شناخت الگوواره‌های فرهنگی و ادبی غالب در ترجمه‌های گلستان سعدی: تحلیل تطبیقی سه ترجمه از راس، رهاتسک و دوفرمری

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 361

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LIAR-12-1_010

تاریخ نمایه سازی: 16 دی 1399

چکیده مقاله:

قابلیت گلستان از حیث پذیرفتگی فرهنگی و نیز غلبۀ عناصر آزاد از فرهنگ و مبتنی‌بر منطق انسانی و همگانی در آن، شاخصه‌ای مهم است. در این مقاله، به‌منظور درک و دریافت بهتر این خصیصه، سه ترجمة معروف و قدیم از گلستان سعدی برای پژوهش انتخاب شدند؛ دو ترجمه به زبان انگلیسی از جیمز راس و ادوارد رهاتسک و سومی به زبان فرانسه از شارل دوفرمری. روش تحقیق مبتنی‌بر بررسی الگووارة ذهنی مترجم و نحوۀ درک مطلب و درجات پذیرش یا مقاومت در برابر آن است. بدین منظور از نظریات دو زبان‌شناس و مترجم، یعنی فرغال و آنتوان برمن، به‌گونه‌ای تلفیقی و براساس مبنایی نو استفاده شده و در انتهای بحث نیز نتیجه بررسی‌ها در ترجمۀ باب هفتم گلستان (در تأثیر تربیت)، به‌صورت کمّی ارائه شده است. نتایج این تحلیل، افزون‌بر مقایسه و ارزیابی ضمنی متون مقصد، نشان می‌دهد که در چهارچوب سه الگووارۀ مقید به فرهنگ، پذیرای فرهنگ و آزاد از فرهنگ، مترجمان در موارد بسیار کمی نسبت به فرهنگ زبان مبدأ مقاومت نشان داده‌اند و غالباً الگووارۀ ذهنی آزاد از فرهنگ یا پذیرای فرهنگ، ساختار ذهنی آنان را شکل داده است؛ حتی موارد کم‌‌شمار مقاومت فرهنگی نیز تأثیر چندانی در کل دریافت آنان نداشته و خواننده به درک لازم و درست معنا رسیده است. همچنین در خصوص دو الگوی ادبی-زبانی (یعنی همخوانی و ناهمخوانی)، موارد نسبتاً اندک عدول از هنجار زبانی بیشتر ناشی از بدخوانی متن یا نارسایی در ترجمه بوده است نه غرابت معنایی یا دوریابی لفظی در متن مبدأ.

نویسندگان

حسن ذوالفقاری

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

سیده زیبا بهروز

دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان، پژوهشگر فرهنگستان زبان و ادب فارسی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع ...
  • 1. افضلی، علی و عطیه یوسفی (1395). نقد و بررسی ...
  • 2. خرمی مشکانی، اکبر و احمد معین‌زاده (1386). بررسی مقابله‌ای ...
  • 3. سعدی، مصلح‌بن عبدالله (1379). گلستان: با معنی واژه‌ها و ...
  • 4. کهنمویی‌پور، ژاله؛ منیرۀ قنبری (1395). «زیبایی‌شناسی دریافت گلستان سعدی ...
  • 5. هاشمی میناباد، حسن (1383). «فرهنگ در ترجمه و ترجمۀ ...
  • 6. Anderson, R. C. )1977(. The Notion of Schemata and ...
  • 7. Beekman, J. & Callow, J. (1974). Translating the Word ...
  • Berman, A. (2000). Translation and the Trials of the Foreign, ...
  • 8. Farghal, Mohammed, Literary Translation between Arabic and English: A ...
  • 9. Garro, L.C. (2000). Remembering what one knows and the ...
  • 10. Harvey, Sandor & Ian Higgins (1992). Thinking translation: A ...
  • 11. Ivir,V. (1991). Procedures and Strategies for the translation of ...
  • 12. Newmark, P. (1988). A textbook of translation, New York: ...
  • 13. Sadi Shirazi, Sheikh Moslehoddin (1823). SADI: Gulistan or Flower-Garden: ...
  • 14. ------------------------- (1858). Gulistan ou le parterre des roses, par ...
  • 15. -------------------------- (2004). Selections from Saadi’s Gulistan, Translated by Ricard ...
  • 16. -------------------------- (2014). The Gulistan of Sa’di. Translated by Edward ...
  • 17. Samsami, Nayyere (1936). L’Iran dans la litterature francaise, A ...
  • 18. Shariati, Mohammad & Shariati, Ahmad (2014). A point about ...
  • نمایش کامل مراجع