ارزیابی و اولویت‌بندی معیارهای مؤثر بر انتخاب گونه‌‌های سیمای سرزمین با استفاده از سیستم‌‌های تصمیم‌‌گیری چند معیاره

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 203

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJAE-9-1_006

تاریخ نمایه سازی: 2 اسفند 1399

چکیده مقاله:

پیچیدگی سامانه های طبیعی، گستردگی مقیاس بحران‌‌های تنوع زیستی و کمبود بودجه، ارائه برنامه‌‌های حفاظتی برای همه گونه‌‌های یک بوم‌‌سازگان را ناممکن ساخته است. اولویت‌‌بندی حفاظتی گونه‌‌ها این مشکل را تا حد زیادی کم رنگ می‌‌نماید. برای اولویت‌‌بندی گونه‌‌ها می‌‌توان از معیارهای متعددی استفاده کرد که در برخی موارد بین این معیارها همبستگی وجود دارد. بنابراین، ارزیابی دقیق معیارها یک مسئله تصمیم‌‌گیری چندمعیاره است. مطالعه حاضر که مکمّل پژوهش پیشین ما در خصوص انتخاب گونه‌‌های سیمای سرزمین در مناطق مرکزی ایران است، به بیان جزئیات روش تلفیقی دیمتل و فرایند تحلیل شبکه‌ای (DANP)به منظور ارزیابی معیارهای مورد استفاده در فرایند انتخاب گونه‌‌های سیمای سرزمین می‌‌پردازد. بررسی روابط علّت و معلولی و ارزش گذاری معیارها نشان داد که اندازه گستره خانگی تاثیرگذارترین و دسترسی به اطلاعات و قابلیت پایش تاثیرپذیرترین معیارها می‌‌باشند. همچنین، زیرمعیارهای تضاد با منافع انسانی، آسیب‌‌پذیری نسبت به تغییرات اقلیمی، و سطح زیستگاه‌‌های اشغال شده به ترتیب بالاترین اولویت‌‌ها را در انتخاب گونه‌‌های سیمای سرزمین دارند. بر اساس نتایج به دست آمده می‌‌توان استنباط نمود که سیستم‌‌های تصمیم‌‌گیری چندمعیاره به شکل مؤثری امکان ارزیابی معیارهای منتخب برای اولویت‌‌بندی حفاظتی گونه‌‌ها را فراهم می‌‌آورد. چارچوب ارائه شده در این مقاله می‌‌تواند به عنوان دستورالعملی برای اولویت‌‌بندی حفاظتی گونه‌‌ها با هدف حفاظت مکان-محور به کار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

Multi-criteria decision-making ، Analytic network process (ANP) ، Carnivores ، Landscape species ، DANP ، DEMATEL ، فرایند تحلیل شبکه (ANP) ، گوشت‌خواران ، گونه‌های سیمای سرزمین ، DANP ، DEMATEL

