نقش دفاع مشروع در روابط بین المللی و جایگاه آن در نظام اسلامی

در ماده 51 منشور ملل متحد آمده است: «در صورت وقوع حمله مسلحانه علیه یك عضو ملل متحد، تازمانی که شورای امنیت اقدامات لازم برای حفظ صلح و امنیت بین المللی را به عمل آورد، هیچ یك از مقررات منشور به حق ذاتی دفاع از خود، خواه به صورت فردی، خواه دسته جمعی، لطمه وارد نخواهد آورد. اعضا باید اقداماتی را که در اعمال حق دفاع از خود به عمل می آورند به شورا گزارش دهند.» از نظر تمام فقهای اسلام نیز چنانچه مسلمین یا سرزمین های اسلامی و یا اساس اسلام از جانب دشمنان مورد تهاجم قرار گیرد، برهمه مسلمانان واجب است با تمامی امكانات خود از آن دفاع کنند. و این حكم مختص اهالی آن سرزمین نیست، بلكه بر همه مسلمانان واجب می شود. تحقیق حاضر از نوع توصیفی - تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات بر پایه مطالعات کتابخانه ای می باشد. نتایج پژوهش بیانگر این قضیه است که مصادیق دفاع مشروع عبارت اند از: دفاع از سرزمین های اسلامی، دفاع از جان و مال مسلمانانی که مورد تعدی و تجاوز قرار گرفته اند و دفاع پیشگیرانه. طبق حقوق اساسی اسلام، رابطه میان ملت ها بر روابط مسالمت جویانه مبتنی است و توسل به جنگ در اسلام به واقع دفاع در برابر جنگی است که آتش آن را دیگران افروختند. اسلام دو کلمه است: دین و صلح. درباره جنگ های پیامبراکرم (ص) نیز بسیاری از اندیشمندان بر این باورند که همه آن ها ماهیت دفاعی داشته و با اصل صلح سازگار است. مطابق این نظر، جنگ های اسلام به هدف اجبار مردم بر پذیرفتن دین جدید نبود، زیرا دین در ماهیت خود اجبارپذیر نیست.