361). فلسفه‌ معاصر. مترجم: علی‌اصغر حلبی. چ1. تهران: ...
  • 37. کامو، آلبر. (1347). چهار نامه به دوست آلمانی. مترجم: رضا ...
  • 38. کامو، آلبر. (1382). افسانه‌ سیزیف. مترجمان: علی صدوقی و محمدعلی ...
  • 39. کامو، آلبر. (1391). سقوط. مترجم: شورانگیز فرخ. چ8. تهران: ...
  • 40. کرنستُن، موریس. (1350). ژان پل سارتر. مترجم: منوچهر بزرگمهر. چ1. ...
  • 41. مارسل، گابریل. (1387). فلسفه اگزیستانسیالیسم. مترجم: شهلا اسلامی. چ2. تهران: ...
  • 42. متیوز، اریک. (1391). فلسفه فرانسه در قرن بیستم. مترجم: محسن ...
  • 43. مشکات، عبدالرسول. (بیات). به‌همراه جمعی از نویسندگان. (1390). فرهنگ واژه‌ها. ...
  • 44. مک‌کواری، هرولد جان. (1378). تفکر دینی در قرن بیستم. مترجم: ...
  • 45. مگی، برایان. (1378). مردان اندیشه پدیدآورندگان فلسفه معاصر. مترجم: عزت‌الله ...
  • 46. نجفی، ابوالحسن. (1389). وظیفه‌ ادبیات. چ3. تهران: نیلوفر. ...
  • 47. نوالی، محمود. (1386). فلسفه‌های اگزیستانس و اگزیستانسیالیسم تطبیقی. چ3. تبریز: ...
  • 48. وایت، گراهام. (1390). فلسفه مدرن اروپایی. مترجم: ناهید احمدیان. چ2. ...
  • 49. الورقی، السعید. (1984). لغة الشعر العربی الحدیث. ط3. بیروت: دارالنهضة ...
  • 50. ورنو، روژه-وال، ژان و دیگران. (1392). نگاهی به پدیدارشناسی و ...
  • 51. هالینگ دیل، رجینالد جان. (1387). تاریخ فلسفه غرب. مترجم: عبدالحسین ...
  • مقالات ...
  • 1. انوشیروانی، علی‌رضا. (1389). «ضرورت ادبیات تطبیقی در ایران» ویژه‌نامه ادبیات ...
  • 2. پروینی، خلیل و حسین عابدی و غلامحسین غلامحسین‌زاده. (1390). «بررسی ...
  • 3. داودی مقدم، فریده و طاهره اختری. (1392). «تجلی التجربة الصوفیة ...
  • 4. فرزانه، سید بابک و علی علی محمدی. (1391). «اسطوره در ...
  • 5. گری، جان گلن. (1390). شاعران و متفکران. ترجمه: محمد سعید ...
  • نمایش کامل مراجع