مطالعه مقایسه ای مسکن بومی روستایی سیستانی و بلوچ از منظر بازشناسی کالبدی با رویکرد انسانشناسی فرهنگی
محل انتشار: فصلنامه مسکن و محیط روستا، دوره: 37، شماره: 163
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 336
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JHRE-37-163_002
تاریخ نمایه سازی: 1 اسفند 1399
چکیده مقاله:
از خصوصیات بارز معماری مسکونی بومی آن است که با محیط فرهنگی خود مطابقت داشته و بدون دخالت معماران، بر پایه سنت عامیانهای شکل گرفته که در بطن فرهنگ آن جامعه جریان دارد و به نوعی با نیازها، آرمانها و جهانبینیهای مردمانی که در واقع سازندگان آن بنا نیز هستند، مرتبط است. تداوم سنت، تداوم معماری بومی را به‌همراه خواهد داشت، آن هم نه به‌صورت کلیشهای، بلکه به‌عنوان بازنمودی از یک فرهنگ که در محیطی زنده به‌وجود میآید و رشد میکند. انسانشناسی فرهنگی، به‌عنوان یکی از زیرشاخههای انسانشناسی، نقش مؤلفه فرهنگ را در شکلگیری محیط انسانی، اساسیترین مؤلفه دانسته و به سبب این نگرش ویژه، امروزه در زمینه مطالعات معماری مورد استفاده قرار میگیرد. از طریق این علم میتوان به علل ظهور یک الگو در کالبد معماری و رابطه متقابل میان یک اثر با ویژگی‌های فرهنگی تشکیل دهندهاش، که در سنت عامیانه آن ریشه دارد، دست یافت. ازآنجا که گستره سیستان و بلوچستان، به‌دلیل تنوع قومی و بکر بودن مناطق روستایی، عرصهای مناسب برای دستهبندی معماری مسکونی با ویژگی‌های بومی است، بنابراین پژوهش حاضر، این عرصه را مورد مطالعه قرار داده و بر آن است که چگونگی و چرایی تفاوتها و شباهت‌های پدید آمده را از طریق علم انسانشناسی فرهنگی و توجه به جایگاه سنت عامیانه اقوام بلوچ و سیستانی مورد تحلیل قرار دهد. در این راستا با بررسی نظریات پایه در حوزه انسانشناسی فرهنگی و جایگاه فرهنگ و سنت در میان دو قوم بلوچ و سیستانی، به میزان ارتباط آن با کالبد معماری مسکونی بومی از طریق مشاهده و مطالعه میدانی چند نمونه از مصادیق آن در حوزه سیستان و بلوچستان پرداخته می‌شود. هرچند نمیتوان عوامل محیطی را نادیده گرفت اما نتایج پژوهش بیانگر اهمیت نقش فرهنگ در بازشناسی کالبد معماری مسکونی بومی این مناطق است، از اینرو میتوان اذعان داشت تداوم سنت عامیانه که در قالب رفتارهای روزانه و مبتنی بر کنشهای متقابل انسان و محیط و انسان و انسان(ها) شکل گرفته است، موجبات تداوم مسکن با ویژگی‌های بومی در مناطق روستایی میگردد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
نیما ولیبیگ
PHD, Urban & Architectural Conservation, Assistant Professor and faculty member of Art University of Isfahan, Faculty of Conservation.
سحر رستگارژاله
PH.D student at restoration of monuments group of Isfahan Art University
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :