بازخوانی ارتباط محمد بن مسلم بن شهاب زهری با خلفای اموی

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 363

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHC-48-2_002

تاریخ نمایه سازی: 22 دی 1399

چکیده مقاله:

محمد بن مسلم بن شهاب زهری از محدثان و راویان برجسته قرن اول و دوم هجری است. تصویری که از او در منابع کهن و در پی آن تحقیقات جدید، ارائه شده است غالباً رویکردی افراطی یا تفریطی دارد. منابع شیعی عموماً زهری را به عنوان دشمن اهل بیت و دست نشانده امویان و منابع اهل‌سنت او را به صورت چهره ای معتدل و ثقه معرفی می کنند. یکی از مسائل مطرح شده درباره زهری، رابطه او با خلفای اموی است که بررسی دقیق شواهد تاریخی، از فراز و نشیب این ارتباط حکایت دارد. منابع شیعی با استناد به همین ارتباط عموما زهری را از حیث رجالی شخصیتی غیرقابل اعتماد قلمداد می کنند، حال آن که برخی روایت های او درباره مقام والای اهل بیت و نیز برخی مواضع مخالفش با عقاید امویان، نشان می دهد که گزاره های مورد تأکید این منابع درباره سرسپردگی زهری به امویان، دست کم به طور مطلق قابل پذیرش نیست. به نظر می رسد صرف حضور زهری در دربار اموی، باعث تضعیف وی در بیشتر منابع و پژوهش های شیعی شده است؛ در حالی که در بسیاری از موارد، نمی توان تأثیر این ارتباط را در گرایش های زهری مشاهده کرد.

