حضور دیوان‌سالاران ایرانی در تشکیلات اداری امویان

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 284

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHC-51-2_001

تاریخ نمایه سازی: 22 دی 1399

چکیده مقاله:

در بسیاری از پژوهش‌های مربوط به دورۀ امویان، بر عرب‌گرایی والیان و کارگزاران اموی و بی‌توجهی آنان به غیر عرب تأکید شده است. با‌­وجود‌این، در دیوان‌سالاری امویان، جلوه‌های ایرانیِ بازمانده از دورۀ ساسانی و فعالیت‌های دیوان‌سالاران ایرانی، بسیار به چشم می‌خورد. امویان از یک‌سو به سبب ناآگاهی و نیاز تشکیلاتی و از سوی دیگر، به سبب مهارت و توانمندی ایرانیان در این زمینه وامدار دیوان‌سالاری ایران پیش از اسلام بودند. این پژوهش، با در نظر داشتن معیارهایی نظیر گزارش صریح منابع دربارۀ ایرانی بودن دیوان‌سالاران و نیز نشانه‌های احتمالی ایرانی بودن دیوان‌سالاران در گزارش‌های منابع، به شناسایی ایرانیان دیوان‌سالار در این دوره پرداخته و بدین­وسیله، عرب­گرایی امویان را در بخش دیوان‌سالاری در سرزمین‌های شرقی خلافت به چالش کشیده است.

نویسندگان

طاهر بابایی

استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن‌اثیر، عزالدین. الکامل فی التاریخ. بیروت: دار صادر و دار ...
  • ابن‌جوزی، ابوالفرج. المنتظم فى تاریخ الأمم و الملوک. به ‌تحقیق ...
  • ابن‌خلکان، شمس‌الدین احمد. وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان. به ...
  • ابن‌رستة، احمد بن عمر. الاعلاق النفیسة. بیروت: دارصادر، 1892. ...
  • ابن‌سعد، محمد. الطبقات الکبرى. به ‌تحقیق محمد عبد القادر عطا. ...
  • ابن‌طقطقى، محمد بن علی. الفخرى فى الآداب السلطانیة و الدول ...
  • ابن‌عبدربه اندلسى‏، شهاب الدین. العقد الفرید. بیروت: دار الکتب العلمیة‏، ...
  • ابن‌عماد حنبلی، شهاب الدین. شذرات الذهب فی اخبار من ذهب. ...
  • ابن‌فقیه همدانی. کتاب البلدان. به‌ تحقیق یوسف الهادى. بیروت: عالم ...
  • ابن‌قتیبة الدینوری، ابومحمد عبد الله بن مسلم. الإمامة و السیاسة ...
  • ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر. البدایة و النهایة. بیروت: دار الفکر، ...
  • ابن‌ندیم، ابوالفرج محمد بن اسحاق. کتاب الفهرست. به‌ تحقیق رضا ...
  • اجتهادی، ابوالقاسم. بررسی وضع مالی و مالیه مسلمین از آغاز ...
  • اصفهانى‏، ابو الفرج. الأغانی‏. بیروت: دار احیاء تراث عربى‏، 1415ق. ...
  • بلاذری، احمد بن یحیی. فتوح البلدان. بیروت: دار و مکتبة ...
  • همو. کتاب جمل من انساب الأشراف. به ‌تحقیق سهیل زکار ...
  • البوعلی، محمد و سعید خنافره مودت. «جنبش تعریب و نقش ...
  • پیرنیا، حسن. ایران باستان یا تاریخ مفصل ایران قدیم. تهران: ...
  • ثعالبی، ابو منصور عبدالملک بن محمد. تاریخ غرر السیر المعروف ...
  • همو. ثمارالقلوب فی المضاف و المنسوب. به ‌تحقیق محمد ابوالفضل ...
  • الجبری، عبدالمتعال محمد. اصالة الدواوین و النقود العربیة. قاهرة: مکتبة ...
  • جوده، جمال. اوضاع اجتماعی ـ اقتصادی موالی در صدر اسلام. ...
  • جهشیاری، محمد بن عبدوس. کتاب الوزراء و الکتاب. به‌ تحقیق ...
  • خلیفة بن خیاط. تاریخ خلیفة بن خیاط. به ‌تحقیق فواز. ...
  • الدقدوقی، وفیق. الجندیة فی عهد الدولة الامویة. بیروت: موسسة الرسالة، ...
  • ذهبی، شمس الدین محمد بن احمد. تاریخ الاسلام و وفیات ...
  • همو. سیر اعلام النبلاء. به ‌تحقیق شعیب ارناؤوط. بیروت: موسسة ...
  • رضایی، رمضان و دیگران. «نقش دبیران ایرانی در تاسیس و ...
  • سپهری، محمد. «نقش ایرانیان در تشکیلات مالی و دیوانی دولت ...
  • السمعانى، أبوسعید عبدالکریم بن محمد. الأنساب. به ‌تحقیق عبد الرحمن ...
  • صولی، ابوبکر محمد بن یحیی. ادب الکتاب. به ‌تحقیق محمد ...
  • طبری، محمد بن جریر. تاریخ الأمم و الملوک. به ‌تحقیق ...
  • علی‌آبادی، مسلم. «بررسی وضعیت دیوان‌سالاری دورۀ ساسانی». تاریخ پژوهی، شمارۀ ...
  • فائزی، مجتبی. «ابن‌مقفع». ارمغان، شمارۀ 243 (خرداد 1329): 141ـ144. ...
  • فروخ، عمر. الرسائل و المقالات. عبدالحمید الکاتب ـ بدیع الزمان ...
  • قلقشندی، شهاب‌الدین. صبح الاعشی فی صناعة الانشاء. بیروت: دارالکتب العلمیة، ...
  • کردعلی، محمد. امراء البیان. قاهرة: مکتبة الثقافة الدینیة، 2011. ...
  • کسائی، نورالله. «عبدالحمید کاتب». مجلۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی ...
  • ماوردی، ابوالحسن علی بن محمد. الاحکام السلطانیة و الولایات الدینیة. ...
  • محمدی ملایرى، محمد. تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال ...
  • همو. «المترجمون و النقلة عن الفارسیة إلی العربیة فی القرون ...
  • همو. «نقل دیوان عراق از فارسی به عربی، روایتی درباره ...
  • مسعودی، علی بن حسین. التنبیه و الإشراف. چاپ دخویه. لیدن: ...
  • مسکویه، ابوعلی. تجارب الأمم. به ‌تحقیق ابو القاسم امامى. تهران: ...
  • المقداد، محمود. الموالی و نظام الولاء من الجاهلیة الی اواخر ...
  • نفیسی، سعید. تاریخ اجتماعی ایران از انقراض ساسانیان تا انقراض ...
  • هرثمی [شعرانی]، [ابوسعید]. مختصر سیاسة الحروب. به‌تحقیق عبدالرووف عون. بی‌جا: ...
  • یعقوبی، ابن‌واضح. التاریخ. بیروت: دار صادر، بى‌تا. ...
  • Yarshater, Ehsan. "The Persian Presence in the Islamic World", in ...
  • نمایش کامل مراجع