رتبه بندی ظرفیت راهبردی سرزمینی مناطق نه گانه ایران از لحاظ شاخص تدوین ترکیبی آمایش سرزمین

جایگاه جهانی تمام کشورها بستگی به ظرفیت های اقتصادی، سیاسی، نظامی، فرهنگی ... و غیره دارندکه این عوامل و ظرفیت ها باعث تعیین و مشخص شدن رتبه بندی جهانی کشورها در ساختار ژئوپلیتیکجهان می گردد. مجموع عوامل فوق که منجر به تعیین جایگاه ژئوپلیتیک می شود را وزن ژئوپلیتیکمی گویند. بخش مهم و کلیدی که باعث تعیین این جایگاه می شود ظرفیت های راهبردی سرزمینی است.کشور ایران از لحاظ منابع و ظرفیت های راهبردی مثل انواع معادن فلزی و غیرفلزی، انرژی نفت و گاز،دسترسی به سواحل و موقعیت جغرافیایی ترانزیتی، جمعیت باسواد و تحصیل کرده در میان کشورهایمنطقه از جایگاه خاصی برخوردار بوده و از جهت داشتن انرژی نفت و گاز در جهان نیز جایگاه بااهمیتدارد. در این مقاله جایگاه و نقش مناطق نه گانه جمهوری اسلامی ایران ازنظر ظرفیت راهبردی سرزمینیمورد برسی قرارگرفته و سپس به رتبه بندی مناطق مختلف ایران پرداخته شده است و با استفاده ازداده های منتشرشده سالنامه آماری و مرکز آمار ایران در سال 1394-1395 این مطالعات انجام شده که طی این مطالعات منطقه 4 که شامل استان های (خوزستان، اصفهان و چهارمحال و بختیاری) است باامتیاز ظرفیتی راهبردی (0.76045) در رتبه اول و منطقه ۶ شامل استان های (تهران، قم و البرز) باامتیاز ترکیب ظرفیتی (0.26028) رتبه دوم را کسب نموده است. منطقه 8 (یزد، کرمان، سیستان وبلوچستان و هرمزگان)، منطقه 1 (گیلان، مازندران، گلستان و سمنان)، منطقه 2 (آذربایجان شرقی،آذربایجان غربی، اردبیل و کردستان) و منطقه 5 (فارس، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد) رتبه های سوم،چهارم، پنجم و ششم را کسب کردند. منطقه ۳ (خراسان رضوی، خراسان جنوبی و خراسان شمالی)،منطقه 7 (زنجان، قزوین و مرکزی) و منطقه 3 (همدان، کرمانشاه، لرستان و ایلام) به ترتیب در رتبه هایهفتم، هشتم و نهم قرار گرفتند. این مقاله به شیوه ای تحلیلی- توصیفی انجام شده و از لحاظ کمی- کیفی تلفیق شده. داده ها نیز از طریق سالنامه های آماری، آمارنامه ها و سایت های معتبر جمع آوری شده است.