بررسی مقام «صبر» در متون عرفانی ادب فارسی و راهکارهای عملی آن در روانشناسی مثبت‌گرا

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 495

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLSS-52-2_004

تاریخ نمایه سازی: 25 بهمن 1399

چکیده مقاله:

انسان معاصر با مشکلات روانی مختلفی روبه ‌رو است. در سال‌های اخیر برخی از روانشناسان در شاخة روانشناسی مثبت‌ گرا برای حل این مشکلات به معنویت توجه و گرایش نشان داده‌ اند. عرفان ایرانی- اسلامی که سنت معنوی شناخته‌شده ‌ای است و بیشتر در قالب متون ادبی بروز و ظهور یافته است به معارف والایی اشاره دارد که می‌توان در پرتو آموزه ‌های روانشناسی جدید برداشت‌ ها و نتایج جدیدی از آن به دست آورد و بین این دو معرفت، تطبیق و مقایسه صورت داد. بررسی متون منثور ادبی که در آن تجربه ‌های عرفانی نمود یافته است و ابعاد معنوی بشر را بازتاب می‌دهد، می‌تواند دستاوردهای عینی و تجربی در اختیار روان‌ شناسان قرار دهد. یکی از موضوعاتی که می‌تواند در این دو حوزه، مقایسه و تطبیق شود، صبر است. بدین‌منظور در نوشتة حاضر تعریف، اهمیت، انواع و درجات مقام عرفانی صبر در متون منثور عرفانی ادب فارسی استخراج شد، جایگاه صبر از منظر روانشناسی و نتایج و پیامدهای عملی آن در زندگی انسان امروز بررسی گردید و مفهوم صبر از دیدگاه این دو معرفت با یکدیگر تطبیق و مقایسه شد. نتایج نشان داد تعاریف صبر و مبانی عملی آن در متون عرفانی در مواردی با تعابیر مختلف صبر در روانشناسی مشابهت و نزدیکی می‌یابد.    

