چرخه حکمرانی خوب و نظام مالیات گیری اسکاندیناوی

یکی از نمونه های توسعه یافتگی که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، نمونه کشورهای اسکاندیناوی مشهور به حوزه نوردیک است، حکمرانی و سیاست گذاری در حوزه نوردیک نه مخاطرات نظام حکمرانی سرمایه داری آنگلوساکسون را برای کشورهای اسکاندیناوی (دانمارک، سوئد، نروژ، فنلاند و ایسلند) به وجود آورده است و نه با فضای اقتصاد بازار آزاد بیگانه است. به عبارتی مدل هیبریدی (ترکیبی) سوسیال – دموکراسی و لیبرال – سرمایه داری نوردیک برخلاف نظام سرمایه داری که حمایتی بودن اقتصاد را زیر سوال می برد، دولتی است، از سوی دیگر برخلاف نظام هایسوسیالیستی، اندازه دولت نیز در این کشورها کوچک است. یکی از جلوه های نظام هیبریدی نوردیک که این کشورها را در مدلسازی در سطح بین المللی در حوزه چرخه حکمرانی خوب کمک کرده است، نظام مالیات گیری منحصر به فرد این کشورها است. با این حال این نظام مالیات گیری سخت گیرانه، با مقاومت عمومی و نارضایتی اجتماعی همراه نیست، الگوی نظام مالیات گیری در این مدل برخلاف مدل های سرمایه داری است که مالیات های مستقیم و غیرمستقیم از اغنیا اخذ و غالبا بین فقرا توزیع می شود. سیاست گذاری نظام تامین اجتماعی و دولت رفاه فراگیر در حوزه نوردیکسبب شده است تا در نظام مالیات گیری نوردیک، مزایای ناشی از مالیات هم شامل فقرا شود و هم ثروتمندان. نکته منحصر به فرد این نظام مالیات گیری توزیع مزایای ناشی از این مالیات به صورت یکسان به همه افراد، سوای از طبقه بندی اقتصادی آنها – فقیر یا غنی بودن است. سؤال پژوهش این است که چرا نظام مالیات گیری با پذیرش اجتماعی همراه شده است؟ در پاسخ به این سؤال، فرضیه این تحقیق این است که چرخه یا سیکل های حکمرانی خوب و سیاست گذاری در سیستم تولید و بازتوزیع، مانع از شکل گیری ابعاد روانی همچون «سواری مجانی» شده و با سبب شده است تا مالیات گیری سختگ یرانه با پذیرش اجتماعی عمومی همراه شود. سازماندهی پژوهش حاضر به این نحو است که ابتدا به ساختار نظام مالیاتی و تناسب آن با ساختار سیستم اجتماعی، توجه می شود، و با توجه به شاخص های بین المللی انواع مالیات دهی مورد بررسی قرار می گیرد، سپس به 6 سیکل یا چرخه رسیدن به حکمرانی خوب در این مدل اجتماعی روانی و اقتصادی اشاره می شود و نهایتا مدل مفهومی موجود در این چرخه ها ارزیابی می شود. پژوهش حاضر به لحاظ هدف بنیادی، و به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است.