ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

تجزیه پایداری و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط بر عملکرد دانه لاین‌های امیدبخش اصلاحی برنج (Oryza sativa L.)

محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 20، شماره: 4
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 481

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1155066

شناسه ملی سند علمی:

JR_AGRO-20-4_005

تاریخ نمایه سازی: 1 اسفند 1399

چکیده مقاله:

بهبود صفات و ویژگی‌های ارقام بومی و اصلاح‌ شده برنج ایرانی از مهم‌ترین برنامه‌های تحقیقاتی برنج در کشور محسوب می‌شود. در همین ارتباط تعداد هفت لاین خالص اصلاحی منتخب برنج در سه سال (1393 تا 1395) و چهار منطقه تنکابن، آمل، بابل و بهشهر در استان مازندران از نظر پایداری عملکرد و اثر متقابل ژنوتیپ در محیط مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تفاوت بین ژنوتیپ‌ها از نظر اغلب صفات از جمله ارتفاع بوته، تعداد خوشه در بوته، تعداد دانه پر در خوشه و عملکرد دانه در اغلب محیط‌ها معنی‌دار بودند. لاین G1 (AN74؛ حاصل از تلاقی نعمت/علی‌کاظمی)، بطور معنی‌داری زودرس‌تر از سایر لاین‌های امیدبخش بود و با رقم زودرس طارم محلی در یک گروه قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر سال‌، اثر متقابل سال در مکان، ژنوتیپ در مکان و سال در مکان در ژنوتیپ بر عملکرد لاین‌های مورد ارزیابی معنی‌دار بود. نتایج تجزیه پایداری عملکرد ژنوتیپ‌ها نشان داد که لاین G1 (AN74)، با شیب خط رگرسیونی غیر‌معنی‌دار (62/0=bi) و میانگین عملکرد 6500 کیلوگرم در هکتار، دارای پایداری اختصاصی برای مناطق مرکزی مازندران بود. لاین G7، (TS84)، با شیب خط رگرسیونی غیرمعنی‌دار (89/0) و عملکرد دانه 8089 کیلوگرم در هکتار، از پایداری عمومی بالایی برخوردار بود. تجزیه اثر متقابل ژنوتیپ در محیط به روش امی (AMMI) نشان داد که تنها مولفه‌های اثر متقابل اول و دوم بر عملکرد دانه معنی‌دار بودند و به ترتیب 8/36 و 1/26 درصد از تغییرات اثر متقابل ژنوتیپ در محیط بر عملکرد دانه را توجیه کردند. نتایج نشان داد که لاین زودرس و پاکوتاه G1 (AN74) با میانگین عملکرد 6500 کیلوگرم در هکتار دارای پایداری مناسبی در مناطق مرکزی مازندران (آمل و بابل) و لاین متوسط‌رس و پاکوتاه G7 (TS84؛ حاصل از تلاقی SHZ2/طارم محلی) با میانگین عملکرد 8089 کیلوگرم در هکتار در اغلب محیط‌ها دارای پایداری بالاتر و نوسان عملکردی کمتری نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها بود. لاین G1 (AN74؛ حاصل از تلاقی نعمت/علی‌کاظمی) دارای کوتاه‌ترین ارتفاع بوته (7/85 سانتی‌متر) و زودرس‌ترین لاین (97 روز از بذرپاشی در خزانه تا برداشت) بود. بدین جهت، دو لاین AN74 و TS84 به عنوان ژنوتیپ‌های مناسب جهت ادامه بررسی در آزمایشات تحقیقی ترویجی و ارزیابی‌های به زراعی قابل توصیه هستند.

کلیدواژه ها:

Combined analysis of variance ، Promissing lines ، Regression ، Rice and Stability of grain yield. ، برنج ، تجزیه واریانس مرکب ، پایداری عملکرد ، رگرسیون و لاین امیدبخش

نویسندگان

علی مومنی

Associate Prof., Rice Research Institute of Iran, Mazandaran Branch, Amol. Agricultural Research, Education and Extension (AREEO), Iran

علی محدثی

Researcher, Rice Research Institute of Iran, Mazandaran Branch, Amol. Agricultural Research, Education and Extension (AREEO), Iran

مهرداد عمواقلیطبری

Assistant Prof., Rice Research Institute of Iran, Mazandaran Branch, Amol. Agricultural Research, Education and Extension (AREEO), Iran

فاطمه توسلی لاریجانی

Researcher, Rice Research Institute of Iran, Mazandaran Branch, Amol. Agricultural Research, Education and Extension (AREEO), Iran

وحید خسروی

Researcher, Rice Research Institute of Iran, Mazandaran Branch, Amol. Agricultural Research, Education and Extension (AREEO), Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Akcura, M., Y. Kaya, Taner, S. and R. Ayranci. 2006. ...
  • Alinia, F., M. Z. Nouri, M. Hosseini-Chaleshtari, R. Erfani, M. ...
  • (In Persian). ...
  • Anandan, A. and R. Eswaran. 2009. Genotype by environment interactions ...
  • Anonymous. 2015. National Agriculture Statistics of 2013-14, Crop and Horticulture ...
  • Anonymous. 2002. Breeding Rice for the High-potential Irrigated Systems. WARDA ...
  • Balestre, M., V. B. dos Santos, A. A. Soares and ...
  • Farshadfar, E. 1998. Application of Biometrical Genetics on Plant Breeding. ...
  • Finlay, K. W. and G. N. Wilkinson. 1963. The analysis ...
  • Gauch, J. H. G. and R. W. Zobel. 1996. AMMI ...
  • Gomez, K. A. and A. A. Gomez. 1984. Statistical Procedures ...
  • Hazell, P. B. R. 2009. The Asian Green Revolution. Sustainable ...
  • International Rice Research Institute. 2007. “CropStat for Windows 7.2,” DAPO, ...
  • Kang, M. 1988. A rank-sum method for selecting high yielding, ...
  • Katsura, K., Y. Tsujimoto, M. Oda, K. Matsushima, B. Inusah, ...
  • Mackill, D. J. and J. M. Bonman. 1992. Inheritance of ...
  • Mohaddesi, A., S. Bakhshipour, A. Abbasian, M. Sattari and M. ...
  • Mohammadi, M., P. Sharifi and R. Karimizadeh. 2016. Stability analysis ...
  • Mostafavi, K., S. S. Hosseini-Imeni and M. Firoozi. 2014. Stability ...
  • Moumeni, A., M. A. Tabari, V. Khosravi, F. Tavassoli-Larijani, I. ...
  • Nahvi, M., M. Alahgholipour and M. S. Mohammad-Salehi. 2002. Study ...
  • Pathak, M. D., F. Andres, N. Galacgac and R. Raros. ...
  • Rahim-Soroush, H., B. Rabiei, M. Nahvi and M. Ghodsi. 2007. ...
  • Rashmi, K. P., B. M. Dushyanthakumar, G. K. Nishanth and ...
  • SAS Institute Inc. 2013. The SAS System for Windows. Release ...
  • Sedghi-Azar, M., G. A. Ranjbar, H. Rahimian and H. Arefi. ...
  • Seyou, M., S. Alamerew and K. Bantte. 2016. Stability analysis ...
  • Sharifi, P., H. Aminpanah, R. Erfani, A. Mohaddesi and A. ...
  • Tabari, M. A., S. A. A. Fathi, G. Nouri-Ganbalani, A. ...
  • Wang, Y., Y. Xue and J. Li. 2005. Towards molecular ...
  • Yan, W., L. A. Hunt, Q. Sheng and Z. Szlavnics. ...
    • نمایش کامل مراجع