تاثیر تحریم ها و نوسانات متغیرهای اقتصادی بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران

ابعاد اقتصادی و حقوقی تحریم ها و همچنین تنوع آنها، ارزیابی دلالت های مرتبط با تحریم بر متغیرهای کلان اقتصادی را دشوار می سازد، علاوه بر آن کمی سازی پدیده تحریم خود به عنوان مشکل بزرگی محسوب می شود. طی سال های اخیر، بخش قابل توجهی از مطالعات اقتصادی در ایران به بحث سرمایه گذاری خارجی اختصاص یافته است و این پدیده از جنبه های مختلفی همچون پیش نیازها، الزامات، تبعات، جنبه های مکانی و جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفته است. با وجود این، کمتر تحقیقی یافت می شود که به بررسی دقیق علمی تأثیر تحریم ها بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران بپردازد. با توجه به اینکه تحریم های اقتصادی و تأثیر آن بر اقتصاد ایران در مجامع مختلف داخلی و خارجی کانون بحث و مجادله گروه هیا مختلف با گرایش های فکری گوناگون بوده است. از این رو، تحقیق حاضر عوامل مؤثر بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران را با تأکید بر نقش تحریم های اقتصادی بررسی نموده است. این تحقیق با استفاده از داده های سری زمانی 2017-2000 و به روش ARDL انجام گردید. نتایج نشان داد که تحریم ها تأثیر منفی و معناداری بر کاهش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران داشته است. همچنین درجه باز بودن اقتصاد، نرخ بازگشت سرمایه، رشد اقتصادی و سرمایه انسانی تأثیر مثبت و معنادار و نقدینگی و فساد و ریسک سیاسی و نرخ ارز تأثیر منفی و معنی داری داشته اند ضمن آن که هزینه مخارج تحقیق و توسعه با وجود اثر مثبت با عدم معناداری مواجه شد.