نویسندگان

محمد تقوی

دانشگاه تهران

مهدی مجتهدی

دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، ...
  • ابن اثیر، أسدالغابةفی معرفةالصحابة، دارالفکر، بیروت، 1409ق. ...
  • ابن‏بابویه، محمد بن على‏، من لایحضره الفقیه‏، تصحیح على‏اکبر غفارى، ...
  • ابن تیمیه، منهاج السنة النبویة فی نقض کلام الشیعة القدریة، ...
  • ابن جوزى، علی بن محمد، المنتظم فى تاریخ الأمم و ...
  • ابن حنبل، احمد بن محمد، مسند، مؤسسة الرسالة، بیروت، 1416ق. ...
  • ابن سعد، الطبقات الکبرى، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، دارالکتب العلمیة، ...
  • ابن عبدالبر، جامع بیان العلم و فضله، دارالکتب العلمیه، بیروت، ...
  • ابن عبدالبر، التمهید لما فی الموطأ من المعانی والأسانید، مصطفى ...
  • ابن عبدالهادی، طبقات علماء الحدیث، به کوشش اکرم البوشی و ...
  • ابن عساکر،‏ تاریخ مدینة دمشق،‏ تحقیق على شیرى، ‏ دار ...
  • ابن کثیر، البدایه و النهایه، دارالفکر، بیروت، 1407ق. ...
  • ابوعبید، قاسم بن سلام، الاموال، تحقیق محمدخلیل هراس، دارالفکر، بیروت، ...
  • اصغری نژاد، محمد، «تأملی در جایگاه و مقام ابن‌شهاب زهری»، ...
  • اصفهانی، ابوالفرج، الاغانی، دار إحیاء التراث العربی‏، بیروت، 1415ق. ...
  • اصفهانی، ابونعیم، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، تحقیق مصطفی عبدالقادر ...
  • بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح، قاهره، وزارة الاوقاف، 1410ق. ...
  • بلاذرى، أحمد بن یحیى، جمل من انساب الأشراف، تحقیق سهیل ...
  • بهبهانی، محمدباق ر، تعلیقة علی منهج المقال، بی‌نا، بی‌جا، بی‌تا. ...
  • بهرامی، روح الله، کیسانیه؛ تأملاتی در باب زوال امویان و ...
  • تستری، محمد بن علی، قاموس الرجال، مؤسسة نشر الاسلامی، قم، ...
  • جعفریان، رسول، منابع تاریخ اسلام، نشر علم، تهران، 1393. ...
  • حاکم نیشابوری، معرفة علوم الحدیث، تحقیق أحمد بن فارس السلوم، ...
  • حیدری نسب، علیرضا، «ابن شهاب زهری و عداوت اهل بیت ...
  • خطیب بغدادی، تقیید العلم، تحقیق سعد عبدالغفار علی، قاهره: دار ...
  • دوری، عبدالعزیز، نشأة علم التأریخ عند العرب، ابوظبی: مرکز زاید ...
  • دیکسون، عبدالامیر، خلافت اموی (65-86ق)؛ بررسی سیاسی، طهوری، تهران، 1381. ...
  • دینوری، ابوحنیفه، اخبار الطوال، تحقیق عبدالمنعم عامر، منشورات الرضى، قم، ...
  • ذهبی، شمس الدین أحمد، تاریخ الاسلام، تحقیق عمر عبدالسلام تدمرى، ...
  • ذهبی، شمس الدین أحمد، تذکرة الحفاظ، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1419ق. ...
  • ذهبی، شمس الدین أحمد، سیر اعلام النبلاء، تحقیق بشار عواد ...
  • ذهبی، شمس الدین أحمد، میزان الاعتدال فى نقد الرجال، تحقیق ...
  • زاهدی توچائی، محمدحسن، «پژوهشی درباره نامه منسوب به امام سجاد ...
  • زبیری، مصعب بن عبدالله، نسب قریش، تحقیق لوی پروونسال، دارالمعارف، ...
  • زهری، محمد بن مسلم، المغازی النبویه، به کوشش سهیل زکار، ...
  • سزگین، فؤاد، تاریخ نگارش های عربی، ترجمه، تدوین و آماده ...
  • شولر، گریگور، شفاهی و مکتوب، ترجمه نصرت نیل‌ساز، حکمت، تهران، ...
  • صنعانی، عبدالرزاق، المصنف، به کوشش حبیب الرحمن الاعظمی، مجلس العلمی، ...
  • طبری، محمد بن جریر، تاریخ الرسل و الملوک، تحقیق محمد ...
  • طوسی، محمد بن حسن، الرجال، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، مشهد، 1380. ...
  • عسقلانی، ابن حجر، تهذیب التهذیب، مطبعة دائرة المعارف النظامیة، هند، ...
  • عواجی، محمد، مرویات الامام الزهری فی المغازی، الجامعة الاسلامیه، مدینه ...
  • غلامی الهرساوی، حسین، «خادم الامویین محمد بن‌شهاب الزهری»، الفکر الاسلامی، ...
  • فاکهى، محمد بن اسحاق، أخبار مکة فى قدیم الدهر و ...
  • کلینى، محمد بن یعقوب‏، الکافی، به اهتمام محمدحسین درایتى،‏ موسسه ...
  • مالک بن انس، موطأ، محمد مصطفى اعظمى، ‏مؤسسه زاید بن‌سلطان ...
  • مسلم بن حجاج، صحیح، تصحیح محمدفؤاد عبدالباقی، دارالحدیث، قاهره، 1412ق. ...
  • سیرتحول سیره نویسی باتاکید برمکتب مدینه [مقاله ژورنالی]
  • میلانی، علی، نفحات الازهار فی خلاصة عبقات الانوار، الحقائق، قم، ...
  • واقدی، المغازی، مقدمه و تحقیق مارسدن جونز، مؤسسة الأعلمی، بیروت، ...
  • یاقوت حموی، معجم البلدان، دارالصادر، بیروت، 1995. ...
  • یعقوبی، أحمد بن ابی‌یعقوب، تاریخ، دارالصادر، بیروت، بی‌تا. ...
  • Duri, A.A., "Al-Zuhrī: A Study on the Beginning of History ...
  • Faruqi, Nisar Ahmed, Early Muslim historiography: a study of early ...
  • Gibb, Hamilton, "Taʾrikh", Encyclopedia of Islam, Edition 2, Leiden: Brill, ...
  • Goldziher, Ignas, Muslim Studies, translated from the German by C.R. ...
  • Gorke, Andreas, "Authorship in the Sīra Literature", in Concepts in ...
  • Judd, Steve, Religious Scholars and the Umayyads; Piety-minded supporters of ...
  • Khalidi, Tarif, Arabic Historical Thought in Classical Period, UK: Cambridge, ...
  • Lecker, Michael, "Biographical Notes on Ibn Shihāb Al-Zuhrī", Journal of ...
  • Vaglieri, L. Veccia, "Ibn Ashʿath", Encyclopedia of Islam, Edition 2, ...
  • Vahidnia, Farahnaz and others, "Shi‘a Rijali Views of Muhammad ibn ...
  • نمایش کامل مراجع