شناسایی و ارزیابی خطاهای انسانی در بخش اندودونتیکس کلینیک دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی قزوین با استفاده از تکنیک SHERPA

شناسایی و ارزیابی خطاهای انسانی در بخش اندودونتیکس کلینیک دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی قزوین با استفاده از تکنیک SHERPA مجتبی جعفروند۱، حدیث خوشنواز۱، سمیرا کاظمی۱، سکینه ورمزیار۲*، معصومه قربانی‌ده۱ ۱. دانشجوی کارشناسی ارشد، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران ۲. استادیار، گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای،‌ دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران * نویسنده مسئول: قزوین، بلوار شهید باهنر، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، دانشکده بهداشت تلفن: ۳۳۳۵۹۵۰۲-۰۲۸                                  Email: Svarmazyar@qums.ac.ir                        چکیده:   مقدمه: واحد اندودونتیکس در حرفه دندانپزشکی از حساسیت بالای برخودار بوده و وجود خطای انسانی به صورت آشکار و پنهان، سلامتی بیمار و دندانپزشک را به خطر می‌اندازد. هدف از مطالعه حاضر، شناسایی و ارزیابی خطاهای انسانی بخش اندودونتیکس کلینیک دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی قزوین با استفاده از تکنیک SHERPA بود. روش بررسی: این مطالعه توصیفی به صورت مقطعی در سال ۱۳۹۵ انجام گرفت. تعداد خطاها در هر وظیفه، با استفاده از برگه‌کار SHERPA که شامل کد وظیفه، وظیفه شغلی، نوع خطا، توصیف خطا، پیامد خطا و سطح ریسک بود، به دست آمد. ابتدا با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی وظیفه، مراحل انجام کار در واحد به وظایف و زیر وظایف خود تقسیم و ۹ وظیفه بحرانی تعیین گردید. سپس با استفاده از تکنیک SHERPA انواع خطاها، شناسایی و ریسک آن‌ها ارزیابی شد.  یافته‌ها: در مجموع ۱۴۸ خطای انسانی در بخش اندودونتیکس شناسایی شدند. بیشترین میزان خطا در وظیفه معاینه و گرفتن شرح حال با ۳۵ خطا و کمترین میزان خطا در وظیفه بی‌حس کردن با ۷ خطا بود. در بین تمامی وظایف اصلی بخش اندودونتیکس، بیشترین خطا از نوع عملکردی در وظیفه طرح درمان (٩/٤٥%) بود. همچنین٥٢/٦٣% خطاها از نوع عملکردی با سطح ریسک نامطلوب ارزیابی شدند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که برای کاهش وقوع خطاها در حرفه دندانپزشکی لازم است راهکارهای کنترلی نظیر استفاده از افراد با مهارت و تجربه کافی، تناسب بین تعداد بیماران و متخصص، برنامه کار و استراحت و تدوین دستورالعمل‌ها صورت گیرد.   واژگان کلیدی: اندودونتیکس، خطای انسانی، تکنیک SHERPA، دانشکده دندانپزشکی   ارجاع: جعفروند مجتبی، خوشنواز حدیث، کاظمی سمیرا، ورمزیار سکینه، قربانی‌ده معصومه.  شناسایی و ارزیابی خطاهای انسانی در بخش اندودونتیکس کلینیک دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی قزوین با استفاده از تکنیک SHERPA. مجله پژوهش‌های سلامت محور ۱۳۹۶؛ ۳(۳): ۲۷۶-۲۶۷.