تبارشناسی ایدئولوژی ناسیونالیسم باستان گرا و دیگری سازی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 482

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PRIW-8-3_006

تاریخ نمایه سازی: 8 بهمن 1399

چکیده مقاله:

سده‌ی نوزدهم آثاری تعیین کننده بر حیات سیاسی و اجتماعی جوامع مختلف داشته است. ایدئولوژی های سیاسی مختلف به عنوان نیروهایی مترقی در قرن نوزدهم گسترش یافتند و همچنان که در تحولات غرب نقش ایفا می کردند بر دیگر جوامع نیز تاثیرگذار شدند. در این میان نقش نخبگان مدافع غربی شدن  در جوامع غیر غربی و چگونگی مواجهه‌ی آنها با این ایدئولوژی ها و تحولات غرب، نقش مهمی در چگونگی فعل و انفعالات تحولات سیاسی و اجتماعی این جوامع به‌ همراه‌ داشت. متعاقب آشنایی با این ایدئولوژی ها، بخشی از نخبگان فکری حول مکتب ناسیونالیسم باستان گرا شکل گرفت که‌ علل عقب ماندگی ایران را دین اسلام و تکثر قومی میدانستند. ناسیونالیسم باستان گرا از پادشاهی هخامنشی و ساسانی و آیین زرتشتی به‌ عنوان عصر طلایی ایران یاد میکرد که‌ با تهاجم اعراب و گسترش دین اسلام دچار افول شده‌ بود. همچنین این جریان ایدئولوژیک همگرایی ملی را در نفی هویت اقوام و تلاش برای یکسان سازی هویتی تعقیب میکرد. در دوره‌ی پهلوی یکم و دوم، ائتلافی میان حکومت و نخبگان مدافع غربی شدن و ملت سازی حول ایدئولوژی خرد گریز ناسیونالیسم باستان گرا ایجاد شد که‌ نهایتاً به‌ ایدئولوژیک شدن عرصه‌ی زیست جهان ایرانی و غیاب ترابط مفاهمه‌ای به‌ عنوان مبانی تشکل جامعه‌ی مدنی، منجر شد. این ناسیونالیسم، شریعت اسلامی و کثرت قومی و فرهنگی را غیریت سازی نموده و با اتخاذ رویکردی مقابله جویانه با آنها  عرصه‌ی زیست جهان را به‌ عرصه‌ی خشونت مبدل کرد. این در حالی است که‌ برای تحقق جامعه‌ی مدنی زیست جهان باید عاری از خشونت و خرد گریزی باشد. ایدئولوژی خر گریز ناسیونالیسم باستان گرا در نهایت با واکنش شریعت اسلامی و پیروزی انقلاب اسلامی ناکام ماند.  

