بررسی مسئولیت ناشی از نقض تعهدات اطلاعاتی در فراداد بیمه و ضمانت اجرای آن

هدف این تحقیق بررسی مسئولیت ناشی از نقض تعهدات اطلاعاتی در قرارداد بیمه و ضمانت اجرای آن است. تعهد اطلاعاتی در قرارداد بیمه، به عنوان یک تعهد متقابل موردمطالعه قرار خواهد گرفت؛ زیرا در حقیقت مهمترین مبنای وجود تعهدات اطلاعاتی در حقوق قرارداد بیمه و از مهمترین وجوه تمایز بین قرارداد بیمه و سایر قراردادها، ابتنای بیمه بر حد اعلای حسن نیت است. از آنجا که قرارداد بیمه، توافق دو اراده بر امر واحد است، اصل حداکثر حسن نیت در عقد بیمه زمانی محقق می شود که هر دو طرف از جمله بیمه گر و نمایندگان او نیز از کتمان حقایق و یا اظهارات کاذبه خودداری نمایند. قلمرو تعهدات اطلاعاتی بر محور ارائه و افشای حقایق عمده، در برخی موارد از لحاظ زمانی یا بسته به نوع قرارداد بیمه محدود می شود. همچنین مواردی وجود دارد که تعهد افشای اطلاعات ساقط می شود. در این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به هدف اصلی آن که: بررسی ماهیت حقوقی تعهدات اطلعاتی قرارداد بیمه است، پرداخته می شود و این نتیجه حاصل می گردد که : بیمه گذار متعهد است حقایق و اطلاعاتی که در تصمیم بیمه گر در خصوص ارزیابی ریسک، تعیین حق بیمه و سایر شرایط قرارداد مؤثر است، را افشا نماید. در صورت نقش تعهدات اطلعاتی در قراراد بیمه از سوی بیمه گذار، ضمانت اجراهای ابطال قرارداد، حق فسخ بیمه گر، امکان تعدیل شرایط بیمه نامه و همچنین جبران خسارت نسبی بسته به عمدی بودن یا سهوی بودن نقض تعهد و زمان کشف آن، در قانون بیمه پیش بینی شده است و نقش تعهدات اطلاعاتی از سوی بیمه گر مانع از ایفای حقوق بیمه گذار به موجب قرارداد بیمه نخواهد شد. برای بیمه گذار می توان حق فسخ در نظر گرفت. بیمه گر نیز در قبال تعهدات بیمه گذار تعهدات اطلاعاتی خاص خود را دارد.