نویسندگان

رسول خسروی

Shiraz University

محمودرضا همامی

Isfahan University of Technology

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • 1. Ahmadi, M., B. Nezami Balouchi, H. Jowkar, M. R. Hemami, ...
  • 2. Andelman, S. J. and W. F. Fagan. 2009. Umbrellas and ...
  • 3. Asgari, M., A. Mashayekhan and A. Ariapour. 2018. Indicator species ...
  • 4. Ashrafzadeh, M. R., R. Khosravi, M. A. Adibi, A. Taktehrani, ...
  • 5. Battisti, C. 2003. Habitat fragmentation, fauna and ecological network planning: ...
  • 6. Battisti, C. and L. Luiselli. 2011. Selecting focal species in ...
  • 7. Behdarvand, N., M. Kaboli, M. Ahmadi, E. Nourani, A. S. ...
  • 8. Berger, J. 1997. Population constraints associated with the use of ...
  • 9. Bottrill, M., K. Didier, J. Baumgartner, C. Boyd, C. Loucks, ...
  • 10. Brock, B. and E. Atkinson. 2013. Selecting species as targets ...
  • 11. Carignan, V. and M. Villard. 2002. Selecting indicator species to ...
  • 12. Caro, T. 2010. Conservation by proxy: indicator, umbrella, keystone, flagship, ...
  • 13. Carroll, C., R. F. Noss and P. C. Paquet. 2001. ...
  • 14. Coppolillo, P., H. Gomez, F. Maisels and R. Wallace. 2004. ...
  • 15. De Vries, M. F. 1995. Large herbivores and the design ...
  • 16. Esmaeili, S., M. R. Hemami and J. R. Goheen. 2019. ...
  • 17. Farashi, A., M. Naderi and N. Parvian. 2016. Identifying a ...
  • 18. Hemami, M. R. and C. Groves. 2001. Global antelope survey ...
  • 19. Hemami, M. R., S. Esmaeili, J. C. Brito, M. Ahmadi, ...
  • 20. Hess, G. R. and T. J. King. 2002. Planning open ...
  • 21. Hsu, C. W., T. C. Kuo, S. H. Chen and ...
  • 22. Jharkharia, S. and R. Shankar. 2007. Selection of logistics service ...
  • 23. Kangas, J., M. Kurttila, M. Kajanus and A. Kangas. 2003. ...
  • 24. Karami, M., T. Ghadirian and K. Faizolahi. 2016. The atlas ...
  • 25. Khosravi, R. and M. R. Hemami. 2019. Identifying landscape species ...
  • 26. Khosravi, R., M. R. Hemami and S. A. Cushman. 2019. ...
  • 27. King, M. C. and K. F. Beazley. 2005. Selecting focal ...
  • 28. Lambeck, R. J. 1997. Focal species: a multi-species umbrella for ...
  • 29. Martikainen, P., L. Kaila and Y. Haila. 1998. Threatened beetles ...
  • 30. Martino, D., C. S. Lam and T. Longcore. 2005. Green ...
  • 31. Maslow, A. H. 1943. The theory of human motivation. Psychological ...
  • 32. Nekaris, K. A., A. P. Arnell and M. S. Svensson. ...
  • 33. Neupane, D., R. L. Johnson and T. S. Risch. 2017. ...
  • 34. Noroozi, E., Sh. Pourebrahim, H. Goshtasb and A. Jahani. 2019. ...
  • 35. Padoa-Schioppa, E., M. Baietto, R. Massa and L. Bottoni. 2006. ...
  • 36. Paktinat, H., R. Abaspour, Gh. Ashournezhad, M. Esmaeilzadeh and F. ...
  • 37. Peterson, R. O. 1988. The pit or the pendulum: issues ...
  • 38. Puyravaud, J. P., S. Gubbi, H. C. Poornesha and P. ...
  • 39. Redford, K. H., P. Coppolillo, E. W. Sanderson, G. A. ...
  • 40. Ripple, W. J., J. A. Estes, R. L. Beschta, C. ...
  • 41. Saaty, T. L. 1999. Fundamentals of the analytic network process. ...
  • 42. Sanderson, E. W., K. H. Redford, A. Vedder, P. B. ...
  • 43. Sanderson, J., M. E. Sunquist and A. Iriarte. 2002. Natural ...
  • 44. Seddon, P. J. and T. Leech. 2008. Conservation short cut, ...
  • 45. Shygith, K., M. Ilangkumaran and S. Kumanan. 2008. Multi-criteria decision ...
  • 46. Smith, R. J., D. Ver´ıssimo, N. J. B. Isaac and ...
  • 47. Tseng, M. L. 2009. A causal and effect decision making ...
  • 48. U.S. Fish and Wildlife Service. 2012. Guidance on selecting species ...
  • 49. Vickery, P. D., M. L. Hunter and J. V. Wells. ...
  • 50. Wiens, J., R. Hayward and M. Wisdom. 2008. Using surrogate ...
  • 51. Wu, W. W. 2008. Choosing knowledge management strategies by using ...
  • نمایش کامل مراجع