نویسندگان

وجیهه ربیع

دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم، ترجمۀ محمدمهدی فولادوند. ...
  • اسپیلکا، برنارد و دیگران. (۱۳۹۰). روانشناسی دین بر اساس رویکرد ...
  • افراسیاب‌پور، علی‌اکبر. (۱۳۹۰). روانشناسی و عرفان. تهران: خرمشهر. ...
  • امیری، حسین و دیگران. (۱۳۹۲). «مفهوم‌شناسی صبر در اسلام و ...
  • ایزدی طـامه، احمد و دیگران. (١٣٨٩). «مقایسۀ تأثیر آموزش صبر ...
  • ایزدی طامه، احمد و همکاران. (۱۳۸۷). «صبر؛ مبانی نظری و ...
  • پروین، لارنس‌ و اولیور‌ جان. (۱۳۸۱). شخصیت، نظریه و پژوهش.‌ ...
  • تبرایی، رامین و دیگران. (۱۳۸۷). «بررسی سهم تأثیر جهت‌گیری مذهبی‌ ...
  • حسین‌ثابت، فریده. (۱۳۸۷). «اثربخشی آموزش صبر بر اضطراب افسردگی و ...
  • حسین‌ثابت، فریده. (۱۳۹۱). «مبانی دینی و تحلیل روان‌شناختی صبر با ...
  • حق‌رنجبر، فرخ و دیگران. (۱۳۹۰). «تاب‌آوری و کیفیت زندگی مادران ...
  • خدارحیمی، سیامک. (۱۳۷۴). مفهوم سلامت روان‌شناختی. تهران: جاویدان خرد. ...
  • خدایاری‌فرد، محمد و دیگران. (۱۳۷۹). «آماده‌سازی مقیاس نگرش مذهبی دانشجویان». ...
  • خوشحال دستجردی، طاهره. (١٣٨٣). «نقش صبر در‌ تکامل‌ روحی انسان ...
  • خوشحال دستجردی، طاهره. (١٣٨۴). بازتاب مفهوم قرآنی صبر در ادبیات ...
  • دهباشی، مهدی و میرباقری‌فرد، سیدعلی‌اصغر. (۱۳۸۸). تاریخ تصوف (۱). تهران: ...
  • رزم‌زن، زینب. (١٣٩٠‌). بررسی رابطۀ مؤلفه‌های صبر و تـاب‌آوری بـا ...
  • ریان، ام. ‌جـی. (١٣٨٨). قـدرت‌ صـبر‌. تـرجمۀ افـسانه محمدی. تهران: ...
  • زمانی، کریم. (۱۳۹۴). شرح جامع مثنوی دفتر دوم. تهران: اطلاعات. ...
  • سارافینو، ادوارد پی. (۱۳۸۴). روانشناسی سلامت. ترجمۀ علی احمدی ابهری ...
  • سرتیپی، زهرا و دیگران. (1395). «کارآمدی آموزش صبر بر اساس ...
  • سهروردی، شهاب‌الدین ابوحفص عمر. (۱۳۷۴). عوارف‌المعارف. ترجمة ابومنصور بن عبدالمؤمن ...
  • شکوفه‌فرد، شایسته و خرمائی، فرهاد. (١٣٩١). «صبر و بررسی‌ نقش ...
  • صفورایی پاریزی، محمدمهدی. (١٣٨٩). نقش فضیلت اخلاقی صــبر در بـهداشـت‌ ...
  • عطار، فریدالدین محمد. (۱۳۴۶). تذکره الاولیا. تصحیح محمد استعلامی. تهران: ...
  • غباری بناب، باقر و محمد خدایاری‌فرد. (١٣٧٩). «رابـطۀ تـوکل به ...
  • غزّالی، محمد. (۱۳۷۱). کیمیای سعادت. به کوشش حسین خدیوجم. تهران: ...
  • غضنفری، فیروزه و دیگران. (۱۳۹۵). «بررسی کارآمدی آموزش صبر بر ...
  • فراهیدی، خلیل‌بن احمد. (1410ق.). العین. تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم ...
  • قشیری، عبدالکریم بن هوازن. (۱۳۸۵). ترجمۀ رسالۀ قشیریه. ترجمۀ ابوعلی ...
  • قشیری، عبدالکریم بن هوازن. (1425ق.). لطایف الاشارات. ج۳. قاهره: بی‌جا. ...
  • قمری، محمد. (١٣٨٩‌). «بررسی‌ رابطه دین‌داری و میـزان شـادمانی‌ در‌ ...
  • کاشانی، عزالدین محمود. (1381). مصباح‌الهدایه و مفتاح‌الکفایه. به تصحیح جلال‌الدین ...
  • کاشانی، عزالدین محمود. (1382). مصباح‌الهدایه و مفتاح‌الکفایه. به تصحیح عفت ...
  • کلابادی، ابوبکر محمد. (1371). متن و ترجمۀ کتاب التعرف. به ...
  • مستملی بخاری، اسماعیل ابن‌محمد. (1365). شرح التعرف لمذهب التصوف. به ...
  • ملتفت، قوام و محمد خیر. (١٣٩١). «رابطه بین ادراک دانـش‌آمــوزان ...
  • منور، محمد. (۱۳۱۳). اسرارالتوحید. تصحیح احمد بهمنیار. تهران: چاپ فردین. ...
  • مولوی، جلال‌الدین محمد بلخی. (۱۳۹۶). مثنوی معنوی. به تصحیح محمدعلی ...
  • میبدی، ابوالفضل رشیدالدین. (۱۳۷۱). کشف‌الاسرار و عده‌الابرار. به اهتمام علی‌اصغر ...
  • میرمهدی، سیدرضا؛ صفاری‌نیا، مجید و شریفی، احسان. (۱۳۹۵). معنویت درمانی ...
  • نجم رازی، عبدالله. (۱۳۵۳). مرصادالعباد من المبدأ إلی المعاد. به ...
  • نوری، نجیب‌الله. (۱۳۸۷). «بررسی پایه‌های روانشناختی و نشانگان صبر در ...
  • وست، ویلیام. (۱۳۹۳). روان‌درمانی و معنویت. ترجمه دکتر شهریار شهیدی ...
  • هجویری، علی بن عثمان. (۱۳۳۶). کشف‌المحجوب. از روی نسخة تصحیح ...
  • هجویری، علی بن عثمان. (۱۳۸۶). کشف‌المحجوب. به تصحیح دکتر محمود ...
  • یوسفی، فریده و زهرا مرحمتی. (۱۳۹۴). «بررسی رابطه بین ابعاد ...
  • Baumeister, F,. Vohs, D., and Tice, D. (2007). The Strength ...
  • Campton, W. C. Smith, M. L. Cornish, K. A. & ...
  • Fountoulakis, K, N, et al,. (2008). Late-Life depression, religiosity, cerebral ...
  • Huebner, E. S. (2004). Research on assessment of life satisfaction ...
  • Kobasa, S.C, et al, 1982, Personality and Exercises Buffers in ...
  • Lazarus, Richard S. & Folkman, Susan (1984), Stress, Appraisal, and ...
  • Logue, A. W. (1988). Research on self-control: An integrating framework. ...
  • Maddi, S. R, 1999, Comments on trends in hardiness research ...
  • Piedmont, Ralph L. (2007). Research in the Social Scientic Study ...
  • Ryan, r.m, deci, e, l. (2001). on happiness and human ...
  • Ryff C.D. (1995). pspsychological well-being in adult life. Current directions ...
  • Seligman, M. E. P. & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: ...
  • Stellman, Jeanne Mager. (1998). Encyclopaedia of Occupational Health and Safety, ...
  • Tangney, J. P., Baumeister, R. F., & Boone, A. L. ...
  • نمایش کامل مراجع