تحلیل انگاره اسطوره‌ای پیکرگردانی در افسانه های عامیانه آذربایجان

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 224

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_DEHKH-11-40_006

تاریخ نمایه سازی: 12 بهمن 1399

چکیده مقاله:

یکی از راه­های شناخت باور­ها و عقاید هر ملتی، بررسی نماد­ها و نهادهای اسطوره­ای آن ملت­ها است که از ژرفای ذهن و ضمیرشان سرچشمه گرفته و در تاریخ و هنر و ادبیات آنان جاری و باقی گشته­اند. از مهم‌ترین     راه­های بقای اساطیر کهن می­توان به تغییر شکل یافتن آنان به صورت قصه­ها و داستان­های عامیانه اشاره نمود که با کارکرد فرهنگی خود به حیات انگاره­های اساطیری به عنوان پیکره­ای زنده و پویا مدد­رسان هستند. معنی واژه­های اسطوره و افسانه در ایران و جهان اغلب با هم درهم آمیخته‌شده‌اند. قصه صورت تضعیف‌شده مضمونی قوی­تر یعنی اسطوره است، آن هنگام که اسطوره در مرحله­ای از تاریخ خود، با از دست دادن بخشی از تقدسش به شکل قصه و داستان­هایی که دوره به دوره محل انعکاس اندیشه­های گوناگون، کلمات جدید، آیین­ها و مناسک و آداب تازه­تر می‌شوند، چهره بدل می‌نماید. مطالعه این داستان‌ها در ژرف‌ساخت، ما را با بستر اسطوره‌ای این افسانه‌ها آشنا می‌سازد. افسانه­های آذربایجان از جنبه برخورداری از نمونه­ها برای انگاره پیکر گردانی از غنای قابل‌توجهی برخوردارند چنانچه پژوهش حاضر بر می­نماید در افسانه‌های آذربایجان انواع پیکر گردانی‌ها، پیکر گردانی انسان به حیوان و انسان به انسان و انسان به گیاه و جماد و بالعکس و نیز استحاله­های دیو و پری و دیگر موجودات عجیب و افسانه‌ای به‌خوبی قابل مشاهده است.

نویسندگان

حمیده حرمتی

استادیار زبان و ادبیات فارسی، عضو هیات علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز،تبریز،ایران.

