بسط استعاری مفاهیم ذهنی مرتبط با «روز قیامت» در قرآن کریم از منظر معناشناسی شناختی (براساس طرح‌واره‌های تصویری حجمی)‌

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 249

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NRGS-7-2_002

تاریخ نمایه سازی: 12 بهمن 1399

چکیده مقاله:

معناشناختی شاخه‌ای از دانش زبان‌شناسی شناختی است که سعی در ایجاد برقراری ارتباط میان واژه‌ها و مفاهیم ذهنی از طریق الگوگیری از افعال فیزیکی و اندام‌های جسمی انسان دارد. ازجمله شیوه‌هایی که معناشناسی شناختی بدان تکیه کرده ‌است،بسطاستعاری معنای مرکزی واژگان و ارائه طرح‌واره‌ تصویری در جهت درک مفهوم انتزاعی نهفته در حوزه معنایی واژه در بافت زبانی‌گفتاری است. قرآن کریم، این معجزه ادبی‌فرهنگی، که با هدف ارشاد انسان در مسیر اصلی خلقت بر پیامبر گران‌قدر اسلام صلوات الله علیه نازل شده ‌است،دربارۀ روز عظیم قیامتنکات مهمی را به شیوه‌های مختلفِ بیانی متذکر می‌شود؛ ازین‌رو در پژوهش حاضر کوشش شده است تا با استناد بر روش وصفی‌تحلیلی و با ارائه انواع طرح‌واره تصویری- در حدّ امکان - پرده از زیبایی‌های ناب نهفته در جملات و عبارات مفهومی حوادث روز قیامت برداشته شود. دستاورد پژوهش گویای آنست که بیان مفاهیم ذهنی با استفاده از تعامل فیزیکی انسان با پدیده‌های محیط بیرونی گستره معنایی واژگان را وسعت می‌بخشد. در‌همین‌راستا مخاطب قادر خواهد بود مفاهیم پیچیده را با توجه به پیوند هم‌نشینی واژگان در بافت زبانی‌گفتاری رمزگشایی کند.

نویسندگان

نصراله شاملی

استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده زبانهای خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

فرزانه حاجی قاسمی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی،دانشکده زبانهای خارجی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • ابن‌‌‌‌منظور (‌‌‌1988م/ ‌‌‌1408ه)، ‌‌‌لسان ‌‌‌العرب، ‌‌‌بیروت‌: دار ‌‌‌إحیاء ‌‌‌التراث ‌‌‌العربی. ...
  • الزجاجی، ابوالقاسم (١٩٨٤م)، حروف المعانی، تحقیق علی توفیق الحمد، الأردن: ...
  • السیوطی، جلال الدین عبد الرحمن (١٩٥١م)،الإتقان فی علوم القرآن، القاهرة: ...
  • دهخدا،علیاکبر (بی‌تا)،لغتنامهدهخدا،زیرنظردکترمحمدمعینودکترجعفرشهیدی،تهران: سیروس. ...
  • راسخ‌مهند، محمد (1393)، درآمدی بر زبان‌شناسی شناختی نظریه‌ها و مفاهیم، ...
  • زاهدی، کیوان و محمدی زیارتی، عاطفه (1390)، «شبکه معنایی «از» ...
  • صفارزاده، طاهره(بی‌تا)،ترجمه قرآن، مرکز تحقیقات رایانه­ای قائمیه اصفهان. ...
  • صفوی، کورش (1384)،فرهنگ توصیفی معنی‌شناسی،تهران: فرهنگ معاصر. ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین (1392هـ . ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: ...
  • --- (1417هـ . ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة ...
  • طبرسی، الفضل بن الحسن (1427هـ . ق)، مجمع البیان فی ...
  • گلفام، ارسلان و فاطمه یوسفی­راد (1381)، «زبان­شناسی شناختی و استعاره»، ...
  • فتوحی، محمود (1390)، سبک‌شناسی: نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها. تهران: سخن. ...
  • فیاضی،مریم‌السادات (1388)،«خاستگاهاستعاریافعالحسیچندمعنادرزبانفارسیازمنظرمعنی‌شناسیشناختی»،فصلنامةادبپژوهی،شماره 4،تهران. ...
  • قائمی­نیا، علی­رضا (1388)، «شبکه­های شعاعی در معناشناسی قرآن»، ذهن، شماره ...
  • قطب، بن ابراهیم شاذلی (1980)،التصویر الفنی فی القرآن الکریم، بیروت، ...
  • نرم افزار «فرهنگ اصطلاحات اصول». ...
  • نغزگوی کهن، مهرداد و محمد راسخ­مهند (1391)، دستوری­شدگی و بسط ...
  • Croft, William and D. Alan Cruse (2004), Cognitive Linguistics, Cambridge: ...
  • Evans, Vyvyan and Melanie Green (2006), Cognitive Linguistics: An Introduction, ...
  • Geeraerts, Dirk, Ed (2006), Cognitive Linguistics: Basic Readings, Mouton De ...
  • Johnson, Mark (2005), "The Philosophical Significance Of Image Schemas", From ...
  • Lakoff, G., M. Johnson & M. Turner (1989), More Than ...
  • Lakoff, George (1987), Women, Fire and Dangerous Things, What Categories ...
  • Langacker, Ronald (1987) Foundation Of Cognitive Grammar, Volume I. Stanford, ...
  • نمایش کامل مراجع