جایگاه اخلاق پژوهشی در نظام آموزش عالی سلامت

با توجه به رشد سریع و پرشتاب علم و فناوری در حوزه آموزش عالی و ﮔﺴﺘﺮش روزاﻓﺰون داﻧﺶ و ارتقاء کیفیت علم، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی مستلزم توسعه فرهنگ ارزش‌های اخلاقی در میان ذینفعان آموزش عالی خصوصاً حوزه سلامت می‌باشد. این مطالعه مروری با هدف بررسی جایگاه اخلاق پژوهشی در نظام آموزش عالی انجام شد. تلاش در شناخت بیشتر و توسعه اخلاق در حوزه سلامت از وظایف مراکز آموزش عالی می‌باشد. بنابراین در مسیر پژوهش، ﺻﺪاﻗﺖ، امانت‌داری و رازداری ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﮋوﻫﺶ، دﻗﺖ در ﺣﺴﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﻮدﺟﻪ و وﺳﺎﻳﻞ، ﺑﺎﻳﺪ مدنظر ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان قرار ﮔﻴﺮد. داده‌های این مقاله با استفاده از مقالات منتشرشده در پایگاه‌های اطلاعاتی؛ Google Scholar،Scopus ، Sciences Direct، Magiran،SID ، PubMed، IranDoc، Iranmedex و با استفاده از کلیدواژه‌های اخلاق، پژوهش، اخلاق پژوهشی، اخلاق آموزشی، آموزش عالی و سلامت جمع‌آوری گردید. از مجموع 2728 مقاله یافت شده تعداد 59 مقاله از بازه زمانی سال‌های 2019- 2003، که اطلاعات آن مرتبط با موضوع تحقیق بوده، موردبررسی قرار گرفت.  یافته‌ها  نشان داد که در همه پژوهش‌های علمی، رعایت  اصول و فرآیند علمی پژوهش، امری ضروری و غیرقابل‌انکار می­باشد که باید توسط همۀ پژوهشگران مورد توجه قرار گیرد. ویژگی‌های فردی شامل تعهد و رازداری، صداقت، پشتکار و صبوری، روحیه همکاری در کار گروهی و ویژگی‌های حرفه‌ای شامل مسئولیت‌پذیری در مقابل جامعه و حامیان، همکاران، آزمودنی‌ها و همچنین، تحلیل داده‌ها و انتشار آن موردتوجه محققان می‌باشد. به‌طورکلی می‌توان گفت رعایت اخلاق در آموزش و پژوهش در جامعه علمی سلامت، نیازمند توجه به زیرساخت‌های لازم و کیفیت در پژوهش می‌باشد. لذا به‌منظور افزایش فرهنگ پژوهش و رعایت اصول اخلاق پیشنهاد می‌گردد، درس اخلاق در پژوهش به‌عنوان واحد درسی در تمامی مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌ها در نظر گرفته شود. همچنین به‌منظور نهادینه کردن فرهنگ اخلاق پژوهشی پیشنهاد به برگزاری کارگاه‌ها و هم‌اندیشی‌های اخلاق در پژوهش به‌طور مستمر می‌باشد.