الهام آذربرزین

دانشجوی کارشناسی ارشد،دانشگاه هنر اسلامی تبریز،تبریز،ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آموزگار، ژاله (1374). تاریخ اساطیری ایران. تهران: سازمان مطالعه و ...
  • آذر افشار، احمد (1380). افسانه­های آذربایجان. چ نهم. تهران: ابجد. ...
  • افشاری، مهران (1387). تازه­به­تازه نوبه­نو. چ 2. تهران: چشمه. ...
  • الیاده، میرچا (1375). اسطوره، رؤیا، راز. ترجمه رؤیا منجم. تهران: ...
  • الیاده، میرچا (1391). اسطوره واقعیت. ترجمه مانی صالحی. چ اول. ...
  • امیرقاسمی، مینو (1391). درباره قصه­های اسطوره­ای. تهران: مرکز. ...
  • باستید، روژه (1370). دانش اساطیر. چ اول. تهران: توس. ...
  • بتلهایم، برونو (1381). افسون افسانه‌ها. ترجمه اختر شریعت زاده. تهران: ...
  • بتلهایم، برونو (1369). کاربردهای افسانه. ترجمه کاظم شیوا رضوی. شیراز. ...
  • برفر، محمد (1389). آینه جادویی خیال. تهران: امیر­کبیر. ...
  • بولتمان، رودولف (1379). اسطوره امکان وجودی. گذار از جهان اسطوره ...
  • بهرنگی، صمد و بهروز دهقانی (1382). افسانه­های آذربایجان. تهران: نامک. ...
  • بی نام.(1375).اوستا. ترجمه جلیل دوستخواه. تهران: مروارید. ...
  • پور اکبر، ر.بی‌تا. ادبیات شفاهی آذربایجان. تبریز: بهروز. ...
  • جعفرزاده، حسن- م.(1392). شخصیت‌های قصه‌های عامیانه آذربایجان. تبریز: سومر. ...
  • جوادی، شفیع.(1374). گیاهان مقدس. تهران: مؤسسه جغرافیایی و انتشارات ارشاد. ...
  • جین گرین، میرندا­ (1376). اسطوره­های سلتی. ترجمه عباس مخبر. تهران: ...
  • خدیش، پگاه.(1391). ریخت شناسی افسانه های جادویی. تهران: علمی و ...
  • درویشیان، علی‌اشرف(1377). برگزیده آثار صمد بهرنگی. تهران: کتاب و فرهنگ. ...
  • دلاشو، م.لوفلر (1386). زبان رمزی قصه­های پری‌وار. ترجمه جلال ستاری. ...
  • دوبوکور، مونیک (1376). رمزهای زنده جان. ترجمه جلال ستاری. تهران: ...
  • دورکیم، امیل (1383). صور بنیانی­ حیات ­دینی: توتم پرستی در ...
  • رستگارفسایی، منصور.(1383). پیکرگردانی در اساطیر. تهران پژوهشگاه علوم انسانی و ...
  • سجاد­پور، فرزانه (1378). فسون فسانه. تهران: سپیده سحر. ...
  • ستاری، جلال (1378). اسطوره و رمز. چ دوم. تهران: سروش. ...
  • ستاری، جلال.(1389). جهان اسطوره‌شناختی. ج 1. تهران: مرکز. ...
  • سفیدگ، حمید (1380). عناصر افسانه­های عامیانه آذربایجان. کتاب ماه هنر ...
  • سیپک، ییری.(1384). ادبیات فولکلور ایران. ترجمه محمد اخگری. تهران: سروش ...
  • سیداف، نورالدین (1388). افسانه­های آذربایجان. تهران: دنیای نور. ...
  • صدیق، ح.( 1357). هفت مقاله پیرامون فولکلور و ادبیات مردم ...
  • صمدی، مهرانگیز (1383). ماه در ایران از قدیمی­ترین ایام تا ...
  • فریزر، جیمز جرج.(1387). شاخه زرین. چ 5. تهران: آگاه. ...
  • فضایلی، سودابه (1384). فرهنگ غرایب. تهران: نشر افکار و پژوهشکده ...
  • کریمی، م(1358).ادبیات باستان آذربایجان. تبریز: ایشیق. ...
  • کزازی، میر جلال‌الدین (1372). رؤیا، حماسه، اسطوره. تهران: مرکز. ...
  • کوهی، جعفر (1385). افسانه­های دیار شهریار. تهران: پژوهشکده مردم­شناسی. ...
  • لوی­استروس، کلود (1380). اسطوره و تفکر مدرن. ترجمه فاضل لاریجانی ...
  • محجوب، محمد­جعفر (1383). ادبیات عامیانه ایران. مجموعه مقالات درباره افسانه­ها ...
  • میر صادقی، جمال (1376). ادبیات داستانی. چ سوم. تهران: سخن. ...
  • هامیلتون، ادیت (1387). افسانه­های بی­زمان. ترجمه پریرخ صنیعی. تهران: انتشارات ...
  • هدایت، صادق (1344). نیرنگستان. تهران: امیرکبیر. ...
  • یاحقی، محمد جعفر.(1386). فرهنگ اساطیر و داستان واره­ها در ادب ...
  • مقالات ...
  • امین تفرشی، بابک.(1378). ای اژدها بمیر خورشید ما مگیر. مجله ...
  • فرهادی، مرتضی (1372). گیاهان و درختان مقدس در فرهنگ ایرانی. ...
  • بلوک­باشی، علی (1369). بقایای فرهنگی: نقش و ارزش. کلک شماره ...
  • یوسفی، غلامحسین (1375). افسانه­های عامیانه. فصلنامه کرمان ش 20-21. ...
  • 47. Afandiyev.pasa.(1992).Azarbaycan sifahi xalqadabiyyati.baki: maarif ...
  • نمایش کامل مراجع