نویسندگان

مسعود رستمی

دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران

صادق زیباکلام

استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آبراهامیان، یرواند. ایران بین دو انقلاب. ترجمه، احمد گلمحمدی و ...
  • آبراهمیان، یرواند تاریخ ایران مدرن. ترجمه، محمد ابراهیم فتاحی، نشر ...
  • آبراهمیان، یرواند مقالاتی در جامعه شناسی سیاسی ایران. ترجمه، سهیلا ...
  • احمدی، حمید. بنیادهای هویت ملی ایرانی. نشر، پژوهشکده‌ مطالعات فرهنگی ...
  • اوثویت،ویلیام. هابرماس. ترجمه، لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان، نشر اختران، ...
  • اوزکریملی،اوموت. نظریههای ناسیونالیسم. ترجمه، محمد علی قاسمی، نشر مؤسسه مطالعات ...
  • ایگلتون، تری. درآمدی بر ایدئولوژی. ترجمه، اکبر معصوم بیگی، نشر ...
  • بشیریه‌، حسین. اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم. نشر نی، تهران: ...
  • بشیریه‌، حسین، موانع توسعه سیاسی در ایران. نشر گام نو، ...
  • راولز، جان. عدالت به مثابه انصاف. ترجمه، عرفان ثابتی، نشر ...
  • طباطبایی، سید جواد. جدال قدیم و جدید. نشر نگاه معاصر، ...
  • کاتم، ریچارد. ناسیونالیسم در ایران. ترجمه، احمد تدین، نشر ...
  • کاتوزیان، همایون. دولت و جامعه در ایران. نشر مرکر، تهران:1379. ...
  • کاتوزیان، همایون.تضاد دولت و ملت. ترجمه، علیرضا طیب، نشر نی، ...
  • کالینگوود، رابین جورج. مفهوم کلی تاریخ. ترجمه، علی اکبر مهدیان، ...
  • کالهون، کریک. ترجمه‌، محمد رفیعی مهر آبادی، انتشارات آشتیان، تهران: ...
  • کوپ، لارنس. اسطوره. ترجمه، محمد دهقانی، انتشارات علمی و ...
  • گلنر،ارنست. ناسیونالیسم. ترجمه، سید محمد علی تقوی، نشر مرکز، تهران:1388. ...
  • میل، استوارت. رساله دربارۀ آزادی. ترجمه، جواد شیخالاسلامی، نشر علمی ...
  • وحدت، فرزین. رویارویی فکری ایران با مدرنیت. ترجمه، مهدی حقیقتخواه، ...
  • هابرماس، یورگن. دگرگونی ساختاری حوزۀ عمومی. ترجمه جمال محمدی، نشر ...
  • هال، جان. جامعۀ مدنی. ترجمه، افشین خاکباز، نشر علمی و ...
  • قیصری، علی. روشنفکران ایران در قرن بیستم. ترجمه، محمد دهقانی، ...
  • لارین، خورخه. مفهوم ایدئولوژی. ترجمه، فریبرز مجیدی، نشر وزارت امور ...
  • مکلنان، گرگور. پلورالیسم. ترجمه، جهانگیر علمداری معینی، نشر آشتیان، تهران:1381 ...
  • آبراهامیان، یرواند. ایران بین دو انقلاب. ترجمه، احمد گلمحمدی و ...
  • آبراهمیان، یرواند تاریخ ایران مدرن. ترجمه، محمد ابراهیم فتاحی، نشر ...
  • آبراهمیان، یرواند مقالاتی در جامعه شناسی سیاسی ایران. ترجمه، سهیلا ...
  • احمدی، حمید. بنیادهای هویت ملی ایرانی. نشر، پژوهشکده‌ مطالعات فرهنگی ...
  • اوثویت،ویلیام. هابرماس. ترجمه، لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان، نشر اختران، ...
  • اوزکریملی،اوموت. نظریههای ناسیونالیسم. ترجمه، محمد علی قاسمی، نشر مؤسسه مطالعات ...
  • ایگلتون، تری. درآمدی بر ایدئولوژی. ترجمه، اکبر معصوم بیگی، نشر ...
  • بشیریه‌، حسین. اندیشه‌های سیاسی در قرن بیستم. نشر نی، تهران: ...
  • بشیریه‌، حسین، موانع توسعه سیاسی در ایران. نشر گام نو، ...
  • راولز، جان. عدالت به مثابه انصاف. ترجمه، عرفان ثابتی، نشر ...
  • طباطبایی، سید جواد. جدال قدیم و جدید. نشر نگاه معاصر، ...
  • کاتم، ریچارد. ناسیونالیسم در ایران. ترجمه، احمد تدین، نشر ...
  • کاتوزیان، همایون. دولت و جامعه در ایران. نشر مرکر، تهران:1379. ...
  • کاتوزیان، همایون.تضاد دولت و ملت. ترجمه، علیرضا طیب، نشر نی، ...
  • کالینگوود، رابین جورج. مفهوم کلی تاریخ. ترجمه، علی اکبر مهدیان، ...
  • کالهون، کریک. ترجمه‌، محمد رفیعی مهر آبادی، انتشارات آشتیان، تهران: ...
  • کوپ، لارنس. اسطوره. ترجمه، محمد دهقانی، انتشارات علمی و ...
  • گلنر،ارنست. ناسیونالیسم. ترجمه، سید محمد علی تقوی، نشر مرکز، تهران:1388. ...
  • میل، استوارت. رساله دربارۀ آزادی. ترجمه، جواد شیخالاسلامی، نشر علمی ...
  • وحدت، فرزین. رویارویی فکری ایران با مدرنیت. ترجمه، مهدی حقیقتخواه، ...
  • هابرماس، یورگن. دگرگونی ساختاری حوزۀ عمومی. ترجمه جمال محمدی، نشر ...
  • هال، جان. جامعۀ مدنی. ترجمه، افشین خاکباز، نشر علمی و ...
  • قیصری، علی. روشنفکران ایران در قرن بیستم. ترجمه، محمد دهقانی، ...
  • لارین، خورخه. مفهوم ایدئولوژی. ترجمه، فریبرز مجیدی، نشر وزارت امور ...
  • مکلنان، گرگور. پلورالیسم. ترجمه، جهانگیر علمداری معینی، نشر آشتیان، تهران:1381 ...
  • نمایش کامل مراجع