چگونگی مواجهه شیخ طوسی با گفتمان مفید و مرتضی در مسئله «حجیت خبر واحد»

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 284

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQH-49-4_008

تاریخ نمایه سازی: 22 دی 1399

چکیده مقاله:

از عصر شیخ مفید (م 413) تا محقق حلی (م 676) ما شاهد حاکمیت رویکردی در درون گفتمان امامیه هستیم که با عدم پذیرش اخبار آحاد، به اخبار متواتر و محفوف به قرائن بسنده می‌کند. در این بین شیخ طوسی نه تنها در کتاب «العده فی أصول الفقه» اخبار آحاد را حجت دانسته، بلکه در این زمینه ادعای اجماع هم کرده است، ادعایی که در تضاد با اجماع ادعایی سیدمرتضی قرار داد. برای رفع این تناقض، الگوهای متعددی از جانب علمای امامیه ارائه شده است. نگاهی اجمالی به مجموعه آثار شیخ طوسی نشان می‌دهد که وی نیز به اجماع ادعایی خود پایبند نبوده و در اکثر آثار خویش قول به عدم حجیت اخبار آحاد را برگزیده است. شواهدی از این دست، حکایت از این دارند که به جای تأویل گفتار سیدمرتضی، باید به تبیینی نو از نظریه شیخ طوسی درباره نحوه مواجهه با اخبار آحاد روی آورد. به نظر می‌رسد طوسی نیز درون گفتمان مفید و مرتضی قرار دارد، از آنجا که رویکرد استادان وی منجر به کنارگذاشتن بخش عظیمی از سنت و در نتیجه روی آوردن به حکم عقل و اصول عملیه می‌شد، وی قرائتی جدید از «مکتب اصالت قرائن» (مکتب مفید و مرتضی) ارائه داده تا با تکیه بر آن در پذیرش روایات توسعه‌ای ایجاد کند.

نویسندگان

حامد مصطفوی فرد

دانشگاه فردوسی مشهد

سیدکاظم طباطبایی پور

دانشگاه فردوسی مشهد

غلامرضا رییسیان

دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • ابن ادریس، محمد بن احمد، السرائر، نجف: مکتبة الروضة الحیدریة، ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، قم: ...
  • ابن‌حزم، علی بن أحمد، الإحکام فی أصول الأحکام، بیروت: دار ...
  • ابواسحاق شیرازی، ابراهیم بن علی، التبصرة فی أصول الفقه، دمشق: ...
  • ابواسحاق شیرازی، ابراهیم بن علی ، اللمع فی أصول الفقه، ...
  • استرآبادی، محمد امین، الفوائد المدنیة و الشواهد المکیة، قم: مؤسسة ...
  • امام الحرمین، عبدالملک بن عبدالله، التلخیص فی أصول الفقه، بی‌جا: ...
  • انصاری، مرتضی بن محمد امین، فرائد الأصول، قم: مجمع الفکر ...
  • تقوی اشتهاردی، حسین، تنقیح الأصول (تقریرات درس امام خمینی «ره»)، ...
  • حب الله، حیدر، نظریه السنه فی الفکر الامامی الشیعی (التکون ...
  • رضاداد، علیه و سیدکاظم طباطبایی، «گاه شماری آثار شیخ طوسی»، ...
  • شهید اول، محمد بن مکی، ذکری الشیعة فی أحکام الشریعة، ...
  • شیخ بهائی، محمد بن حسین، الوجیزة فی علم الدرایة، نسخه ...
  • شیخ بهائی، محمد بن حسین ، زبدة الأصول، قم: مرصاد، ...
  • صدر، محمد باقر، الاسس المنطقیه للاستقراء، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، 1402 ...
  • طباطبایی، سیدکاظم و علیه رضاداد، «جامع‌نویسان پیش از کلینی»، علوم ...
  • طوسی، محمد بن حسن، الاستبصار، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1363 ق. ...
  • طوسی، محمد بن حسن، الاقتصاد، تهران: منشورات مکتبة جامع چهلستون، ...
  • طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار ...
  • طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، قم: مؤسسة النشر الإسلامی، 1409 ...
  • طوسی، محمد بن حسن، العدة فی أصول الفقه (عدة الأصول)، ...
  • طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، قم: المکتبة المرتضویة لإحیاء آثار ...
  • طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الأحکام، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1364 ...
  • علم‌الهدی، علی بن حسین، الانتصار، قم: مؤسسة النشر الإسلامی، 1415 ...
  • علم‌الهدی، علی بن حسین، الذریعة، تهران: دانشگاه تهران، 1346 ق. ...
  • علم‌الهدی، علی بن حسین، رسائل الشریف المرتضی، قم: دارالقرآن الکریم، ...
  • کاظمی خراسانی، محمدعلی، فوائد الاُصول (تقریرات درس محمدحسین نائینی)، قم: ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، معارج الأصول، قم: مؤسسة آل ...
  • واعظ‌زاده خراسانی، محمد، «نخستین جوامع حدیث (تحقیق درباره کتاب کافی)»، ...
  • نمایش کامل مراجع