ترسیم و تحلیل نقشه علم نگاشتی بروندادهای علمی حوزه اختلال طیف اوتیسم با استفاده از رویکرد هم رخدادی واژگان

مقدمه: یکی از ابزارهای ترسیم نقشه علمی، شاخص همرخدادی است که از مهمترین واژگان مدارک برای بررسی ساختار مفهومی یک حوزه تحقیقاتی استفاده می کند. هدف از انجام پژوهش حاضر، تجزیه و تحلیل ساختار نقشه علمی بروندادهای حوزه اوتیسم از طریق تحلیل همرخدادی واژگان در پایگاه Web of Science بود. روش بررسی: این مطالعه به روش علم سنجی انجام شد. جامعه تحقیق شامل ۱۴۱۸۶ رکورد از تولیدات منتشر شده حوزه اوتیسم طی سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۷ در پایگاه Web of Science بود. داده ها به روش تحلیل شبکه اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: واژگان «توانایی، ناهنجاری، سندرم، اختلال، فنوتیپ و نورون» اصلی ترین واژگان حوزه اختلال طیف اوتیسم بودند. این واژگان بیشترین امتیاز را از نظر شاخص های مرکزیت به دست آوردند. از نظر شاخص های کلان نیز شبکه حوزه اوتیسم شبکه منسجمی بود. در این حوزه، کشورهای آمریکا، انگلستان و کانادا نسبت به سایر کشورها تولیدات بیشتری داشتند و دانشگاهای کالیفرنیا، لندن و هاروارد پرتولیدترین دانشگاه ها در عرصه بین المللی بودند. در بین دانشگاه های ایرانی نیز دانشگاه های علوم پزشکی تهران، آزاد اسلامی و علوم پزشکی شهید بهشتی نسبت به سایر دانشگاه ها تولیدات بیشتری را به خود اختصاص دادند. در بین پژوهشگران برتر از لحاظ تعداد تولیدات در سطح بین المللی، .Matson JL, Zwaigenbaum L و Gillberg Cو در میان پژوهشگران ایرانی نیز «معماری الف، مشایدی پ و احمدلوم» بهترین عملکرد را کسب کردند. نتیجه گیری: اطلاعات به دست آمده از نقشه هم رخدادی واژگانی می تواند به سیاست گذاری هرچه بهتر در حوزه های علمی کمک کند؛ چرا که در این نقشه، هر واژه یا گروه واژگان به نوعی معرف یک حوزه ویژه است. بدین ترتیب، می توان تصمیمات کارامدی برای تخصیص و توزیع منابع اتخاذ کرد. همچنین، پژوهشگران می توانند با موضوعات تازه و محققان برتر هر حوزه آشنا شوند.