نشانه شناسی اجتماعی داستان کوتاه «القمیص المسروق» کنفانی با تکیه بر سازه های گفتمانی هلیدی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 348

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JALL-9-16_005

تاریخ نمایه سازی: 8 دی 1399

چکیده مقاله:

نشانه شناسی اجتماعی، رویکردی کاربردی در بررسی متون است که دغدغۀ اصلی آن، درک نشانه های اجتماعی و رفتارهای معنادار است. با توجه به اهمیت به کارگیری نظریات علمی در فهم بهتر متون، سازه های گفتمانی هلیدی (اندیشگانی، میان فردی و متنی) را ابزاری برای بررسی یکی از داستان های کوتاه کنفانی با عنوان «القمیص المسروق» قرار دادیم که از حیث شمول دو قطب مثبت و منفی، جدال بین خدمت به وطن و خیانت و گذر قهرمان داستان از تردید به‌یقین برجسته می نماید. بر این اساس، در حوزۀ اندیشگانی، چگونگی بازتاب واقعیت در داستان مذکور، در حوزۀ میان فردی، نحوۀ تعامل شخصیت ها و در سطح متنی شیوۀ سازماندهی و انسجام دو حوزۀ پیشین، با روش توصیفی-تحلیلی بررسی شد تا به این سؤال پاسخ داده شود که گزینش های زبانی در حوزه های مذکور به عنوان سازه های معناساز، چگونه در گفتمان شناسی داستان مذکور و کشف لایه های زیرین معنا عمل می کند؟ نتایج حاصل از بررسی جمله واره های این داستان نشان می دهد که در سطح اندیشگانی، چارچوب کنشگرانۀ متن در آغاز داستان با حضور پررنگ گفتمان «دیگری» همراه است که انسان فلسطینی را به حاشیه رانده و درگیر احساساتی ساخته است که وی را به سمت خیانت سوق می دهد، اما فهم حقیقت در پایان داستان از او کنشگری فعال می سازد که انتقام جویی از دشمن را در خود تقویت می کند. در سطح بینافردی، تعامل شخصیت های داستانی، روند گذر قهرمان داستان از تردید به‌یقین، در مواجه با خیانت را به نمایش می گذارد. و اما در سطح متن، «ارجاع»، «حروف افزایشی» و «تکرار» به ترتیب در سطوح دستوری، پیوندی و واژگانی، بیشترین کارکرد را تداوم معنایی و انسجام بخشی متن به خود اختصاص داده اند.

کلیدواژه ها:

نشانه شناسی اجتماعی ، هلیدی ، داستان کوتاه القمیص المسروق ، کنفانی

نویسندگان

تورج زینی وند

دانشگاه رازی

سمیه صولتی

دانشگاه رازی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتابنامه ...
  • آقاگل‌زاده، فردوس. (1385ش). تحلیل گفتمان انتقادی. تهران: نشر علمی و ...
  • ـــــــــــــــــ. (1392ش). فرهنگ توصیفی تحلیل گفتمان و کاربردشناسی. تهران: نشرعلمی. ...
  • فرکلاف، نورمن. (1379ش). تحلیل انتقادی گفتمان. ترجمه: فاطمه شایسته پیران ...
  • هلیدی، مایکل و حسن، رقیه. (1393ش). زبان، بافت و متن: ...
  • منابع عربی ...
  • احمد، نحلة. (2001م). علم اللغة النظامی مدخل الى النظریة اللغویة ...
  • احمد، یحیى. (1989م). الاتجاه الوظیفی و دوره فی تحلیل اللغة. ...
  • بلحوت، شریفة. (2011م). مفهوم الاتساق مایکل هالیدای و رقیة حسن. ...
  • ــــــــــــ . (2014م). طبیعة النص و علاقته بسیاق المقام. الجزائر. ...
  • بوشحدان، شریف. (1996م). لغة وظیفیة أم تعلیم وظیفی. مجلة العلوم ...
  • الخطابی، محمد. (2006م) لسانیات النص. دارالبیضاء: مرکز الثقافی العربی. ط2. ...
  • سعدیة، نعیمة. (الف/2014م). عود الضمیر بین اللسانیات الحدیثة و النحوالعربی، ...
  • ـــــــــــ . (ب/ 2014م). االربط حروفه و معانیها فی الابنیة ...
  • فارکلوف، نورمان. (2009م). تحلیل الخطاب: التحلیل النصی فی البحث الاجتماعی. ...
  • فاولر، راجر. (2012م). النقد اللسانی. ترجمه: عفاف البطاینة. بیروت: اعداد ...
  • فرج، حسام احمد. (2007م). نظریة علم النص، قاهرة: مکتبة الآداب. ...
  • عباس، نصر. (1982م). الفن القصصی فی فلسطین. الریاض: دارالعلوم. ...
  • عبد المجید، جمیل. (1998م). البدیع بین البلاغة العربیة و اللسانیات ...
  • عماش، احمد کاظم. (2011م). جهود هالیدای فی الاتجاه الوظیفی. جامعة ...
  • کنفانی، غسان. (1982م). القمیص المسروق و قصص أخری. بیروت: مؤسسة ...
  • یعقوب، أوس داوود. (2011م). غسان کنفانی...الشاهد و الشهید «فصول من ...
  • Halliday, M.A.K. 1978. Language as Social Semotics. London: Edward Arnold. ...
  • Halliday, M.A.K. 1994An Introduction to Functional Grammar. London: Edward Arnold. ...
  • نمایش کامل مراجع