تحلیل سرسپردگی به پیر در رمان‌های شهرنوش پارسی‌پور (مطالعۀ موردی: سگ و زمستان بلند، و طوبی و معنای شب)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 252

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JMLK-11-21_003

تاریخ نمایه سازی: 17 دی 1399

چکیده مقاله:

 در عرصۀ رمان فارسی، آثاری نوشته شده است که اشارات آشکار و پنهان فراوانی به موضوعات و مسائل عرفانی دارند. این نوع رمان‌ها غالباً در کنار نقش و رویکرد خاص خود، از عرفان یا به‌عنوان عنصری برای شخصیت‌پردازی و پیشبرد پیرنگ داستان استفاده می‌کنند، یا به‌عنوان عاملی مؤثر برای طرح و عرضۀ گفتمان مورد نظر نویسنده. سگ و زمستان بلند، و طوبی و معنای شب از آثار شهرنوش پارسی‌پور، از رمان‌هایی هستند که در آن‌ها عرفان و عناصر عرفانی به روش‌های مختلف بازتاب یافته است. یکی از این مضامین عرفانی، پیر و سرسپردگی به او در سیر و سلوک است. طی این پژوهش که با هدف بررسی جایگاه پیر و سرسپردگی به او در رمان‌های مذکور صورت گرفت، مشخص شد که در هر دو رمان، ویژگی‌های خلقی و شرایط سیاسی و اجتماعی روزگار از جمله جنگ، جنایت، مرگ، رنج، گناه و تنهایی موجب گرایش شخصیت‌های داستان به عرفان شده است. منش برخی شخصیت‌های دو داستان که با وجود بهره‌گیری از آموزه‌های عرفانی پیر، به تعالی روحی نرسیده‌اند یا متفاوت با یکدیگر عمل می‌کنند، گویای دو نکته است: اول تغییر رویکرد نویسنده تحت تأثیر تغییرات اجتماعی و سیاسی در دو دهۀ پنجاه و شصت، و دیگری تغییر دیدگاه او نسبت به سرسپردگی به پیر. نویسنده چنین القا می‌کند که سرسپردگی بی‌قیدوشرط به پیر با روح سنجشگر و شکاک انسان دنیای معاصر ناسازگار است. واقعیتی که از گفته‌ها و نیز رفتارهای شخصیت‌های داستان و به‌ویژه در اظهارنظرهای گاه و بیگاه راوی، خود را آشکار می‌کند.

کلیدواژه ها:

پیر ، سگ و زمستان بلند ، شهرنوش پارسی‌پور ، طوبی و معنای شب ، عرفان و تصوف

نویسندگان

سودابه فرهادی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

سیدمحسن حسینی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

محمدرضا روزبه

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی، بابک. (1391). ساختار و تأویل متن. مرکز. تهران. ...
  • اسیری لاهیجی، شمس‌الدین محمد. (1368). اسرار الشهود فی معرفة الحق ...
  • افلاکی، احمد بن اخی ناطور. (1959). مناقب العارفین. الطبعة الأولی. ...
  • انصاری، خواجه عبدالله. (1362). طبقات الصوفیة. مقابله و تصحیح. محمدسرور ...
  • پارسی‌پور، شهرنوش. (1355). سگ و زمستان بلند. امیرکبیر. تهران. ...
  • ــــــــــــــــــ . (1368).طوبی و معنای شب. اسپرک. تهران. ...
  • جولیان، یانگ. (1384). فلسفۀ هنر هایدگر. ترجمۀ امیر مازیار. گام ...
  • دستغیب، عبدالعلی. (1376). به‌سوی داستان‌نویسی بومی. حوزۀ هنری. تهران. ...
  • رازی، محمد بن ابوبکر. (1422). حدائق الحقائق. تصحیح سعید عبدالفتاح. ...
  • زرین‌کوب، عبدالحسین. (1357). جستجو در تصوف ایران. انتشارات امیرکبیر. تهران. ...
  • سپانلو، محمدعلی. (1362). نویسندگان پیشرو ایران. کتاب زمان. تهران. ...
  • سرشار، محمدرضا. «گرایش‌های شبه‌عرفانی در ادبیات داستانی معاصر»، زمانه.ش. 79و80. ...
  • سلمی، ابوعبدالرحمن محمد بن الحسین. (1369). مجموعۀ آثار السلمی، الطبعة ...
  • سهروردی، شهاب‌الدین ابوحفص. (1427).عوارف المعارف. تحقیق و تصحیح احمد عبدالرحیم ...
  • قشیری، ابوالقاسم عبدالکریم. (1374). الرسالۀ القشیریة. تصحیح عبدالحلیم محمود/محمود بن ...
  • محمد بن منور. (1899).اسرارالتوحید فی مقامات ابی سعید. چ 1. ...
  • مستملی بخاری. اسماعیل. (1363). شرح التعرف لمذهب التصوف. تصحیح محمد ...
  • مولوی، جلال‌الدین محمد. (1386). مثنوی معنوی. شرح کریم زمانی. اطلاعات. ...
  • مهرور، زکریا. (1380). بررسی داستان امروز از دیدگاه سبک و ...
  • میرصادقی، جمال. (1376).ادبیات داستانی. چ 3. علمی. تهران. ...
  • میرعابدینی، حسن. (1380).صد سال داستان‌نویسی در ایران. چشمه. تهران. ...
  • نراقی، احمد. (1370). «بازنگری رابطۀ مرید و مراد». کیان. ش ...
  • نصر، سید حسین. (1385). معرفت و معنویت، ترجمۀ انشاءالله رحمتی. ...
  • ولی کرمانی، شاه نعمت‌الله. (1385). دفاعیات (شکوی الغریب).ترجمۀ قاسم انصاری. ...
  • ـــــــــــــــــــــــ . (1380).دیوان. تصحیح عباس خیاط‌زاده. چ 1. خانقاه نعمت‌اللهی. ...
  • همدانی، عین‌القضات. (1341). تمهیدات. تصحیح عفیف عسیران. چ 1. دانشگاه ...
  • یاوری، حورا. (1388). داستان فارسی و سرگذشت مدرنیته در ایران. ...
  • ـــــــــــ . (1384). زندگی در آینه. نیلوفر. تهران. ...
  • References ...
  • Afalki, A. (1959). Managheb alarifin [The virtues of the mystics]. ...
  • Ahmadi, B. (2012). Sakhtar va ta’vil-e matn [Text structure and ...
  • Ansari, A. (1983). Tabaghat al-Sufia [Orders of Sufism] (S. M. ...
  • Asiri Lahiji, Sh. (1989).Witness secrets to know the right deity ...
  • Dastgheib, A. (1997). Be sooye dastan nevisi boomi [Towards local ...
  • Hamadani, A. (1962). Tamhidat [Preludes](A. Asirian, Ed.).Tehran University Press.  ...
  • Julian, Y. (2005). Heidegger philosophy of art (A. Maziar, Trans.). ...
  • Mehrvar, Z. (2001). Baresiye dastane emrooz az didgahe sabk va ...
  • Mir  Sadeghi, J. (1997). Adabiyate dastani [Narrative literature] (3rd ed.).Elmi. ...
  • Mir Abedini, H. (2001). Sad sal dastan nevisi dar Iran ...
  • Monavvar, M. (1899). Asrar al-tawhid fi maghamat al-Sheikh Abusa'id [The ...
  • Mostameli Bukhari, I. (1984). Sharh al-ta’rof le-mazhab al-tasavof [Explaining the ...
  • Mowlavi, J. M. (2007). Masnavi [Spiritual couplets] (K. Zamani, Ed.). ...
  • Naraqi, A. (1991). Reviewing the relationship between disciple and leader. ...
  • Nasr, S. H. (2006). Ma’refat va ma’naviyat [Knowledge and spirituality](3rd ...
  • Parsipour, Sh. (1976). Sag va zemestan-e boland [Dog and long ...
  • Parsipour, Sh. (1989). Touba va ma’nay-e shab [Touba and the ...
  • Qushayri. A. (1995). Al-Risala al-Qushayriyya [The Qushayriyyan epistle on the ...
  • Razi, M. A. (2001). Hadayegh al-Hadigha [Gardens of truths](S. Abdul ...
  • Sarshar, M. R. (2009). Quasi-mystical orientations in contemporary fictional literature. ...
  • Sepanloo, M. (1983). Nevisandegane pishro Iran [Iranian leading writers]. Ketab-e ...
  • Suhrawardi, Sh. (2006). The Awarif al-ma’arif [Kind gifts of [mystic] ...
  • Sulami, A. M. (1987). Majmooe asare al-Sulami [Collection of al-Sulami ...
  • Wali Kermani, Sh. N. (2001). Diwan [Collection] (A. Khayatzadeh, Ed.). ...
  • Wali Kermani, Sh. N. (2005). Defaiyyat [Defenses] (Q. Ansari, Trans.).Manuchehri. ...
  • Yavari, H. (2005). Zendegi dar ayeneh [Life in the mirror]. ...
  •  Yavari, H. (2009). Dastene farsi va sargozashte moderniteh dar Iran ...
  •  Zarrinkoub, A. (1978). Jostejoo dar tasavofe Iran [Search in Iranian ...
  • نمایش کامل مراجع